Lembaga : Universitas Islam Negeri Maulana Malik Ibrahim Malang

Jurusan : Teknik Informatika

Manipulasi Data

Pengertian Manipulasi Data

Manipulasi Data adalah istilah yang digunakan untuk menggambarkan proses modifikasi struktur data agar lebih mudah dibaca. Misalnya, Anda dapat mengurutkan data berdasarkan abjad. Sehingga pemiliki dapat segera menerima informasi yang bermanfaat. Berikut manipulasi Data Inflow uang kartal di pulau Sumatera :

## # A tibble: 11 x 13
##    Provinsi    Januari Februari Maret April   Mei   Juni  Juli Agustus September
##    <chr>         <dbl>    <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>  <dbl> <dbl>   <dbl>     <dbl>
##  1 Sumatera     19331.   10365. 7129. 6537. 7788. 14947. 8278.   8012.     7559.
##  2 Aceh          1642.     693.  297.  281.  489.  1095.  258.    593.      410.
##  3 Sumatera U~   6477.    3659. 2723. 2036. 2380.  4344. 3057.   2371.     2391.
##  4 Sumatera B~   1937.     868.  594.  586.  461.  1753.  721.    934.      842.
##  5 Riau          1567.     900.  657.  465.  832.  1646.  754.    643.      373.
##  6 Kep. Riau      731.     637.  387.  525.  380.   794.  507.    486.      527.
##  7 Jambi          929.     453.  376.  488.  366.   926.  419.    363.      364.
##  8 Sumatera S~   2054.     915.  680.  666. 1019.  1433. 1025.    933.      922.
##  9 Bengkulu       984.     518.  323.  296.  331.   594.  290.    409.      439.
## 10 Lampung       2552.    1446.  939.  955. 1276.  1889. 1067.   1128.     1160.
## 11 Kep. Bangk~    458.     276.  154.  239.  253.   472.  180.    152.      130.
## # ... with 3 more variables: Oktober <dbl>, November <dbl>, Desember <dbl>

Manipulasi Data Inflow Uang Kartal di Pulau Sumatera pada bulan Februari 2020

library(tidyverse)
sumutfeb <- select(dataout, 'Provinsi', 'Februari')
sumutfeb
## # A tibble: 11 x 2
##    Provinsi             Februari
##    <chr>                   <dbl>
##  1 Sumatera               10365.
##  2 Aceh                     693.
##  3 Sumatera Utara          3659.
##  4 Sumatera Barat           868.
##  5 Riau                     900.
##  6 Kep. Riau                637.
##  7 Jambi                    453.
##  8 Sumatera Selatan         915.
##  9 Bengkulu                 518.
## 10 Lampung                 1446.
## 11 Kep. Bangka Belitung     276.

Manipulasi Data Inflow Uang Kartal di Pulau Sumatera pada bulan September - Oktober 2020

septokt <- dataout %>% select('Provinsi', 'September', 'Oktober')
septokt
## # A tibble: 11 x 3
##    Provinsi             September Oktober
##    <chr>                    <dbl>   <dbl>
##  1 Sumatera                 7559.  5735. 
##  2 Aceh                      410.   274. 
##  3 Sumatera Utara           2391.  1909. 
##  4 Sumatera Barat            842.   604. 
##  5 Riau                      373.   524. 
##  6 Kep. Riau                 527.   415. 
##  7 Jambi                     364.   290. 
##  8 Sumatera Selatan          922.   620. 
##  9 Bengkulu                  439.   282. 
## 10 Lampung                  1160.   739. 
## 11 Kep. Bangka Belitung      130.    78.3

Manipulasi Data Inflow Uang Kartal di Pulau Sumatera dengan mengganti bulan Maret menjadi Maret 2020

sumutrename <- dataout %>% rename('Maret 2020' = 'Maret')
head(sumutrename)
## # A tibble: 6 x 13
##   Provinsi       Januari Februari `Maret 2020` April   Mei   Juni  Juli Agustus
##   <chr>            <dbl>    <dbl>        <dbl> <dbl> <dbl>  <dbl> <dbl>   <dbl>
## 1 Sumatera        19331.   10365.        7129. 6537. 7788. 14947. 8278.   8012.
## 2 Aceh             1642.     693.         297.  281.  489.  1095.  258.    593.
## 3 Sumatera Utara   6477.    3659.        2723. 2036. 2380.  4344. 3057.   2371.
## 4 Sumatera Barat   1937.     868.         594.  586.  461.  1753.  721.    934.
## 5 Riau             1567.     900.         657.  465.  832.  1646.  754.    643.
## 6 Kep. Riau         731.     637.         387.  525.  380.   794.  507.    486.
## # ... with 4 more variables: September <dbl>, Oktober <dbl>, November <dbl>,
## #   Desember <dbl>

