library(haven)
library(dplyr)
library(knitr)
library(ggplot2)
library(naniar)
#Bu kod baya işlevsel oldu
setwd(dirname(rstudioapi::getActiveDocumentContext()$path))

1 Veri Setini Yükleme

data <- read_sav("bsgturm4.sav") %>% expss::drop_var_labs()

# Değişken isimlerini değiştirme
colnames(data) <- c("IDSTUD","CINSIYET","MATBASARI","PATM","SVM","SCM")

2 Veri Setine Bir Bakış

psych::describe(data[,-1], fast = T)
##           vars   n   mean     sd median   min    max  range  skew kurtosis   se
## CINSIYET     1 323   1.59   1.24   2.00  1.00  22.00  21.00 13.65   221.50 0.07
## MATBASARI    2 323 446.86 119.85 432.21 47.88 802.42 754.54  0.21    -0.08 6.67
## PATM         3 300   1.26   0.57   1.00  1.00   3.00   2.00  2.08     3.11 0.03
## SVM          4 316   1.16   0.67   1.00  1.00  11.00  10.00 10.30   140.91 0.04
## SCM          5 302   1.72   0.80   2.00  1.00   3.00   2.00  0.54    -1.23 0.05

Cinsiyet değişkeninde “22”, SVM değişkeninde ise “11” kodlu bireyler bulunmaktadır. Bu yanıtlar olası yanıtlar arasında yer almamakta olup hatalı kodlama kabul edilmiştir. Analizler bu bireyler çıkarıldıktan sonra yapılacaktır.

table(data[,2])
## CINSIYET
##   1   2  22 
## 153 169   1
table(data[,4])
## PATM
##   1   2   3 
## 242  38  20
table(data[,5])
## SVM
##   1   2   3  11 
## 278  32   5   1
table(data[,6])
## SCM
##   1   2   3 
## 150  87  65
which(data$CINSIYET == 22)
## [1] 96
data[96,1]
## # A tibble: 1 × 1
##   IDSTUD
##    <dbl>
## 1 400707
which(data$SVM == 11)
## [1] 155
data[155,1]
## # A tibble: 1 × 1
##   IDSTUD
##    <dbl>
## 1 680204
data_complete <- data %>%
  filter(!(IDSTUD %in% c(400707 , 680204)))

Kalan veri seti 321 kişiliktir. Kızlar grubun 47.66%’sini oluşturmaktadır.

# PATM, SVM ve SCM değişkenlerinin yeniden kodlanması
data <- data_complete
data <- data %>%
  mutate(
    PATM = 4 - PATM,
    SVM = 4 - SVM,
    SCM = 4 - SCM
  )

3 Veri Setinin Kayıp Veri, Uç Değerler, Normallik ve Varyansların Homojenliği Açısından İncelenmesi

# Kayıp veri
t <- data.frame(
  naniar::miss_var_summary(data))
kable(t, caption = "Kayıp Veri İçeren Sütunlara İlişkin Özet Bilgiler")
Kayıp Veri İçeren Sütunlara İlişkin Özet Bilgiler
variable n_miss pct_miss
PATM 23 7.17
SCM 21 6.54
SVM 7 2.18
IDSTUD 0 0
CINSIYET 0 0
MATBASARI 0 0

Veri seti kayıp veri açısından incelendiğinde verilerin 2.6% oranında kayıp veri içerdiği görülmektedir. PATM değişkeni en çok kayıp veri içeren değişkendir (7.2%). SCM 6.5% ve SVM 2.2% kayıp veri içermektedir. Kayıp verinin mekanizması Little’ın MCAR Testi ile test edilmiştir.

t <- round(mcar_test(data),2)[1:3]
kable(t,format = "html", caption = "Little'ın MCAR Testi Sonuçları")
Little’ın MCAR Testi Sonuçları
statistic df p.value
93.5 22 0

