İleri Panel Veri Yöntemleri

Çeşitli Terimlerin Trafik Ölümlerine Olan Etkisi;

library(rmarkdown)
library(wooldridge)
data("driving")

\(\bullet\) wooldridge paketi içerisinde “driving” adlı datayı kullanarak data içerisindeki veriler aracılığıyla trafik ölümleri üzerindeki etkisini göstermeyi amaçlamaktayım.

\[ happy = \beta_0 + \beta_1totfat + \beta_2unem + \beta_3bac10 + \beta_4bac8 + \beta_5minage + \beta_6perc14_24 + \beta_7state + \beta_8sbprim + \beta_9sbsecon + \beta_{10}year + u . \]

\(\bullet\) Denklemde;

\(\bullet\) totfat = Toplam trafik ölümleri ifade etmektedir.

\(\bullet\) unem = İşsizlik oranını yüzde olarak ifade etmektedir.

\(\bullet\) bac10 = Kan alkol limitinin .10 olduğunu ifade etmektedir.

\(\bullet\) bac08 = Kan alkol limitinin .08 olduğunu ifade etmektedir.

\(\bullet\) minage = Minimum alkol alma yaşını ifade etmektedir.

\(\bullet\) perc14_24 = 14 ila 24 yaş arası nüfus yüzdesini ifade etmektedir.

\(\bullet\) state = 48 Kıta devletini ifade etmektedir.

\(\bullet\) sbprim = Birincil emniyet kemeri yasası ise 1 anlamına gelmektedir.

\(\bullet\) sbsecon = İkincil emniyet kemeri yasası ise 1 anlamına gelmektedir.

\(\bullet\) year = 1980 - 2004 yıllarını ifade etmektedir.