Manipulasi Data Inflow Uang Kartal di Pulau Sumatera Provinsi Aceh pada bulan Januari - Maret 2020

Aceh <- dataout %>%
  filter(Provinsi == 'Aceh') %>%
  select('Provinsi','Januari', 'Februari', 'Maret')
Aceh
## # A tibble: 1 x 4
##   Provinsi Januari Februari Maret
##   <chr>      <dbl>    <dbl> <dbl>
## 1 Aceh       1642.     693.  297.

Manipulasi Data Inflow Uang Kartal di Pulau Sumatera Provinsi Riau pada bulan Oktober -Desember 2020

Riau <- dataout %>%
  filter(Provinsi == 'Riau') %>%
  select('Provinsi','Oktober', 'November', 'Desember')
Riau
## # A tibble: 1 x 4
##   Provinsi Oktober November Desember
##   <chr>      <dbl>    <dbl>    <dbl>
## 1 Riau        524.     612.     174.

Struktur Data Inflow Uang Kartal di Pulau Sumatera

str(dataout)
## tibble [11 x 13] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
##  $ Provinsi : chr [1:11] "Sumatera" "Aceh" "Sumatera Utara" "Sumatera Barat" ...
##  $ Januari  : num [1:11] 19331 1642 6477 1937 1567 ...
##  $ Februari : num [1:11] 10365 693 3659 868 900 ...
##  $ Maret    : num [1:11] 7129 297 2723 594 657 ...
##  $ April    : num [1:11] 6537 281 2036 586 465 ...
##  $ Mei      : num [1:11] 7788 489 2380 461 832 ...
##  $ Juni     : num [1:11] 14947 1095 4344 1753 1646 ...
##  $ Juli     : num [1:11] 8278 258 3057 721 754 ...
##  $ Agustus  : num [1:11] 8012 593 2371 934 643 ...
##  $ September: num [1:11] 7559 410 2391 842 373 ...
##  $ Oktober  : num [1:11] 5735 274 1909 604 524 ...
##  $ November : num [1:11] 8463 438 2827 893 612 ...
##  $ Desember : num [1:11] 5200 171 2435 502 174 ...
str(dataout %>% group_by(Provinsi))
## grouped_df [11 x 13] (S3: grouped_df/tbl_df/tbl/data.frame)
##  $ Provinsi : chr [1:11] "Sumatera" "Aceh" "Sumatera Utara" "Sumatera Barat" ...
##  $ Januari  : num [1:11] 19331 1642 6477 1937 1567 ...
##  $ Februari : num [1:11] 10365 693 3659 868 900 ...
##  $ Maret    : num [1:11] 7129 297 2723 594 657 ...
##  $ April    : num [1:11] 6537 281 2036 586 465 ...
##  $ Mei      : num [1:11] 7788 489 2380 461 832 ...
##  $ Juni     : num [1:11] 14947 1095 4344 1753 1646 ...
##  $ Juli     : num [1:11] 8278 258 3057 721 754 ...
##  $ Agustus  : num [1:11] 8012 593 2371 934 643 ...
##  $ September: num [1:11] 7559 410 2391 842 373 ...
##  $ Oktober  : num [1:11] 5735 274 1909 604 524 ...
##  $ November : num [1:11] 8463 438 2827 893 612 ...
##  $ Desember : num [1:11] 5200 171 2435 502 174 ...
##  - attr(*, "groups")= tibble [11 x 2] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
##   ..$ Provinsi: chr [1:11] "Aceh" "Bengkulu" "Jambi" "Kep. Bangka Belitung" ...
##   ..$ .rows   : list<int> [1:11] 
##   .. ..$ : int 2
##   .. ..$ : int 9
##   .. ..$ : int 7
##   .. ..$ : int 11
##   .. ..$ : int 6
##   .. ..$ : int 10
##   .. ..$ : int 5
##   .. ..$ : int 1
##   .. ..$ : int 4
##   .. ..$ : int 8
##   .. ..$ : int 3
##   .. ..@ ptype: int(0) 
##   ..- attr(*, ".drop")= logi TRUE
sumut <- dataout %>%
  group_by(Provinsi)
sumut