Veri setinin kayıp verileri için yapılan Little’ın MCAR testi sonuçları, p-değerinin (\(\chi^2 = 93.5, df = 22, p < 0.001\)) anlamlı olması nedeniyle kayıp veri mekanizmasının MCAR’dan farklılaştığı yorumu yapılabilir. Veri setinde toplam kayıp veri oranının %5’in altında olması nedeniyle liste bazlı silme yöntemi ile 286 kişilik tam veri seti elde edilmiştir.

data_complete <- na.omit(data)
psych::describe(data_complete[,-1], fast = T)
##           vars   n   mean     sd median   min    max  range  skew kurtosis   se
## CINSIYET     1 286   1.52   0.50   2.00  1.00   2.00   1.00 -0.10    -2.00 0.03
## MATBASARI    2 286 461.70 115.98 444.82 47.88 802.42 754.54  0.15     0.11 6.86
## PATM         3 286   2.77   0.54   3.00  1.00   3.00   2.00 -2.23     3.89 0.03
## SVM          4 286   2.87   0.38   3.00  1.00   3.00   2.00 -2.95     8.54 0.02
## SCM          5 286   2.33   0.77   3.00  1.00   3.00   2.00 -0.64    -1.07 0.05

4 Uç Değerler

4.1 Tek Değişkenli Uç Değerler

Kategorik bir değişken olan cinsiyet değişkeni kategoriler arasındaki frekans farklılığı açısından incelenmiştir.

table(data_complete[,2])
## CINSIYET
##   1   2 
## 136 150

Veri setinde cinsiyet değişkenine ait dağılımın dengeli olduğu yorumu yapılabilir. (1: Kız, 2: Erkek)

PATM, SCM ve SVM değişkeni sürekli kabul edilip MATBASARI değişkeni ile birlikte için tek değişkenli uç değerler z-puanı [-3,3] aralığında incelenmiştir. Z-puanı -3 ve 3 dışındaki değerler uç değer olarak kabul edilmiştir. Uç değerler veri setinden çıkarılmıştır.

library(outliers)
z_scores <- data_complete %>%
  dplyr::select(MATBASARI, PATM, SVM, SCM) %>%
  outliers::scores(type = "z") %>%
  round(2) %>%
  as.data.frame()
library(summarytools)
descr(z_scores,stats = c("min","max"),transpose = T,headings = F) %>% knitr::kable()
Min Max
MATBASARI -3.57 2.94
PATM -3.27 0.43
SCM -1.71 0.87
SVM -4.98 0.34

SCM dışında tüm değişkenler için değişkenli uç değerlerin varlığından söz edilebilir. Bu uç değerler analizlerden çıkarılmıştır. Hangi bireyin uç değer olduğu ise aşağıdaki incelenebilir (örneğin MATBASARI için 14. birey).

DT::datatable(z_scores)
outlier_rows <- apply(z_scores, 1, function(row) any(row < -3 | row > 3))
data_complete <- data_complete[!outlier_rows, ]

Tek değişkenli uç değer olarak belirlenen 21 kişi analizlerden çıkarılmıştır. Böylece 266 kişilik veri seti ile analizlere devam edilmiştir. Çok değişkenli uç değerler Mahalanobis Uzaklığı ile incelenmiştir.

cov_mat <- cov(data_complete[, 3:6])

center <- colMeans(data_complete[, 3:6], na.rm = TRUE)

mahal <- mahalanobis(data_complete[, 3:6], center, cov_mat)

cutoff <- qchisq(0.975, df = ncol(data_complete[, 3:6]))

data_complete$mvoutlier <- mahal > cutoff
sum(data_complete$mvoutlier)
## [1] 20

20 kişi çok değişkenli uç değer olarak belirlenmiş ve analizlerden çıkarılmıştır. 246 kişilik veri seti ile analizlere devam edilmiştir.

