Nama : Muhammad Ridho
NIM : 210605110102
Kelas : Liniear Algebra (C)
Dosen Pengempu : Prof. Dr. Suhartono, M.Kom
Universitas : Universitas Islam Negeri Maulana Malik Ibrahim Malang
Jurusan : Teknik Informatika
Saat melakukan manipulasi data pada R kita dapat menggunakan package dplyr. Package ini dibuat oleh Handley Wickham dan Roman Francois yang berisi kumpulan fungsi yang memudahkan manipulasi data yaitu antara lain: sample() untuk mengambil sampel secara acak dari tabel, mutate() untuk menambah kolom, select() untuk mengambil data atau variabel yang dibutuhkan, arrange() untuk mengurutkan data, filter() untuk menyaring data, groupby() untuk mengelompokkan data dan lain lain.
library(readxl)
manipulasioutflow <- read_excel(path = "outflow tahunan1.xlsx")
manipulasioutflow
## # A tibble: 6 x 12
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019` `2020`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Jawa 83511. 1.11e5 98969. 1.47e5 1.72e5 1.91e5 2.29e5 2.53e5 2.72e5 2.51e5
## 2 Jawa Ba~ 20782. 2.89e4 23067. 4.09e4 4.71e4 4.94e4 5.38e4 6.14e4 6.17e4 5.72e4
## 3 Jawa Te~ 19975. 2.85e4 29529. 3.91e4 4.68e4 5.37e4 6.28e4 6.94e4 7.24e4 7.23e4
## 4 Yogyaka~ 7538. 9.49e3 9708. 1.32e4 1.41e4 1.30e4 1.68e4 2.04e4 2.14e4 1.66e4
## 5 Jawa Ti~ 35217. 4.45e4 36665. 5.39e4 6.36e4 7.45e4 9.34e4 9.80e4 1.06e5 9.34e4
## 6 Banten 0 0 0 0 0 0 2.11e3 4.05e3 1.10e4 1.18e4
## # ... with 1 more variable: `2021` <dbl>
library(tidyverse)
## Warning: package 'tidyverse' was built under R version 4.1.3
## -- Attaching packages --------------------------------------- tidyverse 1.3.1 --
## v ggplot2 3.3.5 v purrr 0.3.4
## v tibble 3.1.6 v dplyr 1.0.7
## v tidyr 1.2.0 v stringr 1.4.0
## v readr 2.1.2 v forcats 0.5.1
## Warning: package 'tidyr' was built under R version 4.1.3
## Warning: package 'readr' was built under R version 4.1.3
## Warning: package 'forcats' was built under R version 4.1.3
## -- Conflicts ------------------------------------------ tidyverse_conflicts() --
## x dplyr::filter() masks stats::filter()
## x dplyr::lag() masks stats::lag()
jawa2011 <- select(manipulasioutflow, '2011')
jawa2011
## # A tibble: 6 x 1
## `2011`
## <dbl>
## 1 83511.
## 2 20782.
## 3 19975.
## 4 7538.
## 5 35217.
## 6 0
jawa2 <- select(manipulasioutflow, `2012`, `2014`, `2016`, `2018`, `2020`)
