Jurusan: Teknik Informatika
Lembaga: Universitas Islam Negeri Maulana Malik Ibrahim Malang
Dalam melakukan manipulasi data di R dapat menggunakan package
dplyr. Package ini berfungsi untuk memudahkan manipulasi
data seperti mengambil sampel secara acak dari tabel, mengurutkan data,
menyaring data, atau bisa juga untuk mengelompokkan data.
Package dplyr ini digunakan ketika melakukan manipulasi
data dengan pemrosesan yang cepat sehingga meminimalisir waktu, kodenya
juga simpel sehingga mudah dimengerti, dan penggunaan fungsi yang
sistematis sehingga kode lebih rapi. Cara menginstall package
dplyr yaitu dengan :
install.package(dplyr)
Dan sintaks untuk memanggil dplyr yaitu dengan :
library(dplyr)
library(readxl)
## Warning: package 'readxl' was built under R version 4.1.2
inflowsum <- read_excel(path = "C:/Users/Daffa/Downloads/kuliah/Semester 2/Linear Algebra/Menjelang UAS/Manipulasiinflow-outflow/InflowSumatera.xlsx")
inflowsum
## # A tibble: 11 x 12
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Sumatera 57900. 65911. 98369. 86024. 86549. 97764. 1.04e5 1.17e5 1.34e5
## 2 Aceh 2308. 2620. 36337. 4567. 4710. 5775. 5.51e3 5.80e3 7.51e3
## 3 Sumatera Uta~ 23238. 25981. 18120. 30503. 30254. 34427. 3.56e4 4.18e4 4.71e4
## 4 Sumatera Bar~ 9385. 11192. 14056. 14103. 13309. 14078. 1.53e4 1.51e4 1.47e4
## 5 Riau 3012. 4447. 8933. 6358. 7156. 8211. 8.55e3 1.07e4 1.09e4
## 6 Kep. Riau 1426. 2236. 3378. 2563. 3218. 4317. 4.41e3 5.13e3 6.08e3
## 7 Jambi 1868. 2138. 3047. 5169. 4978. 4398. 4.40e3 5.66e3 6.49e3
## 8 Sumatera Sel~ 7820. 9126. 8647. 10038. 10797. 12752. 1.31e4 1.43e4 1.48e4
## 9 Bengkulu 1153. 1201. 2378. 3262. 2791. 2889. 3.62e3 4.15e3 5.79e3
## 10 Lampung 7690. 6969. 3474. 9448. 8160. 9373. 1.21e4 1.34e4 1.70e4
## 11 Kep. Bangka ~ 0 0 0 13.7 1177. 1544. 1.16e3 1.52e3 3.27e3
## # ... with 2 more variables: 2020 <dbl>, 2021 <dbl>
library(tidyverse)
## Warning: package 'tidyverse' was built under R version 4.1.2
## -- Attaching packages --------------------------------------- tidyverse 1.3.1 --
## v ggplot2 3.3.5 v purrr 0.3.4
## v tibble 3.1.4 v dplyr 1.0.8
## v tidyr 1.1.3 v stringr 1.4.0
## v readr 2.0.1 v forcats 0.5.1
## Warning: package 'dplyr' was built under R version 4.1.2
## -- Conflicts ------------------------------------------ tidyverse_conflicts() --
## x dplyr::filter() masks stats::filter()
## x dplyr::lag() masks stats::lag()
sum1 <- select(inflowsum, `2020`)
sum1
## # A tibble: 11 x 1
## `2020`
## <dbl>
## 1 109345.
## 2 6641.
## 3 36609.
## 4 10696.
## 5 9148.
## 6 6175.
## 7 5628.
## 8 11756.
## 9 4971.
## 10 15158.
## 11 2562.
sum2 <- select(inflowsum, `2018`, `2017`, `2016`, `2015`, `2014`)