head(driving, 13)
##    year state  sl55  sl65 sl70 sl75 slnone seatbelt minage zerotol gdl bac10
## 1  1980     1 1.000 0.000    0    0      0        0     18       0   0     1
## 2  1981     1 1.000 0.000    0    0      0        0     18       0   0     1
## 3  1982     1 1.000 0.000    0    0      0        0     18       0   0     1
## 4  1983     1 1.000 0.000    0    0      0        0     18       0   0     1
## 5  1984     1 1.000 0.000    0    0      0        0     18       0   0     1
## 6  1985     1 1.000 0.000    0    0      0        0     20       0   0     1
## 7  1986     1 1.000 0.000    0    0      0        0     21       0   0     1
## 8  1987     1 0.542 0.458    0    0      0        0     21       0   0     1
## 9  1988     1 0.000 1.000    0    0      0        0     21       0   0     1
## 10 1989     1 0.000 1.000    0    0      0        0     21       0   0     1
## 11 1990     1 0.000 1.000    0    0      0        0     21       0   0     1
## 12 1991     1 0.000 1.000    0    0      0        0     21       0   0     1
## 13 1992     1 0.000 1.000    0    0      0        2     21       0   0     1
##    bac08 perse totfat nghtfat wkndfat totfatpvm nghtfatpvm wkndfatpvm statepop
## 1      0     0    940     422     236     3.200      1.437      0.803  3893888
## 2      0     0    933     434     248     3.350      1.558      0.890  3918520
## 3      0     0    839     376     224     2.810      1.259      0.750  3925218
## 4      0     0    930     397     223     3.000      1.281      0.719  3934109
## 5      0     0    932     421     237     2.830      1.278      0.720  3951834
## 6      0     0    882     358     224     2.510      1.019      0.637  3972527
## 7      0     0   1080     500     279     3.177      1.471      0.821  3991569
## 8      0     0   1111     499     300     2.970      1.334      0.802  4015261
## 9      0     0   1024     423     226     2.580      1.066      0.569  4023858
## 10     0     0   1029     418     247     2.520      1.024      0.605  4030229
## 11     0     0   1121     466     271     2.650      1.102      0.641  4048508
## 12     0     0   1116     474     276     2.600      1.104      0.643  4099156
## 13     0     0   1031     408     218     2.250      0.890      0.476  4154014
##    totfatrte nghtfatrte wkndfatrte vehicmiles unem perc14_24 sl70plus sbprim
## 1      24.14      10.84   6.060000   29.37500  8.8      18.9        0      0
## 2      24.07      11.08   6.330000   27.85200 10.7      18.7        0      0
## 3      21.37       9.58   5.710000   29.85765 14.4      18.4        0      0
## 4      23.64      10.09   5.670000   31.00000 13.7      18.0        0      0
## 5      23.58      10.65   6.000000   32.93286 11.1      17.6        0      0
## 6      22.20       9.01   5.640000   35.13944  8.9      17.3        0      0
## 7      27.08      12.53   6.990000   33.99371  9.8      17.0        0      0
## 8      27.67      12.43   7.470000   37.40741  7.8      16.6        0      0
## 9      25.45      10.51   5.620000   39.68992  7.2      16.2        0      0
## 10     25.53      10.37   6.130000   40.83333  7.0      15.8        0      0
## 11     27.69      11.51   6.690001   42.30189  6.9      15.5        0      0
## 12     27.23      11.56   6.730000   42.92308  7.2      15.4        0      0
## 13     24.82       9.82   5.250000   45.82222  7.4      15.3        0      0
##    sbsecon d80 d81 d82 d83 d84 d85 d86 d87 d88 d89 d90 d91 d92 d93 d94 d95 d96
## 1        0   1   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0
## 2        0   0   1   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0
## 3        0   0   0   1   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0
## 4        0   0   0   0   1   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0
## 5        0   0   0   0   0   1   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0
## 6        0   0   0   0   0   0   1   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0
## 7        0   0   0   0   0   0   0   1   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0
## 8        0   0   0   0   0   0   0   0   1   0   0   0   0   0   0   0   0   0
## 9        0   0   0   0   0   0   0   0   0   1   0   0   0   0   0   0   0   0
## 10       0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   1   0   0   0   0   0   0   0
## 11       0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   1   0   0   0   0   0   0
## 12       0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   1   0   0   0   0   0
## 13       1   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   0   1   0   0   0   0
##    d97 d98 d99 d00 d01 d02 d03 d04 vehicmilespc
## 1    0   0   0   0   0   0   0   0     7543.874
## 2    0   0   0   0   0   0   0   0     7107.785
## 3    0   0   0   0   0   0   0   0     7606.622
## 4    0   0   0   0   0   0   0   0     7879.802
## 5    0   0   0   0   0   0   0   0     8333.562
## 6    0   0   0   0   0   0   0   0     8845.614
## 7    0   0   0   0   0   0   0   0     8516.377
## 8    0   0   0   0   0   0   0   0     9316.308
## 9    0   0   0   0   0   0   0   0     9863.649
## 10   0   0   0   0   0   0   0   0    10131.764
## 11   0   0   0   0   0   0   0   0    10448.761
## 12   0   0   0   0   0   0   0   0    10471.199
## 13   0   0   0   0   0   0   0   0    11030.829

\(\bullet\) Datadaki ilk 13 veri görülebilmektedir.

data("driving")
paged_table(driving)

\(\bullet\) Kullanılan datadaki tüm veriler pagedtable sayesinde kolayca görülebilmektedir.