# Çok değişkenli uç değerlerin veri setinden çıkarılması
data_complete <- data_complete[!data_complete$mvoutlier, ]
data_complete$mvoutlier <- NULL

5 Betimsel İstatistikler

psych::describe(data_complete[,-1], fast = T)
##           vars   n   mean     sd median    min    max  range  skew kurtosis
## CINSIYET     1 246   1.49   0.50    1.0   1.00   2.00   1.00  0.03    -2.01
## MATBASARI    2 246 466.01 114.06  448.9 184.48 802.42 617.94  0.32    -0.21
## PATM         3 246   2.91   0.29    3.0   2.00   3.00   1.00 -2.78     5.73
## SVM          4 246   2.96   0.20    3.0   2.00   3.00   1.00 -4.62    19.46
## SCM          5 246   2.43   0.72    3.0   1.00   3.00   2.00 -0.84    -0.65
##             se
## CINSIYET  0.03
## MATBASARI 7.27
## PATM      0.02
## SVM       0.01
## SCM       0.05

Değişkenlerin normalliğine ilişkin bulgular çarpıklık ve basıklık katsayıları açısından incelendiğinde, MATBASARI puanları ve SCM normal dağılıma yakın bir dağılım göstermekte olduğu yorumu yapılabilir. PATM ve SVM’nin ise normal dağılımdan uzaklaştığı söylenebilir.

Artıkların normal dağılımını incelemek amacıyla Q-Q Plot grafiğini kullanabiliriz.

library(tidyverse)

data_complete %>%
  dplyr::select(MATBASARI, PATM, SCM, SVM) %>%
  pivot_longer(cols = everything(), 
               names_to = "variable", 
               values_to = "value") %>%
  ggplot(aes(sample = value)) +
  stat_qq(color = "blue") +
  stat_qq_line(color = "red") +
  facet_wrap(~ variable, scales = "free") +
  labs(title = "Tutum, Deger ve Guven icin QQ Plot (Normallik Kontrolu)",
       x = "Beklenen Degerler (Normal Dağılım)",
       y = "Gozlenen Degerler") +
  theme_minimal()

Artıklar da MATBASARI puanına ilişkin artıkların özellikle düşük değerlerde normal dağılımdan saptığına işaret etmektedir. Bununla birlikte PATM ve SVM değişkenlerinin de normal dağılım göstermediğini yeniden gözlemlemiş bulunuyoruz. Çok değişkenli normal dağılım varsayımını incelemek amacıyla Mardia’nın Çok Değişkenli Normallik Testini kullanabiliriz.

library(mvnormalTest)
mardia(data_complete[,3:6]) %>% kable(.)
Test Statistic p-value Result
Skewness 1252.4077 0 NO
Kurtosis 22.7138 0 NO
MV Normality NA NA NO
W p-value UV.Normality
MATBASARI 0.9898 0.0816 Yes
PATM 0.329 0 No
SVM 0.1957 0 No
SCM 0.7239 0 No

Mardia’nın Çok Değişkenli Normallik Testi sonuçlarına göre çok değişkenli normal dağılım varsayımının sağlanmadığı yorumu yapılabilir (p<0.05).

6 Korelasyon Analizi

library(GGally)
ggpairs(data_complete[,-1])

MATBASARI ile SVM arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir ilişki gözlenmemiştir.Buna karşın CINSIYET, PATM ve SCM ile MATBASARI arasındaki ilişki anlamlıdır.

7 Başlangıç Modeli

Bağımlı değişken: MATBASARI Bağımsız değişkenler: CINSIYET, PATM, SCM, SVM, SCM

\[ MATBASARI = \beta_0 + \beta_1 CINSIYET + \beta_2 PATM + \beta_3 SVM + \beta_4 SCM + \epsilon \]

MATBASARI ile ilişkili olmayan SVM değişkeni modelden çıkarılmıştır. PATM, SCM ve CINSIYET yordayıcı, MATBASARI ise yordanan olacak şekilde model güncellenmiştir.

Güncel model: \[ MATBASARI = \beta_0 + \beta_1 CINSIYET + \beta_2 SCM + \beta_3 PATM + \epsilon \] # Varyansların Homojenliğinin Testi

library(car)
data_complete$CINSIYET <- as.factor(data_complete$CINSIYET)
data_complete$SCM <- as.factor(data_complete$SCM)
data_complete$PATM <- as.factor(data_complete$PATM)
leveneTest(MATBASARI ~ SCM * CINSIYET * PATM, data = data_complete[,-1]) %>% kable(.,digits = 3)
Df F value Pr(>F)
group 11 2.123 0.02
234 NA NA
# FULLY-CROSSED olunca işlem yaptı yalnızca. Fakktör olarak tanımladığım için olabilir.