sum2
## # A tibble: 11 x 5
## `2018` `2017` `2016` `2015` `2014`
## <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 117495. 103748. 97764. 86549. 86024.
## 2 5799. 5514. 5775. 4710. 4567.
## 3 41769. 35617. 34427. 30254. 30503.
## 4 15058. 15312. 14078. 13309. 14103.
## 5 10730. 8553. 8211. 7156. 6358.
## 6 5134. 4412. 4317. 3218. 2563.
## 7 5657. 4404. 4398. 4978. 5169.
## 8 14267. 13075. 12752. 10797. 10038.
## 9 4150. 3620. 2889. 2791. 3262.
## 10 13415. 12078. 9373. 8160. 9448.
## 11 1517. 1164. 1544. 1177. 13.7
Sintaks dibawah ini digunakan untuk memilih beberapa variabel yang ketika variabel yang dipilih itu lebih banyak dibandingkan variabel yang akan dibuang.
sum3 <- select(inflowsum, -`2020`)
sum3
## # A tibble: 11 x 11
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Sumatera 57900. 65911. 98369. 86024. 86549. 97764. 1.04e5 1.17e5 1.34e5
## 2 Aceh 2308. 2620. 36337. 4567. 4710. 5775. 5.51e3 5.80e3 7.51e3
## 3 Sumatera Uta~ 23238. 25981. 18120. 30503. 30254. 34427. 3.56e4 4.18e4 4.71e4
## 4 Sumatera Bar~ 9385. 11192. 14056. 14103. 13309. 14078. 1.53e4 1.51e4 1.47e4
## 5 Riau 3012. 4447. 8933. 6358. 7156. 8211. 8.55e3 1.07e4 1.09e4
## 6 Kep. Riau 1426. 2236. 3378. 2563. 3218. 4317. 4.41e3 5.13e3 6.08e3
## 7 Jambi 1868. 2138. 3047. 5169. 4978. 4398. 4.40e3 5.66e3 6.49e3
## 8 Sumatera Sel~ 7820. 9126. 8647. 10038. 10797. 12752. 1.31e4 1.43e4 1.48e4
## 9 Bengkulu 1153. 1201. 2378. 3262. 2791. 2889. 3.62e3 4.15e3 5.79e3
## 10 Lampung 7690. 6969. 3474. 9448. 8160. 9373. 1.21e4 1.34e4 1.70e4
## 11 Kep. Bangka ~ 0 0 0 13.7 1177. 1544. 1.16e3 1.52e3 3.27e3
## # ... with 1 more variable: 2021 <dbl>
Sintaksnya ini menggunakan fungsi select, dan select ini bukan hanya untuk memilih kolom dalam jumlah banyak, melainkan juga bisa untuk mengganti nama kolomnya. Perhatikan sintaks yang ada dibawah ini :
sum4 <- inflowsum %>%
select(tahun = `2014`, `2018`, `2019`)
sum4
## # A tibble: 11 x 3
## tahun `2018` `2019`
## <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 86024. 117495. 133762.
## 2 4567. 5799. 7509.
## 3 30503. 41769. 47112.
## 4 14103. 15058. 14750.
## 5 6358. 10730. 10915.
## 6 2563. 5134. 6077.
## 7 5169. 5657. 6486.
## 8 10038. 14267. 14812.
## 9 3262. 4150. 5789.
## 10 9448. 13415. 17046.
## 11 13.7 1517. 3265.
library(dplyr)
sumtahun <- inflowsum %>% rename('2010' = '2011')
head(sumtahun)
## # A tibble: 6 x 12
## Provinsi `2010` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019` `2020`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Sumatera 57900. 65911. 98369. 86024. 86549. 97764. 1.04e5 1.17e5 1.34e5 1.09e5
## 2 Aceh 2308. 2620. 36337. 4567. 4710. 5775. 5.51e3 5.80e3 7.51e3 6.64e3
## 3 Sumater~ 23238. 25981. 18120. 30503. 30254. 34427. 3.56e4 4.18e4 4.71e4 3.66e4
## 4 Sumater~ 9385. 11192. 14056. 14103. 13309. 14078. 1.53e4 1.51e4 1.47e4 1.07e4
## 5 Riau 3012. 4447. 8933. 6358. 7156. 8211. 8.55e3 1.07e4 1.09e4 9.15e3
## 6 Kep. Ri~ 1426. 2236. 3378. 2563. 3218. 4317. 4.41e3 5.13e3 6.08e3 6.18e3
## # ... with 1 more variable: 2021 <dbl>
sum4 <- distinct(inflowsum, `2018`)
