Inleiding

Onderstaande analyse betreft een verkennend onderzoek naar bijzonderheden in de jeugdzorg in de gemeente Venlo, waarmee de reden van een gedeelte van de uitgaven in dit onderdeel van het sociale domein verklaard kunnen worden. Daarbij is, mede vanwege niet beschikbaar zijn van gegevens, niet naar de kosten maar naar achter- liggende onderwerpen gekeken, zoals kinderen met een handicap, kinderen in de jeugdzorg en in de jeugdbescherming.

Gegevens voor onderstaande analyse komen van de website
https://www.waarstaatjegemeente.nl/jive. Daarbij is alleen gekozen voor gegevens uit “Kinderen in Tel” van het Verwey-Jonker Instituut.

Samenvatting

Uit onderstaande analyse komt naar voren dat de gemeente Venlo op vele vlakken uitdagingen kent in de jeugdzorg. Venlo heeft meer dan andere gemeenten te maken met diverse problematiek in de jeugdzorg.
Meest opvallen daarbij zijn het aandeel kinderen met een handicap. Daarnaast zijn er ook uitschieters bij het aandeel kinderen in jeugdbescherming en in het speciaal onderwijs. Nader onderzoek laat zien dat er een bijna perfecte correlatie is tussen het aandeel kinderen met een handicap en het aandeel kinderen met speciaal onderwijs in de gemeente Venlo. Dit zou heel goed een causaal verband kunnen zijn, omdat kinderen met een handicap immers vaak bijzonder aandacht nodig hebben, ook in het onderwijs.
Belangrijkste conclusie is echter dat er, op basis van de beschikbare informatie, niet gesproken kan worden over een causaal verband. De groei in het aandeel kinderen met een handicap in de registraties wordt veroorzaakt door moeizame en gebrekkige registratie van deze groep. Wat nog maar eens laat zien hoe belangrijk datakwaliteit en kennis van databronnen is.

Jeugdzorg in Venlo ten opzichte van andere gemeenten

Venlo kent duidelijk uitdagingen, want uit bovenstaande grafieken blijkt (door middel van de blauwe lijn) dat Venlo op elk van de getoonde onderdelen een hoog aandeel kinderen in de betreffende groep telt.
In vergelijking met gemeentes in dezelfde grootteklasse (100.000 - 300.000 inwoners) zijn de uitschieters:
1. Aandeel kinderen met een handicap
2. Aandeel kinderen in jeugdbescherming
3. Aandeel kinderen in speciaal onderwijs

Ontwikkelingen in Venlo 2011-2015

Als we naar de ontwikkelingen in de afgelopen jaren kijken, dan valt op dat het aandeel kinderen met een handicap spectaculair gestegen is, het aandeel kinderen in het speciaal onderwijs ook flink gegroeid is en het aandeel kinderen in de jeugdbescherming vrijwel gelijk gebleven is.

Bijzondere aandacht gaat uit naar de groep kinderen met een handicap. Dit vanwege het uitzonderlijke hoge aandeel kinderen in groep in Venlo én de spectaculaire stijging van dit aandeel de afgelopen jaren. De toename in het aandeel kinderen in het speciaal onderwijs is misschien wel toe te schrijven aan de groei van het aandeel kinderen met een handicap. Beide variabelen hebben, gebaseerd op de waarnemingen van 2011 tot en met 2015, een correlatie van maar liefst 99%.
Als de toename in het aandeel kinderen met een handicap achterhaald kan worden dan zijn mogelijk kostenstijgingen in zowel de zorg voor kinderen met een handicap als in het speciaal onderwijs te verklaren en kunnen er maatregelen bedacht worden.

De groei kan niet verklaard worden uit natuurlijke aanwas. Daarvoor is de groei te sterk. Daarom is het vermoeden dat de toename door verhuizingen (al dan niet door extramuralisatie) komt.

Regionale ontwikkeling 2011 - 2015

De grafiek geeft geen enkele verklaring vanuit de regio voor de sterke groei van het aantal kinderen met een handicap in de gemeente Venlo. De verwachting was immers dat verhuizing vanuit de regio plaats moeten hebben gevonden om de sterke groei te verklaren. Alhoewel de groei in de gemeente Venlo het sterkste was (87%), bedroeg de groei in de andere regiogemeenten ook ten minste 40%.
Er moet dus een andere reden voor het groeiend aantal kinderen met een handicap in de gemeente Venlo zijn.

Bij nalezen van informatie van bron van de gegevens (Kinder in Tel), blijkt dat kinderen met een handicap een lastig te registreren groep is, omdat deze niet met een bepaalde frequentie om zorg (die in de registratie van Kinderen in Tel terecht komt) vragen. Het betekent dat deze groep (nog altijd) niet volledig in beeld is en dat ook de gemeente Venlo rekening moet houden met een verdere toe- name van het aantal kinderen met een handicap in de registraties en dus ook met een toenemende zorgvraag uit deze groep.
De eerder geconstateerde bijna perfecte correlatie tussen het aandeel kinderen met een handicap en het aandeel kinderen met speciaal onderwijs, betreft dus zeker geen causaal verband.