jawa2
## # A tibble: 6 x 5
## `2012` `2014` `2016` `2018` `2020`
## <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 111363. 147069. 190568. 253125. 251363.
## 2 28895. 40857. 49405. 61358. 57235.
## 3 28493. 39110. 53659. 69368. 72342.
## 4 9486. 13171. 13013. 20357. 16619.
## 5 44489. 53931. 74491. 97995. 93374.
## 6 0 0 0 4047. 11793.
jawamin2011 <- select(manipulasioutflow, -'2017')
jawamin2011
## # A tibble: 6 x 11
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2018` `2019` `2020` `2021`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Jawa 83511. 1.11e5 98969. 1.47e5 1.72e5 1.91e5 2.53e5 2.72e5 2.51e5 1.43e5
## 2 Jawa Ba~ 20782. 2.89e4 23067. 4.09e4 4.71e4 4.94e4 6.14e4 6.17e4 5.72e4 3.48e4
## 3 Jawa Te~ 19975. 2.85e4 29529. 3.91e4 4.68e4 5.37e4 6.94e4 7.24e4 7.23e4 4.45e4
## 4 Yogyaka~ 7538. 9.49e3 9708. 1.32e4 1.41e4 1.30e4 2.04e4 2.14e4 1.66e4 9.65e3
## 5 Jawa Ti~ 35217. 4.45e4 36665. 5.39e4 6.36e4 7.45e4 9.80e4 1.06e5 9.34e4 4.60e4
## 6 Banten 0 0 0 0 0 0 4.05e3 1.10e4 1.18e4 8.44e3
Sintaks ini menggunakan fungsi select, dan select ini tidak hanya untuk memilih kolom dalam jumlah banyak, melainkan juga bisa untuk mengganti nama kolomnya. misalnya :
jawamin1 <- manipulasioutflow %>%
select(tahun = `2014`, `2018`, `2019`)
jawamin1
## # A tibble: 6 x 3
## tahun `2018` `2019`
## <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 147069. 253125. 271957.
## 2 40857. 61358. 61692.
## 3 39110. 69368. 72363.
## 4 13171. 20357. 21353.
## 5 53931. 97995. 105514.
## 6 0 4047. 11035.
library(dplyr)
jawatahun2 <- manipulasioutflow %>% rename('2010' = '2011')
head(jawatahun2)
## # A tibble: 6 x 12
## Provinsi `2010` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019` `2020`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Jawa 83511. 1.11e5 98969. 1.47e5 1.72e5 1.91e5 2.29e5 2.53e5 2.72e5 2.51e5
## 2 Jawa Ba~ 20782. 2.89e4 23067. 4.09e4 4.71e4 4.94e4 5.38e4 6.14e4 6.17e4 5.72e4
## 3 Jawa Te~ 19975. 2.85e4 29529. 3.91e4 4.68e4 5.37e4 6.28e4 6.94e4 7.24e4 7.23e4
## 4 Yogyaka~ 7538. 9.49e3 9708. 1.32e4 1.41e4 1.30e4 1.68e4 2.04e4 2.14e4 1.66e4
## 5 Jawa Ti~ 35217. 4.45e4 36665. 5.39e4 6.36e4 7.45e4 9.34e4 9.80e4 1.06e5 9.34e4
## 6 Banten 0 0 0 0 0 0 2.11e3 4.05e3 1.10e4 1.18e4
## # ... with 1 more variable: `2021` <dbl>
jawa4 <- distinct(manipulasioutflow, `2015`)
jawa4
## # A tibble: 6 x 1
## `2015`
## <dbl>
## 1 171568.
## 2 47063.
## 3 46840.
## 4 14080.
## 5 63585.
## 6 0
jawa5 <- distinct(manipulasioutflow, `2015`, .keep_all = TRUE)
jawa5
## # A tibble: 6 x 12
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019` `2020`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Jawa 83511. 1.11e5 98969. 1.47e5 1.72e5 1.91e5 2.29e5 2.53e5 2.72e5 2.51e5
## 2 Jawa Ba~ 20782. 2.89e4 23067. 4.09e4 4.71e4 4.94e4 5.38e4 6.14e4 6.17e4 5.72e4
## 3 Jawa Te~ 19975. 2.85e4 29529. 3.91e4 4.68e4 5.37e4 6.28e4 6.94e4 7.24e4 7.23e4
## 4 Yogyaka~ 7538. 9.49e3 9708. 1.32e4 1.41e4 1.30e4 1.68e4 2.04e4 2.14e4 1.66e4
## 5 Jawa Ti~ 35217. 4.45e4 36665. 5.39e4 6.36e4 7.45e4 9.34e4 9.80e4 1.06e5 9.34e4
## 6 Banten 0 0 0 0 0 0 2.11e3 4.05e3 1.10e4 1.18e4
## # ... with 1 more variable: `2021` <dbl>
Baris tabel diseleksi dengan menggunakan fungsi filter().