normalreg <- lm(totfat ~ unem + bac10 + bac08 + minage + perc14_24 + state + sbprim + sbsecon + year , data = driving)
require(dplyr)
## Loading required package: dplyr
## 
## Attaching package: 'dplyr'
## The following objects are masked from 'package:stats':
## 
##     filter, lag
## The following objects are masked from 'package:base':
## 
##     intersect, setdiff, setequal, union
summary(normalreg)
## 
## Call:
## lm(formula = totfat ~ unem + bac10 + bac08 + minage + perc14_24 + 
##     state + sbprim + sbsecon + year, data = driving)
## 
## Residuals:
##     Min      1Q  Median      3Q     Max 
## -1474.0  -468.5  -169.8   235.6  4302.0 
## 
## Coefficients:
##              Estimate Std. Error t value Pr(>|t|)    
## (Intercept) 62340.103  13316.178   4.682 3.17e-06 ***
## unem           73.085     13.346   5.476 5.30e-08 ***
## bac10         -21.683     74.916  -0.289   0.7723    
## bac08         180.089    100.473   1.792   0.0733 .  
## minage         58.141     33.289   1.747   0.0810 .  
## perc14_24      21.638     19.832   1.091   0.2755    
## state          -7.906      1.636  -4.833 1.52e-06 ***
## sbprim       1065.904     92.557  11.516  < 2e-16 ***
## sbsecon       452.244     78.308   5.775 9.80e-09 ***
## year          -31.936      6.648  -4.804 1.75e-06 ***
## ---
## Signif. codes:  0 '***' 0.001 '**' 0.01 '*' 0.05 '.' 0.1 ' ' 1
## 
## Residual standard error: 806.2 on 1190 degrees of freedom
## Multiple R-squared:  0.1653, Adjusted R-squared:  0.159 
## F-statistic: 26.18 on 9 and 1190 DF,  p-value: < 2.2e-16

\(\bullet\) unem’in t istatistiği yaklaşık 5.47’dır ve istatistiksel olarak anlamlıdır.

\(\bullet\) bac10’un t istatistiği yaklaşık -0.28’dir ve istatistiksel olarak anlamsızdır.

\(\bullet\) bac08’in t istatistiği yaklaşık 1.79’dur ve istatistiksel olarak anlamsızdır.

\(\bullet\) “Intercept” yani aslında en yukarıda verdiğim denklemde \(“\beta_0 ”\) değerine karşılık gelen katsayının, ki bu doğrunun başlangıç noktasını belirtiyor, tahmin değerinin 6234 olduğu görülmektedir.

\(\bullet\) “intercept” tahminini yorumlayacak olursak, tüm bağımsız değişkenlerin değeri 0 olduğunda, bağımlı değişkenin yani “tatfat” değişkeninin değerinin 6234 olacağını söylemektedir.

\(\bullet\) Sonuçları modelde yerine yazarsak;

\[ totfat = 6234 + 73.08 unem -21.68 bac10+180bac08+58.1minage+21.6perc14_24 -7.90state +106sbprim+452sbsecon-31.9year+u \]

\(\bullet\) Regresyon sonuçları yorumlandığında;

\(\bullet\) Kesim parametresinin \(\beta_0\)=6234’dür. Tüm bağımsız değişkenlerin değeri 0 olduğunda, bağımlı değişkenin yani “totfat” değişkeninin değerinin 6234 olacağı söylenmektedir.

\(\bullet\) İşsizlik oranını -yüzde olarak- getirisi \(\beta_1\) = 73.08 ’dir. İşsizlik oranını -yüzde olarak- değerinin eğimini yorumlayacak olursak; diğer tüm değişkenlerin etkisi sabit tutulduğunda, toplam trafik ölümleri her 1 puan artışa karşılık, puan 73.08 artmaktadır.

\(\bullet\) Kan alkol limitinin 0.10 olmasının getirisi \(\beta_2\) = -21.68’dir

\(\bullet\) Kan alkol limitinin 0.8 olmasının getirisi \(\beta_3\) = 180’dir

\(\bullet\) Minimum alkol alma yaşının getirisi \(\beta_4\) = 58.1’dir

\(\bullet\) 14 ila 24 yaş arası nüfus yüzdesinin getirisi \(\beta_5\) = 21.6’dır

\(\bullet\) 48 Kıta devletinin getirisi \(\beta_6\) = -7.90’dır.

\(\bullet\) Birincil emniyet kemeri yasasının getirisi \(\beta_6\) = 106’dır.

