17 październik 2022

Cel badań

  • przedstawienie zmian w funkcjonowaniu turystyki w Polsce w okresie kryzysu gospodarczego, wywołanego pandemią Covid-19;
  • analiza została przeprowadzona na poziomie 16 województw;
  • porównano wybrane wskaźniki natężenia ruchu turystycznego w latach 2020 i 2021 z wartościami średnimi dla okresu 2016-2019;

Pandemia COVID – 19 a turystyka

  • wartość produktu brutto wytworzona przez turystykę w 2019 r. - ponad 9 bilionów USD;
  • wkład turystyki w tworzenie ogólnoświatowego PKB - ponad 10%;
  • w Polsce udział turystyki w tworzeniu PKB - 5-6%;
  • 5% ogółu pracujących w Polsce zatrudnionych jest w turystyce;
  • liczba podróży turystycznych wewnątrzkrajowych wyniosła w 2019 r. około 48 mln.

Wartość i udział turystyki w tworzeniu globalnego PKB w latach 2006-2021

Liczba turystów korzystających z miejsc noclegowych w Polsce w okresie 2016-2021

Polski Bon Turystyczny

  • wprowadzony ustawą z dnia 15 lipca 2020 roku o Polskim Bonie Turystycznym;
  • umożliwia dokonywania płatności za usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne;
  • od stycznia 2021 r. opłacać bonem można także pobyty kolonijne dzieci oraz wycieczki jednodniowe;
  • do połowy czerwca 2022 r. z puli 4,4 mln Bonów aktywowanych zostało już 3,5 mln;
  • wartość płatności dokonanych z wykorzystaniem bonów przekroczyła 2,3 miliarda złotych.

Zmienne diagnostyczne

  • X1 – stopień wykorzystania hoteli [%];
  • X2 – stopień wykorzystania kwater agroturystycznych [%];
  • X3 – stopień wykorzystania ośrodków wczasowych [%];
  • X4 – stopień wykorzystania pokoi gościnnych [%];
  • X5 – liczba turystów korzystająca z noclegów ogółem w przeliczeniu na 1000 mieszkańców [-].

Dla przyjętych zmiennych obliczono wskaźnik wzrostu, według następującego wzoru: \[ Wwz_{i} = \frac{P_i,j}{\tilde{P}_{2016-2020,i}} \]

Rozkłady zmiennych diagnostycznych z macierzą współczynników korelacji Pearsona

Rozkład współczynników wzrostu - wykres pudełkowy

Współczynnik wzrostu liczby turystów korzystających z noclegów

Analiza skupień - metoda hierarchiczna

  • do wyznaczenia odległości między obiektami przyjęto odległość euclidesową,

\[ d_{rs} = \sqrt {\sum_{j=1}^p {(x_{r,j} - x_{s,j})^2}} \]

  • wybór metody grupowania dokonano na podstawie współczynnika aglomeracyjnego dla następujących metod:
    • najbliższego sąsiada,
    • najdalszego sąsiada,
    • średniej grupowej,
    • Warda.

Analiza skupień - dendrogram

Rozmieszczenie skupień na mapie Polski

Wnioski

  • w 2021 r nastąpił wzrost natężenia ruchu turystycznego w porównaniu z rokiem 2020,
  • w 2020 i 2021 r współczynniki wzrostu liczby turystów korzystających z noclegów dla wszystkich województw są mniejsze od 1,
  • obserwowane jest zróżnicowanie wartości współczynników wzrostu w zależności od typu obiektów noclegowych,
  • obserwuje się duże zróżnicowanie przestrzenne w zmianie natężenia ruchu turystycznego w Polsce spowodowanej Covid-19,
  • spadek natężenia ruchu turystycznego w największym stopniu dotyczy województw południowych i Mazowsza,
  • w najmniejszym stopniu spadek dotyczy województw połozonych na północy.