Fyrirlestur
Brynjólfur Gauti Jónsson
Sjúklingar á geðsviðum geta lent í “revolving door” aðstæðum. Rannsóknir hafa fundið að uþb 40% sjúklinga leggist aftur inn innan eins árs. Í okkar gögnum er núverandi heildarhlutfallið: 54%. Sú tala er samt ekki fullkomlega áreiðanleg eins og er.
ECT: Einstaklingar mæta (oft að heiman) í meðferð í einn dag 2x-3x í viku og eru skráð inn á deild þann dag, oft í “Bráðainnlögn”
Sólarhringsvistun: Einstaklingar eru lagðir inn á vakthafandi deild eða í lánspláss ef heimadeildin er full, t.d. til að sofa af sér áfengisneyslu eða bara því komið var utan morgunvaktartíma, og fara svo beint í meðferð á sinni eigin legudeild.
Eftir að Bráðageðdeild 32C var opnuð 2014 urðu sjúklingar fluttir þangað af öðrum legudeildum ef hegðun var ógnandi, óviðeigandi eða truflaði meðferð annara sjúklinga. Það er talið sem sér innlögn og gæti því ennþá verið skráð sem “bráð endurinnlögn” í okkar gögnum.
| Flokkur | Innan árs |
|---|---|
| Annað | 41% |
| Athyglis- og hegðunarraskanir | 48% |
| Geðklofi / geðhvarfaklofi | 63% |
| Geðrofssjúkdómar | 51% |
| Kvíða- og líkömnunarraskanir | 43% |
| Lyndisröskun | 50% |
| Neysla (fíkniefni / lyf) | 53% |
| Sértæk persónuleikaröskun | 75% |
| Þroskahefting og -röskun | 72% |
Talið er að þjónusta dreifist ójant og að fáir einstaklingar taki upp allt að 50-80% af allri þjónustu.
Sjúkdómar dreifast líka mjög mismunandi eftir kyni.
Mynd1
Mynd2
Sumar rannsóknir skoða endurinnlagnir með sömu höfuðgreiningu, þar sem höfuðgreining er í fyrstu eða annarri greiningu, eða þar sem höfuðgreining er til staðar yfir höfuð.
| Annað | Athyglis- og hegðunarraskanir | Geðklofi / geðhvarfaklofi | Geðrofssjúkdómar | Kvíða- og líkömnunarraskanir | Lyndisröskun | Neysla (fíkniefni / lyf) | Sértæk persónuleikaröskun | Þroskahefting og -röskun | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tölur (Staðalfrávik) | |||||||||
| Innlagnir per 100.000 per ár | 8 | 4 | 67 | 20 | 59 | 150 | 200 | 42 | 11 |
| Fjöldi einstaklinga | 168 | 87 | 585 | 403 | 1207 | 2260 | 2512 | 379 | 104 |
| Meðallengd legu | 13 (13) | 6 (5) | 13 (10) | 11 (8) | 6 (4) | 11 (8) | 6 (4) | 5 (4) | 5 (4) |
| Meðaltími milli innl. | 637 (298) | 516 (329) | 222 (139) | 414 (241) | 574 (304) | 452 (282) | 382 (223) | 77 (60) | 110 (83) |
| Meðalaldur | 45 (18) | 26 (9) | 41 (9) | 33 (10) | 38 (11) | 44 (13) | 37 (11) | 30 (6) | 29 (7) |
| Hlutfall karlar | 32 % | 68 % | 60 % | 51 % | 34 % | 40 % | 61 % | 16 % | 42 % |
| Bráðar endurkomur | |||||||||
| Sama höfuðgreining | 9% | 12% | 19% | 9% | 10% | 10% | 11% | 35% | 22% |
| Höfuðgreining í fyrstu 2 | 11% | 16% | 20% | 10% | 12% | 11% | 13% | 38% | 27% |
| Hlutfall alls | 17% | 22% | 23% | 17% | 17% | 18% | 17% | 41% | 32% |
| Eftir næstu greiningu | |||||||||
| Annað | 64% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 3% |
| Athyglis- og hegðunarraskanir | 0% | 57% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Geðklofi / geðhvarfaklofi | 0% | 0% | 91% | 10% | 0% | 1% | 4% | 0% | 0% |
