Lembaga : Universitas Islam Negeri Maulana Malik Ibrahim Malang

Jurusan : Teknik Informatika

Manipulasi Data

Pengertian Manipulasi Data

Manipulasi Data adalah istilah yang digunakan untuk menggambarkan proses modifikasi struktur data agar lebih mudah dibaca. Misalnya, Anda dapat mengurutkan data berdasarkan abjad. Sehingga pemiliki dapat segera menerima informasi yang bermanfaat. Berikut manipulasi Data Outfloew uang kartal di pulau Sumatera :

## # A tibble: 11 x 13
##    Provinsi          Januari Februari  Maret  April    Mei   Juni   Juli Agustus
##    <chr>               <dbl>    <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>   <dbl>
##  1 Sumatera            4694.    6959. 12668. 11776. 19645. 3972.  12710.   9744.
##  2 Aceh                 182.     426.  1434.  1432.  1690.  436.   1769.    456.
##  3 Sumatera Utara      1456.    2150.  3244.  3371.  4148. 1474.   3526.   3054.
##  4 Sumatera Barat       102.     308.   782.   819.  2242.   34.1   651.    566.
##  5 Riau                 740.     832.  1264.  1775.  2926.  283.   1530.   1470.
##  6 Kep. Riau            627.     494.   823.   708.   964.  221.    615.    526.
##  7 Jambi                230.     422.   606.   714.  1263.  144.    634.    610.
##  8 Sumatera Selatan     516.    1087.  1852.  1261.  2590.  608.   1445.   1494.
##  9 Bengkulu             257.     332.   442.   531.   970.  210.    681.    483.
## 10 Lampung              456.     787.  1872.   872.  2180.  535.   1538.    948.
## 11 Kep.Bangka Belit~    126.     121.   347.   292.   673.   28.3   321.    137.
## # ... with 4 more variables: September <dbl>, Oktober <dbl>, November <dbl>,
## #   Desember <dbl>

Manipulasi Data Outflow Uang Kartal di Pulau Sumatera pada bulan Februari 2020

library(tidyverse)
sumutfeb <- select(dataout, 'Provinsi', 'Februari')
sumutfeb
## # A tibble: 11 x 2
##    Provinsi            Februari
##    <chr>                  <dbl>
##  1 Sumatera               6959.
##  2 Aceh                    426.
##  3 Sumatera Utara         2150.
##  4 Sumatera Barat          308.
##  5 Riau                    832.
##  6 Kep. Riau               494.
##  7 Jambi                   422.
##  8 Sumatera Selatan       1087.
##  9 Bengkulu                332.
## 10 Lampung                 787.
## 11 Kep.Bangka Belitung     121.

Manipulasi Data Outflow Uang Kartal di Pulau Sumatera pada bulan September - Oktober 2020

septokt <- dataout %>% select('Provinsi', 'September', 'Oktober')
septokt
## # A tibble: 11 x 3
##    Provinsi            September Oktober
##    <chr>                   <dbl>   <dbl>
##  1 Sumatera                9247.  14432.
##  2 Aceh                     830.   1175.
##  3 Sumatera Utara          2142.   3857.
##  4 Sumatera Barat           343.    793.
##  5 Riau                    1394.   2018.
##  6 Kep. Riau                522.    967.
##  7 Jambi                    689.   1124.
##  8 Sumatera Selatan        1371.   1979.
##  9 Bengkulu                 506.    625.
## 10 Lampung                 1153.   1423.
## 11 Kep.Bangka Belitung      297.    471.

Manipulasi Data Outflow Uang Kartal di Pulau Sumatera dengan mengganti bulan Maret menjadi Maret 2020

sumutrename <- dataout %>% rename('Maret 2020' = 'Maret')
head(sumutrename)
## # A tibble: 6 x 13
##   Provinsi     Januari Februari `Maret 2020`  April    Mei   Juni   Juli Agustus
##   <chr>          <dbl>    <dbl>        <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>   <dbl>
## 1 Sumatera       4694.    6959.       12668. 11776. 19645. 3972.  12710.   9744.
## 2 Aceh            182.     426.        1434.  1432.  1690.  436.   1769.    456.
## 3 Sumatera Ut~   1456.    2150.        3244.  3371.  4148. 1474.   3526.   3054.
## 4 Sumatera Ba~    102.     308.         782.   819.  2242.   34.1   651.    566.
## 5 Riau            740.     832.        1264.  1775.  2926.  283.   1530.   1470.
## 6 Kep. Riau       627.     494.         823.   708.   964.  221.    615.    526.
## # ... with 4 more variables: September <dbl>, Oktober <dbl>, November <dbl>,
## #   Desember <dbl>