## # A tibble: 11 x 13
## # Groups:   Provinsi [11]
##    Provinsi    Januari Februari Maret April   Mei   Juni  Juli Agustus September
##    <chr>         <dbl>    <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>  <dbl> <dbl>   <dbl>     <dbl>
##  1 Sumatera     19331.   10365. 7129. 6537. 7788. 14947. 8278.   8012.     7559.
##  2 Aceh          1642.     693.  297.  281.  489.  1095.  258.    593.      410.
##  3 Sumatera U~   6477.    3659. 2723. 2036. 2380.  4344. 3057.   2371.     2391.
##  4 Sumatera B~   1937.     868.  594.  586.  461.  1753.  721.    934.      842.
##  5 Riau          1567.     900.  657.  465.  832.  1646.  754.    643.      373.
##  6 Kep. Riau      731.     637.  387.  525.  380.   794.  507.    486.      527.
##  7 Jambi          929.     453.  376.  488.  366.   926.  419.    363.      364.
##  8 Sumatera S~   2054.     915.  680.  666. 1019.  1433. 1025.    933.      922.
##  9 Bengkulu       984.     518.  323.  296.  331.   594.  290.    409.      439.
## 10 Lampung       2552.    1446.  939.  955. 1276.  1889. 1067.   1128.     1160.
## 11 Kep. Bangk~    458.     276.  154.  239.  253.   472.  180.    152.      130.
## # ... with 3 more variables: Oktober <dbl>, November <dbl>, Desember <dbl>
dataout %>% 
  filter(Provinsi == 'Aceh') %>%
  count('Aceh', sort = TRUE)
## # A tibble: 1 x 2
##   `"Aceh"`     n
##   <chr>    <int>
## 1 Aceh         1
sumutaceh <- dataout %>%
  mutate('Januari' = dataout$'Februari'/2)
sumutaceh
## # A tibble: 11 x 13
##    Provinsi    Januari Februari Maret April   Mei   Juni  Juli Agustus September
##    <chr>         <dbl>    <dbl> <dbl> <dbl> <dbl>  <dbl> <dbl>   <dbl>     <dbl>
##  1 Sumatera      5183.   10365. 7129. 6537. 7788. 14947. 8278.   8012.     7559.
##  2 Aceh           346.     693.  297.  281.  489.  1095.  258.    593.      410.
##  3 Sumatera U~   1830.    3659. 2723. 2036. 2380.  4344. 3057.   2371.     2391.
##  4 Sumatera B~    434.     868.  594.  586.  461.  1753.  721.    934.      842.
##  5 Riau           450.     900.  657.  465.  832.  1646.  754.    643.      373.
##  6 Kep. Riau      319.     637.  387.  525.  380.   794.  507.    486.      527.
##  7 Jambi          227.     453.  376.  488.  366.   926.  419.    363.      364.
##  8 Sumatera S~    457.     915.  680.  666. 1019.  1433. 1025.    933.      922.
##  9 Bengkulu       259.     518.  323.  296.  331.   594.  290.    409.      439.
## 10 Lampung        723.    1446.  939.  955. 1276.  1889. 1067.   1128.     1160.
## 11 Kep. Bangk~    138.     276.  154.  239.  253.   472.  180.    152.      130.
## # ... with 3 more variables: Oktober <dbl>, November <dbl>, Desember <dbl>

Visualisasi Data Inflow Uang Kartal di Pulau Sumatera pada bulan Februari 2020

ggplot(data = dataout, mapping = aes(x = Provinsi, y = `Februari`)) +
  geom_point()

Referensi

  1. https://inmarketing.id/data-manipulation-adalah.html

  2. https://rpubs.com/suhartono-uinmaliki/861286

  3. https://www.bi.go.id/id/fungsi-utama/sistem-pembayaran/pengelolaan-rupiah/default.aspx