Levene testi sonuçları istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0.05). Bu nedenle varyansların homojenliği varsayımının ihlal edildiği yorumu yapılabilir.

8 Çoklu Bağlantılılık

data_complete$SCM <- as.numeric(data_complete$SCM)
data_complete$CINSIYET <- as.numeric(data_complete$CINSIYET)
data_complete$PATM <- as.numeric(data_complete$PATM)
model <- lm(MATBASARI ~ SCM + CINSIYET + PATM, data = data_complete)
library(olsrr)
ols_vif_tol(model) %>% kable(digit=2)
Variables Tolerance VIF
SCM 0.96 1.05
CINSIYET 1.00 1.00
PATM 0.96 1.05

Veri setinde çoklu bağlantı olmadığı yorumu yapılabilir.

9 Kestirim

Stepwise Regression (Aşamalı Regresyon) yöntemi ile modele katkı sağlayan değişkenler belirlenmiştir. Cinsiyet ve SCM değişkenlerinin modele katkı sunduğu belirlenmiştir.

library(MASS)
data_complete$SCM <- as.numeric(data_complete$SCM)
data_complete$PATM <- as.numeric(data_complete$PATM)
data_complete$CINSIYET <- as.factor(data_complete$CINSIYET) #dummy ref: Boy

levels(data_complete$CINSIYET) <- c("Girl", "Boy")

steps <- lm(MATBASARI ~ PATM +  CINSIYET + SCM + SVM, data = data_complete)

step_selected <- stepAIC(steps, direction = "backward", trace = FALSE)

Aşamalı regresyon analizi sonucunda SCM ve Cinsiyet değişkenlerinin modele katkı sağladığı belirlenmişti. SCM değişkeni pozitif ve anlamlı bir yordayıcıdır (\(\beta = 80.44, p < 0.001\)). Cinsiyet doğrudan etkili bir değişken olmakla birlikte, kategorik bir değişken olması nedeniyle SCM ile olası etkileşimlerinin incelenmesi gerekmektedir. Bu nedenle Cinsiyet ve SCM değişkenlerinin etkileşim terimi modele eklenmiştir. PATM değişkeni modele anlamlı katkı yapmaması sebebiyle modelden çıkarılmıştır.

library(sjPlot)
tab_model(step_selected,
          show.ci = FALSE,       
          show.se = TRUE,        
          show.stat = TRUE,
          title = "Coklu Regresyon Analizi Sonuçları")
Coklu Regresyon Analizi Sonuçları
  MATBASARI
Predictors Estimates std. Error Statistic p
(Intercept) 252.32 22.42 11.25 <0.001
CINSIYET [Boy] 37.53 12.32 3.05 0.003
SCM 80.44 8.54 9.43 <0.001
Observations 246
R2 / R2 adjusted 0.288 / 0.282

Model değişkenliğin \(R = 0.288\)’sini açıklamaktadır.

par(mfrow = c(2,2))
plot(step_selected)

Residuals vs Fitter grafiği incelendiğinde dağılımın yatay eksene paralel çizgiden hafif düzeyde sapma gösterdiğini görmekteyiz. Bu durum doğrusallık varsayımının ihlal edildiğine işaret edebilir. Q-Q Plot ise artıkların dağılımına ilişkin bilgi veriyor. Uçlarda normal dağılımdan sapmalar açıkça gözlenebilir. Scale-Location ise standart sapmanın verinin her yerinde benzer olmadığını, hafif bükük bir U biçimi gösterdiğine işaret ediyor. Aykırı değerler incelendiğinde birden fazla bireyin (örneğin 4, 169, 231) kaldıraç etkisi yarattığını görmekteyiz.