sum4
## # A tibble: 11 x 1
## `2018`
## <dbl>
## 1 117495.
## 2 5799.
## 3 41769.
## 4 15058.
## 5 10730.
## 6 5134.
## 7 5657.
## 8 14267.
## 9 4150.
## 10 13415.
## 11 1517.
sum5 <- distinct(inflowsum, `2020`, .keep_all = TRUE)
sum5
## # A tibble: 11 x 12
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Sumatera 57900. 65911. 98369. 86024. 86549. 97764. 1.04e5 1.17e5 1.34e5
## 2 Aceh 2308. 2620. 36337. 4567. 4710. 5775. 5.51e3 5.80e3 7.51e3
## 3 Sumatera Uta~ 23238. 25981. 18120. 30503. 30254. 34427. 3.56e4 4.18e4 4.71e4
## 4 Sumatera Bar~ 9385. 11192. 14056. 14103. 13309. 14078. 1.53e4 1.51e4 1.47e4
## 5 Riau 3012. 4447. 8933. 6358. 7156. 8211. 8.55e3 1.07e4 1.09e4
## 6 Kep. Riau 1426. 2236. 3378. 2563. 3218. 4317. 4.41e3 5.13e3 6.08e3
## 7 Jambi 1868. 2138. 3047. 5169. 4978. 4398. 4.40e3 5.66e3 6.49e3
## 8 Sumatera Sel~ 7820. 9126. 8647. 10038. 10797. 12752. 1.31e4 1.43e4 1.48e4
## 9 Bengkulu 1153. 1201. 2378. 3262. 2791. 2889. 3.62e3 4.15e3 5.79e3
## 10 Lampung 7690. 6969. 3474. 9448. 8160. 9373. 1.21e4 1.34e4 1.70e4
## 11 Kep. Bangka ~ 0 0 0 13.7 1177. 1544. 1.16e3 1.52e3 3.27e3
## # ... with 2 more variables: 2020 <dbl>, 2021 <dbl>
Baris tabel diseleksi dengan menggunakan fungsi
filter(). dalam fungsi ini terdapat berbagai operator,
seperti <, <=, >,
>, ==, dan %in%. Argumen dari
fungsi ini juga bisa lebih dari satu, dan sintaksnya menggunakan
operator boolean.
sum6 <- inflowsum %>%
filter(Provinsi <= 'Sumatera') %>%
select(`2018`,`2019`)
sum6
## # A tibble: 8 x 2
## `2018` `2019`
## <dbl> <dbl>
## 1 117495. 133762.
## 2 5799. 7509.
## 3 10730. 10915.
## 4 5134. 6077.
## 5 5657. 6486.
## 6 4150. 5789.
## 7 13415. 17046.
## 8 1517. 3265.
sum7 <- inflowsum %>%
filter(Provinsi == 'Sumatera', Provinsi == 'Sumatera Tenggara') %>%
select( -`2020`)
sum7
## # A tibble: 0 x 11
## # ... with 11 variables: Provinsi <chr>, 2011 <dbl>, 2012 <dbl>, 2013 <dbl>,
## # 2014 <dbl>, 2015 <dbl>, 2016 <dbl>, 2017 <dbl>, 2018 <dbl>, 2019 <dbl>,
## # 2021 <dbl>
str(inflowsum)