\(\bullet\) İkincil emniyet kemeri yasasının getirisi \(\beta_6\) = 452’dir

\(\bullet\) 1980 - 2004 yıllarının getirisi \(\beta_7\) = -31.9’dur.

library(plm) 
## 
## Attaching package: 'plm'
## The following objects are masked from 'package:dplyr':
## 
##     between, lag, lead
drivingpd <- pdata.frame(driving, index = c("state", "year"))

\(\bullet\) Veriseti panel verisetine çevrilmeli. pdata.frame komutu verisetini panel verisetine çevirmeye yardımcı olmaktadır.

\(\bullet\) Bu komut sayesinde birey ve zaman indexlerini verisetine tanıtabildim. Artık bu verisitini kullanarak plm komutunu kullanabilmekteyim.

pdim(drivingpd)
## Balanced Panel: n = 48, T = 25, N = 1200

\(\bullet\) plm paketinin içinde bulunan pdim komutu sayesinde verisetinin balansını kontrol edebilmekte, kaç ülke için toplam kaç yıl veri toplandığını görebiliriz. n burada 48 ülkeden , T = 25 yıl boyunca toplam 1200 tane gözlem toplanıldığını göstermektedir.

library(dynlm)
## Loading required package: zoo
## 
## Attaching package: 'zoo'
## The following objects are masked from 'package:base':
## 
##     as.Date, as.Date.numeric
withinmodel1 <- plm(totfat ~ sbprim + sbsecon + factor(year)*minage, data = drivingpd, model = "within")

\(\bullet\) totfat = Toplam trafik ölümleri ifade etmektedir.

\(\bullet\) sbprim = birincil emniyet kemeri yasası ise 1

\(\bullet\) sbsecon: = ikincil emniyet kemeri yasası ise 1

\(\bullet\) factor(year)*minage = yıllar ile minimum alkol alma yaşının çarpımı

\(\bullet\) Within tahmincisi kullanırken sadece zaman içinde değişen değişkenleri kullanabiliyoruz. Bu regresyon için, birincil emniyet kemeri yasası kuklası (sbprim), ikincil emniyet kemeri yasası kuklası (sbsecon) ve sene kuklalarıyla minimum alkol alma yaşının (minage) etkileşimini kullanarak totfat (oplam trafik ölümleri)’nı anlamaya çalıştım.