Manipulasi Data Outflow Uang Kartal di Pulau Sumatera Provinsi Aceh pada bulan Januari - Maret 2020

Aceh <- dataout %>%
  filter(Provinsi == 'Aceh') %>%
  select('Provinsi','Januari', 'Februari', 'Maret')
Aceh
## # A tibble: 1 x 4
##   Provinsi Januari Februari Maret
##   <chr>      <dbl>    <dbl> <dbl>
## 1 Aceh        182.     426. 1434.

Manipulasi Data Outflow Uang Kartal di Pulau Sumatera Provinsi Riau pada bulan Oktober -Desember 2020

Riau <- dataout %>%
  filter(Provinsi == 'Riau') %>%
  select('Provinsi','Oktober', 'November', 'Desember')
Riau
## # A tibble: 1 x 4
##   Provinsi Oktober November Desember
##   <chr>      <dbl>    <dbl>    <dbl>
## 1 Riau       2018.    1409.    3498.

Struktur Data Outflow Uang Kartal di Pulau Sumatera

str(dataout)
## tibble [11 x 13] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
##  $ Provinsi : chr [1:11] "Sumatera" "Aceh" "Sumatera Utara" "Sumatera Barat" ...
##  $ Januari  : num [1:11] 4694 182 1456 102 740 ...
##  $ Februari : num [1:11] 6959 426 2150 308 832 ...
##  $ Maret    : num [1:11] 12668 1434 3244 782 1264 ...
##  $ April    : num [1:11] 11776 1432 3371 819 1775 ...
##  $ Mei      : num [1:11] 19645 1690 4148 2242 2926 ...
##  $ Juni     : num [1:11] 3971.8 436 1473.5 34.1 282.8 ...
##  $ Juli     : num [1:11] 12710 1769 3526 651 1530 ...
##  $ Agustus  : num [1:11] 9744 456 3054 566 1470 ...
##  $ September: num [1:11] 9247 830 2142 343 1394 ...
##  $ Oktober  : num [1:11] 14432 1175 3857 793 2018 ...
##  $ November : num [1:11] 9435 774 2151 484 1409 ...
##  $ Desember : num [1:11] 25307 2270 9185 1638 3498 ...
str(dataout %>% group_by(Provinsi))
## grouped_df [11 x 13] (S3: grouped_df/tbl_df/tbl/data.frame)
##  $ Provinsi : chr [1:11] "Sumatera" "Aceh" "Sumatera Utara" "Sumatera Barat" ...
##  $ Januari  : num [1:11] 4694 182 1456 102 740 ...
##  $ Februari : num [1:11] 6959 426 2150 308 832 ...
##  $ Maret    : num [1:11] 12668 1434 3244 782 1264 ...
##  $ April    : num [1:11] 11776 1432 3371 819 1775 ...
##  $ Mei      : num [1:11] 19645 1690 4148 2242 2926 ...
##  $ Juni     : num [1:11] 3971.8 436 1473.5 34.1 282.8 ...
##  $ Juli     : num [1:11] 12710 1769 3526 651 1530 ...
##  $ Agustus  : num [1:11] 9744 456 3054 566 1470 ...
##  $ September: num [1:11] 9247 830 2142 343 1394 ...
##  $ Oktober  : num [1:11] 14432 1175 3857 793 2018 ...
##  $ November : num [1:11] 9435 774 2151 484 1409 ...
##  $ Desember : num [1:11] 25307 2270 9185 1638 3498 ...
##  - attr(*, "groups")= tibble [11 x 2] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
##   ..$ Provinsi: chr [1:11] "Aceh" "Bengkulu" "Jambi" "Kep. Riau" ...
##   ..$ .rows   : list<int> [1:11] 
##   .. ..$ : int 2
##   .. ..$ : int 9
##   .. ..$ : int 7
##   .. ..$ : int 6
##   .. ..$ : int 11
##   .. ..$ : int 10
##   .. ..$ : int 5
##   .. ..$ : int 1
##   .. ..$ : int 4
##   .. ..$ : int 8
##   .. ..$ : int 3
##   .. ..@ ptype: int(0) 
##   ..- attr(*, ".drop")= logi TRUE
sumut <- dataout %>%
  group_by(Provinsi)
sumut