jawa6 <- manipulasioutflow %>%
filter(Provinsi <= 'Jawa Timur') %>%
select(`2018`,`2019`)
jawa6
## # A tibble: 5 x 2
## `2018` `2019`
## <dbl> <dbl>
## 1 253125. 271957.
## 2 61358. 61692.
## 3 69368. 72363.
## 4 97995. 105514.
## 5 4047. 11035.
jawa7 <- manipulasioutflow %>%
filter(Provinsi == 'Jawa Timur', Provinsi == 'Jawa Tengah') %>%
select( -`2020`)
jawa7
## # A tibble: 0 x 11
## # ... with 11 variables: Provinsi <chr>, 2011 <dbl>, 2012 <dbl>, 2013 <dbl>,
## # 2014 <dbl>, 2015 <dbl>, 2016 <dbl>, 2017 <dbl>, 2018 <dbl>, 2019 <dbl>,
## # 2021 <dbl>
str(manipulasioutflow)
## tibble [6 x 12] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
## $ Provinsi: chr [1:6] "Jawa" "Jawa Barat" "Jawa Tengah" "Yogyakarta" ...
## $ 2011 : num [1:6] 83511 20782 19975 7538 35217 ...
## $ 2012 : num [1:6] 111363 28895 28493 9486 44489 ...
## $ 2013 : num [1:6] 98969 23067 29529 9708 36665 ...
## $ 2014 : num [1:6] 147069 40857 39110 13171 53931 ...
## $ 2015 : num [1:6] 171568 47063 46840 14080 63585 ...
## $ 2016 : num [1:6] 190568 49405 53659 13013 74491 ...
## $ 2017 : num [1:6] 228905 53825 62761 16810 93396 ...
## $ 2018 : num [1:6] 253125 61358 69368 20357 97995 ...
## $ 2019 : num [1:6] 271957 61692 72363 21353 105514 ...
## $ 2020 : num [1:6] 251363 57235 72342 16619 93374 ...
## $ 2021 : num [1:6] 143340 34763 44455 9652 46029 ...
str(manipulasioutflow %>% group_by(Provinsi))