summary(withinmodel1)
## Oneway (individual) effect Within Model
## 
## Call:
## plm(formula = totfat ~ sbprim + sbsecon + factor(year) * minage, 
##     data = drivingpd, model = "within")
## 
## Balanced Panel: n = 48, T = 25, N = 1200
## 
## Residuals:
##      Min.   1st Qu.    Median   3rd Qu.      Max. 
## -956.8600  -48.3659    2.4352   49.2843  942.4742 
## 
## Coefficients: (16 dropped because of singularities)
##                           Estimate Std. Error t-value  Pr(>|t|)    
## sbprim                    -92.6078    23.3846 -3.9602 7.962e-05 ***
## sbsecon                    23.6656    17.1465  1.3802   0.16780    
## factor(year)1981          311.3725   420.4569  0.7406   0.45912    
## factor(year)1982          353.6447   426.9757  0.8283   0.40770    
## factor(year)1983          231.7364   429.4438  0.5396   0.58957    
## factor(year)1984          191.8586   440.1786  0.4359   0.66302    
## factor(year)1985          200.8533   475.6098  0.4223   0.67288    
## factor(year)1986         -176.6593   534.6951 -0.3304   0.74117    
## factor(year)1987         -687.4649   722.8049 -0.9511   0.34176    
## factor(year)1988        -1355.4760  2152.6590 -0.6297   0.52904    
## factor(year)1989         -164.5791    42.0427 -3.9146 9.605e-05 ***
## factor(year)1990         -185.9263    42.1382 -4.4123 1.122e-05 ***
## factor(year)1991         -249.8650    42.6743 -5.8552 6.259e-09 ***
## factor(year)1992         -297.6427    42.9004 -6.9380 6.723e-12 ***
## factor(year)1993         -279.8441    43.0175 -6.5054 1.167e-10 ***
## factor(year)1994         -268.3510    43.2595 -6.2033 7.775e-10 ***
## factor(year)1995         -244.9424    43.7927 -5.5932 2.802e-08 ***
## factor(year)1996         -235.2644    43.8376 -5.3667 9.745e-08 ***
## factor(year)1997         -233.4462    43.8642 -5.3220 1.240e-07 ***
## factor(year)1998         -241.1905    43.8938 -5.4949 4.841e-08 ***
## factor(year)1999         -231.3041    43.9614 -5.2615 1.712e-07 ***
## factor(year)2000         -225.5484    43.9994 -5.1262 3.483e-07 ***
## factor(year)2001         -220.5484    43.9994 -5.0125 6.242e-07 ***
## factor(year)2002         -200.3968    44.0402 -4.5503 5.943e-06 ***
## factor(year)2003         -198.9688    44.1303 -4.5087 7.212e-06 ***
## factor(year)2004         -203.8855    44.1303 -4.6201 4.282e-06 ***
## minage                     27.7360    15.7997  1.7555   0.07945 .  
## factor(year)1981:minage   -18.2146    21.8687 -0.8329   0.40507    
## factor(year)1982:minage   -26.2371    22.1647 -1.1837   0.23677    
## factor(year)1983:minage   -21.4820    22.2058 -0.9674   0.33355    
## factor(year)1984:minage   -17.7166    22.6376 -0.7826   0.43402    
## factor(year)1985:minage   -18.7757    24.1285 -0.7782   0.43664    
## factor(year)1986:minage     2.1014    26.6495  0.0789   0.93716    
## factor(year)1987:minage    26.5210    35.3058  0.7512   0.45270    
## factor(year)1988:minage    58.4193   102.9313  0.5676   0.57045    
## ---
## Signif. codes:  0 '***' 0.001 '**' 0.01 '*' 0.05 '.' 0.1 ' ' 1
## 
## Total Sum of Squares:    26071000
## Residual Sum of Squares: 21105000
## R-Squared:      0.19046
## Adj. R-Squared: 0.13103
## F-statistic: 7.50849 on 35 and 1117 DF, p-value: < 2.22e-16

\(\bullet\) Yılların alkol alma yaşıyla olan etkileşimi anlamsız çıkmıştır.

\(\bullet\) Yalnızca yıl değerlerine bakıldığında 1989 ila 2004 yılları arasındaki değerler istatistik olarak anlamlıdır.