## # A tibble: 11 x 13
## # Groups:   Provinsi [11]
##    Provinsi          Januari Februari  Maret  April    Mei   Juni   Juli Agustus
##    <chr>               <dbl>    <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>   <dbl>
##  1 Sumatera            4694.    6959. 12668. 11776. 19645. 3972.  12710.   9744.
##  2 Aceh                 182.     426.  1434.  1432.  1690.  436.   1769.    456.
##  3 Sumatera Utara      1456.    2150.  3244.  3371.  4148. 1474.   3526.   3054.
##  4 Sumatera Barat       102.     308.   782.   819.  2242.   34.1   651.    566.
##  5 Riau                 740.     832.  1264.  1775.  2926.  283.   1530.   1470.
##  6 Kep. Riau            627.     494.   823.   708.   964.  221.    615.    526.
##  7 Jambi                230.     422.   606.   714.  1263.  144.    634.    610.
##  8 Sumatera Selatan     516.    1087.  1852.  1261.  2590.  608.   1445.   1494.
##  9 Bengkulu             257.     332.   442.   531.   970.  210.    681.    483.
## 10 Lampung              456.     787.  1872.   872.  2180.  535.   1538.    948.
## 11 Kep.Bangka Belit~    126.     121.   347.   292.   673.   28.3   321.    137.
## # ... with 4 more variables: September <dbl>, Oktober <dbl>, November <dbl>,
## #   Desember <dbl>
dataout %>% 
  filter(Provinsi == 'Aceh') %>%
  count('Aceh', sort = TRUE)
## # A tibble: 1 x 2
##   `"Aceh"`     n
##   <chr>    <int>
## 1 Aceh         1
sumutaceh <- dataout %>%
  mutate('Januari' = dataout$'Februari'/2)
sumutaceh
## # A tibble: 11 x 13
##    Provinsi          Januari Februari  Maret  April    Mei   Juni   Juli Agustus
##    <chr>               <dbl>    <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>  <dbl>   <dbl>
##  1 Sumatera           3479.     6959. 12668. 11776. 19645. 3972.  12710.   9744.
##  2 Aceh                213.      426.  1434.  1432.  1690.  436.   1769.    456.
##  3 Sumatera Utara     1075.     2150.  3244.  3371.  4148. 1474.   3526.   3054.
##  4 Sumatera Barat      154.      308.   782.   819.  2242.   34.1   651.    566.
##  5 Riau                416.      832.  1264.  1775.  2926.  283.   1530.   1470.
##  6 Kep. Riau           247.      494.   823.   708.   964.  221.    615.    526.
##  7 Jambi               211.      422.   606.   714.  1263.  144.    634.    610.
##  8 Sumatera Selatan    543.     1087.  1852.  1261.  2590.  608.   1445.   1494.
##  9 Bengkulu            166.      332.   442.   531.   970.  210.    681.    483.
## 10 Lampung             393.      787.  1872.   872.  2180.  535.   1538.    948.
## 11 Kep.Bangka Belit~    60.3     121.   347.   292.   673.   28.3   321.    137.
## # ... with 4 more variables: September <dbl>, Oktober <dbl>, November <dbl>,
## #   Desember <dbl>

Visualisasi Data Outflow Uang Kartal di Pulau Sumatera pada bulan Februari 2020

ggplot(data = dataout, mapping = aes(x = Provinsi, y = `Februari`)) +
  geom_point()

Referensi

  1. https://inmarketing.id/data-manipulation-adalah.html

  2. https://rpubs.com/suhartono-uinmaliki/861286

  3. https://www.bi.go.id/id/fungsi-utama/sistem-pembayaran/pengelolaan-rupiah/default.aspx