## grouped_df [6 x 12] (S3: grouped_df/tbl_df/tbl/data.frame)
## $ Provinsi: chr [1:6] "Jawa" "Jawa Barat" "Jawa Tengah" "Yogyakarta" ...
## $ 2011 : num [1:6] 83511 20782 19975 7538 35217 ...
## $ 2012 : num [1:6] 111363 28895 28493 9486 44489 ...
## $ 2013 : num [1:6] 98969 23067 29529 9708 36665 ...
## $ 2014 : num [1:6] 147069 40857 39110 13171 53931 ...
## $ 2015 : num [1:6] 171568 47063 46840 14080 63585 ...
## $ 2016 : num [1:6] 190568 49405 53659 13013 74491 ...
## $ 2017 : num [1:6] 228905 53825 62761 16810 93396 ...
## $ 2018 : num [1:6] 253125 61358 69368 20357 97995 ...
## $ 2019 : num [1:6] 271957 61692 72363 21353 105514 ...
## $ 2020 : num [1:6] 251363 57235 72342 16619 93374 ...
## $ 2021 : num [1:6] 143340 34763 44455 9652 46029 ...
## - attr(*, "groups")= tibble [6 x 2] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
## ..$ Provinsi: chr [1:6] "Banten" "Jawa" "Jawa Barat" "Jawa Tengah" ...
## ..$ .rows : list<int> [1:6]
## .. ..$ : int 6
## .. ..$ : int 1
## .. ..$ : int 2
## .. ..$ : int 3
## .. ..$ : int 5
## .. ..$ : int 4
## .. ..@ ptype: int(0)
## ..- attr(*, ".drop")= logi TRUE
jawaup <- manipulasioutflow %>%
group_by(Provinsi)
jawaup
## # A tibble: 6 x 12
## # Groups: Provinsi [6]
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019` `2020`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Jawa 83511. 1.11e5 98969. 1.47e5 1.72e5 1.91e5 2.29e5 2.53e5 2.72e5 2.51e5
## 2 Jawa Ba~ 20782. 2.89e4 23067. 4.09e4 4.71e4 4.94e4 5.38e4 6.14e4 6.17e4 5.72e4
## 3 Jawa Te~ 19975. 2.85e4 29529. 3.91e4 4.68e4 5.37e4 6.28e4 6.94e4 7.24e4 7.23e4
## 4 Yogyaka~ 7538. 9.49e3 9708. 1.32e4 1.41e4 1.30e4 1.68e4 2.04e4 2.14e4 1.66e4
## 5 Jawa Ti~ 35217. 4.45e4 36665. 5.39e4 6.36e4 7.45e4 9.34e4 9.80e4 1.06e5 9.34e4
## 6 Banten 0 0 0 0 0 0 2.11e3 4.05e3 1.10e4 1.18e4
## # ... with 1 more variable: `2021` <dbl>
jawaubah <- arrange(manipulasioutflow, `2012`)
jawaubah
## # A tibble: 6 x 12
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019` `2020`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Banten 0 0 0 0 0 0 2.11e3 4.05e3 1.10e4 1.18e4
## 2 Yogyaka~ 7538. 9.49e3 9708. 1.32e4 1.41e4 1.30e4 1.68e4 2.04e4 2.14e4 1.66e4
## 3 Jawa Te~ 19975. 2.85e4 29529. 3.91e4 4.68e4 5.37e4 6.28e4 6.94e4 7.24e4 7.23e4
## 4 Jawa Ba~ 20782. 2.89e4 23067. 4.09e4 4.71e4 4.94e4 5.38e4 6.14e4 6.17e4 5.72e4
## 5 Jawa Ti~ 35217. 4.45e4 36665. 5.39e4 6.36e4 7.45e4 9.34e4 9.80e4 1.06e5 9.34e4
## 6 Jawa 83511. 1.11e5 98969. 1.47e5 1.72e5 1.91e5 2.29e5 2.53e5 2.72e5 2.51e5
## # ... with 1 more variable: `2021` <dbl>
jawaup1 <- manipulasioutflow %>%
mutate(`2021` = manipulasioutflow$`2020`/2)
jawaup1
## # A tibble: 6 x 12
## Provinsi `2011` `2012` `2013` `2014` `2015` `2016` `2017` `2018` `2019` `2020`
## <chr> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>
## 1 Jawa 83511. 1.11e5 98969. 1.47e5 1.72e5 1.91e5 2.29e5 2.53e5 2.72e5 2.51e5
## 2 Jawa Ba~ 20782. 2.89e4 23067. 4.09e4 4.71e4 4.94e4 5.38e4 6.14e4 6.17e4 5.72e4
## 3 Jawa Te~ 19975. 2.85e4 29529. 3.91e4 4.68e4 5.37e4 6.28e4 6.94e4 7.24e4 7.23e4
## 4 Yogyaka~ 7538. 9.49e3 9708. 1.32e4 1.41e4 1.30e4 1.68e4 2.04e4 2.14e4 1.66e4
## 5 Jawa Ti~ 35217. 4.45e4 36665. 5.39e4 6.36e4 7.45e4 9.34e4 9.80e4 1.06e5 9.34e4
## 6 Banten 0 0 0 0 0 0 2.11e3 4.05e3 1.10e4 1.18e4
## # ... with 1 more variable: `2021` <dbl>
ggplot(data = manipulasioutflow, mapping = aes(x = Provinsi, y = `2011`)) +
geom_point()
ggplot(data = manipulasioutflow, mapping = aes(x = Provinsi, y = `2012`)) +
geom_point()