| Geðrofssjúkdómar | 0% | 11% | 0% | 62% | 0% | 0% | 0% | 0% | 0% |
| Kvíða- og líkömnunarraskanir | 11% | 0% | 0% | 4% | 71% | 3% | 2% | 2% | 0% |
| Lyndisröskun | 0% | 0% | 1% | 7% | 12% | 87% | 3% | 3% | 5% |
| Neysla (fíkniefni / lyf) | 6% | 7% | 6% | 13% | 8% | 5% | 85% | 5% | 4% |
| Sértæk persónuleikaröskun | 8% | 7% | 1% | 0% | 5% | 3% | 3% | 86% | 12% |
| Þroskahefting og -röskun | 6% | 14% | 0% | 0% | 2% | 1% | 0% | 2% | 73% |
| Eftir aldri | |||||||||
| 1-17 ára | 3% | 29% | 0% | 3% | 0% | 0% | 0% | 0% | 1% |
| 18-44 ára | 34% | 57% | 47% | 84% | 59% | 49% | 75% | 96% | 90% |
| 45-64 ára | 41% | 14% | 49% | 13% | 33% | 30% | 23% | 4% | 9% |
| 65+ ára | 22% | 0% | 4% | 0% | 8% | 21% | 2% | 0% | 0% |
| Afdrif | |||||||||
| Annað sjúkrahús | 1 % | 0% | 1 % | 2 % | 1 % | 1 % | 6 % | 0 % | 0% |
| Langtíma úrræði | 3 % | 3 % | 2 % | 0 % | 1 % | 1 % | 2 % | 0 % | 1 % |
| Heimili | 76 % | 88 % | 76 % | 86 % | 92 % | 91 % | 75 % | 91 % | 91 % |
| Óþekkt | 1 % | 2 % | 2 % | 2 % | 2 % | 1 % | 4 % | 2 % | 2 % |
| Sama sjúkrahús | 17 % | 6 % | 18 % | 9 % | 4 % | 6 % | 4 % | 5 % | 6 % |
| Sjúklingur útskrifaði sig sjálfur | 2 % | 0% | 2 % | 1 % | 0 % | 0 % | 9 % | 1 % | 1 % |
Mynd3
Mynd4
Mynd 5
Mynd 6
Fyrstu líkön
Rieke, Mcgeary et al. (2016) smíðuðu ítarleg líkön fyrir hvort kynið til að meta hlutfallslíkur á 30 daga endurinnlögn. Mikilvægar breytur í líkönum þeirra voru:
Konur:
- Tryggingaraðli
- Heimilislaus
- Staða atvinnu
- Hvaðan var lagt inn,
- Geðklofi sem fyrsta greining
- Notkun geðrofslyfja
- Global Assessment of Functioning (GAF) skor
- Lengd legu
- Fjöldi fyrri innlagna
Karlar:
- Heimilislaus
- Staða atvinnu
- Notkun geðrofslyfja
- Global Assessment of Functioning (GAF) skor
- Lengd legu
- Fjöldi fyrri innlagna
Hér fyrir neðan koma nokkur logistic regression grunnlíkön.
| Líkan | Formúla |
|---|---|
| Líkan 1 | endurinnlogn ~ 1 |
| Líkan 2 | endurinnlogn ~ disorder |
| Líkan 3 | endurinnlogn ~ disorder + disorder2 |
| Líkan 4 | endurinnlogn ~ disorder + disorder2 + fjoldi_innlagna |
| Líkan 5 | endurinnlogn ~ dsorder + disorder2 + fjoldi_innlagna + fjoldi_endurinnlagna |
| Líkan 6 | endurinnlogn ~ disorder + disorder2 + fjoldi_innlagna + fjoldi_endurinnlagna + hlutf_bratt |
| Líkan 7 | endurinnlogn ~ disorder + disorder2 + fjoldi_innlagna + fjoldi_endurinnlagna + hlutf_bratt + aldur |
AUC
Hallastuðlar
| Stuðull | Karl | Kona |
|---|---|---|
| :Athyglis- og hegðunarraskanir | 1.16 | 1.78 |
| :Geðklofi / geðhvarfaklofi | 0.99 | 1.08 |
| :Geðrofssjúkdómar | 1.3 | 0.81 |
| :Kvíða- og líkömnunarraskanir | 0.88 | 1 |
| :Lyndisröskun | 1.11 | 1.06 |
| :Neysla (fíkniefni / lyf) | 0.88 | 0.98 |
| :Sértæk persónuleikaröskun | 0.9 | 1.59* |
| :Þroskahefting og -röskun | 1.08 | 1.28 |
| (Intercept) | 0.17** | 0.19** |
| aldur | 1 | 1* |
| fjoldi_endurinnlagna | 1.1** | 1.03** |
| fjoldi_innlagna | 1.05** | 1.02** |
| hlutf_bratt | 2.55** | 4.25** |
| lengd_legu | 0.99** | 0.99** |