library(stargazer)
## 
## Please cite as:
##  Hlavac, Marek (2018). stargazer: Well-Formatted Regression and Summary Statistics Tables.
##  R package version 5.2.2. https://CRAN.R-project.org/package=stargazer
stargazer(normalreg, withinmodel1, type = 'text')
## 
## =========================================================================
##                                        Dependent variable:               
##                         -------------------------------------------------
##                                              totfat                      
##                                   OLS                     panel          
##                                                           linear         
##                                   (1)                      (2)           
## -------------------------------------------------------------------------
## unem                           73.085***                                 
##                                 (13.346)                                 
##                                                                          
## bac10                           -21.683                                  
##                                 (74.916)                                 
##                                                                          
## bac08                           180.089*                                 
##                                (100.473)                                 
##                                                                          
## minage                          58.141*                  27.736*         
##                                 (33.289)                 (15.800)        
##                                                                          
## perc14_24                        21.638                                  
##                                 (19.832)                                 
##                                                                          
## state                          -7.906***                                 
##                                 (1.636)                                  
##                                                                          
## factor(year)1981:minage                                  -18.215         
##                                                          (21.869)        
##                                                                          
## factor(year)1982:minage                                  -26.237         
##                                                          (22.165)        
##                                                                          
## factor(year)1983:minage                                  -21.482         
##                                                          (22.206)        
##                                                                          
## factor(year)1984:minage                                  -17.717         
##                                                          (22.638)        
##                                                                          
## factor(year)1985:minage                                  -18.776         
##                                                          (24.129)        
##                                                                          
## factor(year)1986:minage                                   2.101          
##                                                          (26.650)        
##                                                                          
## factor(year)1987:minage                                   26.521         
##                                                          (35.306)        
##                                                                          
## factor(year)1988:minage                                   58.419         
##                                                         (102.931)        
##                                                                          
## sbprim                        1,065.904***              -92.608***       
##                                 (92.557)                 (23.385)        
##                                                                          
## sbsecon                        452.244***                 23.666         
##                                 (78.308)                 (17.146)        
##                                                                          
## year                           -31.936***                                
##                                 (6.648)                                  
##                                                                          
## factor(year)1981                                         311.373         
##                                                         (420.457)        
##                                                                          
## factor(year)1982                                         353.645         
##                                                         (426.976)        
##                                                                          
## factor(year)1983                                         231.736         
##                                                         (429.444)        
##                                                                          
## factor(year)1984                                         191.859         
##                                                         (440.179)        
##                                                                          
## factor(year)1985                                         200.853         
##                                                         (475.610)        
##                                                                          
## factor(year)1986                                         -176.659        
##                                                         (534.695)        
##                                                                          
## factor(year)1987                                         -687.465        
##                                                         (722.805)        
##                                                                          
## factor(year)1988                                        -1,355.476       
##                                                        (2,152.659)       
##                                                                          
## factor(year)1989                                       -164.579***       
##                                                          (42.043)        
##                                                                          
## factor(year)1990                                       -185.926***       
##                                                          (42.138)        
##                                                                          
## factor(year)1991                                       -249.865***       
##                                                          (42.674)        
##                                                                          
## factor(year)1992                                       -297.643***       
##                                                          (42.900)        
##                                                                          
## factor(year)1993                                       -279.844***       
##                                                          (43.017)        
##                                                                          
## factor(year)1994                                       -268.351***       
##                                                          (43.260)        
##                                                                          
## factor(year)1995                                       -244.942***       
##                                                          (43.793)        
##                                                                          
## factor(year)1996                                       -235.264***       
##                                                          (43.838)        
##                                                                          
## factor(year)1997                                       -233.446***       
##                                                          (43.864)        
##                                                                          
## factor(year)1998                                       -241.190***       
##                                                          (43.894)        
##                                                                          
## factor(year)1999                                       -231.304***       
##                                                          (43.961)        
##                                                                          
## factor(year)2000                                       -225.548***       
##                                                          (43.999)        
##                                                                          
## factor(year)2001                                       -220.548***       
##                                                          (43.999)        
##                                                                          
## factor(year)2002                                       -200.397***       
##                                                          (44.040)        
##                                                                          
## factor(year)2003                                       -198.969***       
##                                                          (44.130)        
##                                                                          
## factor(year)2004                                       -203.885***       
##                                                          (44.130)        
##                                                                          
## Constant                     62,340.100***                               
##                               (13,316.180)                               
##                                                                          
## -------------------------------------------------------------------------
## Observations                     1,200                    1,200          
## R2                               0.165                    0.190          
## Adjusted R2                      0.159                    0.131          
## Residual Std. Error       806.179 (df = 1190)                            
## F Statistic             26.182*** (df = 9; 1190) 7.508*** (df = 35; 1117)
## =========================================================================
## Note:                                         *p<0.1; **p<0.05; ***p<0.01

\(\bullet\) 2 model karşılaştırıldığında;

\(\bullet\) Minimum alkol alma yaşının (minage) 2 ayrı modelde de anlamca doğru olduğu fakat 1.modelin daha yüksek değerler taşıdığı görülmektedir.

\(\bullet\) Birincil emniyet kemeri yasası kuklasının (sbprim) 2 ayrı modelde de anlamca doğru olduğu fakat 1.modelin daha yüksek değerler taşıdığı görülmektedir.

\(\bullet\) \(R^2\) değerlerinin iki modelde de anlamlı olduğu görülmektedir.