## tibble [11 x 12] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
## $ Provinsi: chr [1:11] "Sumatera" "Aceh" "Sumatera Utara" "Sumatera Barat" ...
## $ 2011 : num [1:11] 57900 2308 23238 9385 3012 ...
## $ 2012 : num [1:11] 65911 2620 25981 11192 4447 ...
## $ 2013 : num [1:11] 98369 36337 18120 14056 8933 ...
## $ 2014 : num [1:11] 86024 4567 30503 14103 6358 ...
## $ 2015 : num [1:11] 86549 4710 30254 13309 7156 ...
## $ 2016 : num [1:11] 97764 5775 34427 14078 8211 ...
## $ 2017 : num [1:11] 103748 5514 35617 15312 8553 ...
## $ 2018 : num [1:11] 117495 5799 41769 15058 10730 ...
## $ 2019 : num [1:11] 133762 7509 47112 14750 10915 ...
## $ 2020 : num [1:11] 109345 6641 36609 10696 9148 ...
## $ 2021 : num [1:11] 89270 3702 31840 10748 7769 ...
str(inflowsum %>% group_by(Provinsi))
## grouped_df [11 x 12] (S3: grouped_df/tbl_df/tbl/data.frame)
## $ Provinsi: chr [1:11] "Sumatera" "Aceh" "Sumatera Utara" "Sumatera Barat" ...
## $ 2011 : num [1:11] 57900 2308 23238 9385 3012 ...
## $ 2012 : num [1:11] 65911 2620 25981 11192 4447 ...
## $ 2013 : num [1:11] 98369 36337 18120 14056 8933 ...
## $ 2014 : num [1:11] 86024 4567 30503 14103 6358 ...
## $ 2015 : num [1:11] 86549 4710 30254 13309 7156 ...
## $ 2016 : num [1:11] 97764 5775 34427 14078 8211 ...
## $ 2017 : num [1:11] 103748 5514 35617 15312 8553 ...
## $ 2018 : num [1:11] 117495 5799 41769 15058 10730 ...
## $ 2019 : num [1:11] 133762 7509 47112 14750 10915 ...
## $ 2020 : num [1:11] 109345 6641 36609 10696 9148 ...
## $ 2021 : num [1:11] 89270 3702 31840 10748 7769 ...
## - attr(*, "groups")= tibble [11 x 2] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
## ..$ Provinsi: chr [1:11] "Aceh" "Bengkulu" "Jambi" "Kep. Bangka Belitung" ...
## ..$ .rows : list<int> [1:11]
## .. ..$ : int 2
## .. ..$ : int 9
## .. ..$ : int 7
## .. ..$ : int 11
## .. ..$ : int 6
## .. ..$ : int 10
## .. ..$ : int 5
## .. ..$ : int 1
## .. ..$ : int 4
## .. ..$ : int 8
## .. ..$ : int 3
## .. ..@ ptype: int(0)
## ..- attr(*, ".drop")= logi TRUE
sumup <- inflowsum %>%
group_by(Provinsi)
sumup
## # A tibble: 11 x 12
## # Groups: Provinsi [11]
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Sumatera 57900. 65911. 98369. 86024. 86549. 97764. 1.04e5 1.17e5 1.34e5
## 2 Aceh 2308. 2620. 36337. 4567. 4710. 5775. 5.51e3 5.80e3 7.51e3
## 3 Sumatera Uta~ 23238. 25981. 18120. 30503. 30254. 34427. 3.56e4 4.18e4 4.71e4
## 4 Sumatera Bar~ 9385. 11192. 14056. 14103. 13309. 14078. 1.53e4 1.51e4 1.47e4
## 5 Riau 3012. 4447. 8933. 6358. 7156. 8211. 8.55e3 1.07e4 1.09e4
## 6 Kep. Riau 1426. 2236. 3378. 2563. 3218. 4317. 4.41e3 5.13e3 6.08e3
## 7 Jambi 1868. 2138. 3047. 5169. 4978. 4398. 4.40e3 5.66e3 6.49e3
## 8 Sumatera Sel~ 7820. 9126. 8647. 10038. 10797. 12752. 1.31e4 1.43e4 1.48e4
## 9 Bengkulu 1153. 1201. 2378. 3262. 2791. 2889. 3.62e3 4.15e3 5.79e3
## 10 Lampung 7690. 6969. 3474. 9448. 8160. 9373. 1.21e4 1.34e4 1.70e4
## 11 Kep. Bangka ~ 0 0 0 13.7 1177. 1544. 1.16e3 1.52e3 3.27e3
## # ... with 2 more variables: 2020 <dbl>, 2021 <dbl>
sumubah <- arrange(inflowsum, `2016`)
sumubah
## # A tibble: 11 x 12
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Kep. Bangka ~ 0 0 0 13.7 1177. 1544. 1.16e3 1.52e3 3.27e3
## 2 Bengkulu 1153. 1201. 2378. 3262. 2791. 2889. 3.62e3 4.15e3 5.79e3
## 3 Kep. Riau 1426. 2236. 3378. 2563. 3218. 4317. 4.41e3 5.13e3 6.08e3
## 4 Jambi 1868. 2138. 3047. 5169. 4978. 4398. 4.40e3 5.66e3 6.49e3
## 5 Aceh 2308. 2620. 36337. 4567. 4710. 5775. 5.51e3 5.80e3 7.51e3
## 6 Riau 3012. 4447. 8933. 6358. 7156. 8211. 8.55e3 1.07e4 1.09e4
## 7 Lampung 7690. 6969. 3474. 9448. 8160. 9373. 1.21e4 1.34e4 1.70e4
## 8 Sumatera Sel~ 7820. 9126. 8647. 10038. 10797. 12752. 1.31e4 1.43e4 1.48e4
## 9 Sumatera Bar~ 9385. 11192. 14056. 14103. 13309. 14078. 1.53e4 1.51e4 1.47e4
## 10 Sumatera Uta~ 23238. 25981. 18120. 30503. 30254. 34427. 3.56e4 4.18e4 4.71e4
## 11 Sumatera 57900. 65911. 98369. 86024. 86549. 97764. 1.04e5 1.17e5 1.34e5
## # ... with 2 more variables: 2020 <dbl>, 2021 <dbl>
sumup1 <- inflowsum %>%
mutate(`2022` = inflowsum$`2021`/2)
sumup1
## # A tibble: 11 x 13
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Sumatera 57900. 65911. 98369. 86024. 86549. 97764. 1.04e5 1.17e5 1.34e5
## 2 Aceh 2308. 2620. 36337. 4567. 4710. 5775. 5.51e3 5.80e3 7.51e3
## 3 Sumatera Uta~ 23238. 25981. 18120. 30503. 30254. 34427. 3.56e4 4.18e4 4.71e4
## 4 Sumatera Bar~ 9385. 11192. 14056. 14103. 13309. 14078. 1.53e4 1.51e4 1.47e4
## 5 Riau 3012. 4447. 8933. 6358. 7156. 8211. 8.55e3 1.07e4 1.09e4
## 6 Kep. Riau 1426. 2236. 3378. 2563. 3218. 4317. 4.41e3 5.13e3 6.08e3
## 7 Jambi 1868. 2138. 3047. 5169. 4978. 4398. 4.40e3 5.66e3 6.49e3
## 8 Sumatera Sel~ 7820. 9126. 8647. 10038. 10797. 12752. 1.31e4 1.43e4 1.48e4
## 9 Bengkulu 1153. 1201. 2378. 3262. 2791. 2889. 3.62e3 4.15e3 5.79e3
## 10 Lampung 7690. 6969. 3474. 9448. 8160. 9373. 1.21e4 1.34e4 1.70e4
## 11 Kep. Bangka ~ 0 0 0 13.7 1177. 1544. 1.16e3 1.52e3 3.27e3
## # ... with 3 more variables: 2020 <dbl>, 2021 <dbl>, 2022 <dbl>
ggplot(data = inflowsum, mapping = aes(x = Provinsi, y = `2019`)) +
geom_point()
ggplot(data = inflowsum, mapping = aes(x = Provinsi, y = `2020`)) +
geom_point()
ggplot(data = inflowsum, mapping = aes(x = Provinsi, y = `2020`)) +
geom_bar(stat = "identity")
ggplot(data = inflowsum, mapping = aes(x = Provinsi, y = `2019`)) +
geom_bar(stat = "identity")