9.1 Aykırı Değerler ve Kaldıraç Etkisi

Cook’s Uzaklığı kriter değerden uzak bireyler veri setinden çıkarılarak kaldıraç etkisi indirgenmeye çalışılır.

library(gt)
cooks_values <- cooks.distance(step_selected)
limit <- 4 / nrow(data_complete)
infvalues <- which(cooks_values > limit)
data_complete_noleverage <- data_complete[-infvalues,]
data_complete_noleverage$CINSIYET <- as.numeric(data_complete_noleverage$CINSIYET)
model_final <- lm(MATBASARI ~ CINSIYET + SCM, data = data_complete_noleverage)

Kaldıraç etkisi yaratan bireylerin veri setinden çıkarılması ile birlikte model yeniden oluşturulmuştur.

10 Model Karşılaştırması

library(stargazer)
stargazer(model,model_final, type = "text", title = "Final Model Results", digits = 3)
## 
## Final Model Results
## ===================================================================
##                                   Dependent variable:              
##                     -----------------------------------------------
##                                        MATBASARI                   
##                               (1)                     (2)          
## -------------------------------------------------------------------
## SCM                        79.729***               82.162***       
##                             (8.743)                 (7.920)        
##                                                                    
## CINSIYET                   37.490***               30.210***       
##                            (12.346)                (11.234)        
##                                                                    
## PATM                         8.490                                 
##                            (21.680)                                
##                                                                    
## Constant                  200.406***              217.936***       
##                            (46.422)                (25.701)        
##                                                                    
## -------------------------------------------------------------------
## Observations                  246                     234          
## R2                           0.289                   0.335         
## Adjusted R2                  0.280                   0.329         
## Residual Std. Error    96.800 (df = 242)       85.784 (df = 231)   
## F Statistic         32.717*** (df = 3; 242) 58.172*** (df = 2; 231)
## ===================================================================
## Note:                                   *p<0.1; **p<0.05; ***p<0.01

PATM modelden çıkarıldıktan sonra \(R^2 = 0.335\)’e yükselmiştir. SCM ve Cinsiyet değişkenleri istatistiksel olarak MATBASARI değişkenini son modelde de yordamaktadır (p<0.001).

11 Etkileşim Modeli (Düzenleyici Etki)

Cinsiyet kategorik bir değişken olması nedeniyle SCM’nin Cinsiyet ile etkileşimi incelenmiştir. Bu amaçla Cinsiyet ve SCM değişkenlerinin etkileşim terimi modele eklenmiştir.

data_complete_noleverage$CINSIYET <- as.factor(data_complete_noleverage$CINSIYET)
levels(data_complete_noleverage$CINSIYET) <- c("Girl", "Boy")
model_interaction <- lm(MATBASARI ~ CINSIYET * SCM, data = data_complete_noleverage)
stargazer(model_interaction, type = "text", title = "Etkileşim Modeli Sonuçları", digits = 3)
## 
## Etkileşim Modeli Sonuçları
## ===============================================
##                         Dependent variable:    
##                     ---------------------------
##                              MATBASARI         
## -----------------------------------------------
## CINSIYETBoy                    1.069           
##                              (40.487)          
##                                                
## SCM                          76.911***         
##                              (10.581)          
##                                                
## CINSIYETBoy:SCM               11.969           
##                              (15.975)          
##                                                
## Constant                    260.825***         
##                              (26.697)          
##                                                
## -----------------------------------------------
## Observations                    234            
## R2                             0.337           
## Adjusted R2                    0.328           
## Residual Std. Error      85.866 (df = 230)     
## F Statistic           38.895*** (df = 3; 230)  
## ===============================================
## Note:               *p<0.1; **p<0.05; ***p<0.01

Etkileşim etkisinin anlamlı olmadığı görülmektedir (p>0.05).

12 Aracı Etki Modeli

Aracı etki analizi için SCM aracı değişken olarak tanımlanmıştır. Bu bağlamda hipotetik yollar sırasıyla:

1- PATM, MATBASARI’nın anlamlı bir yordayıcısıdır (PATM –> MATBASARI).

2- PATM, SCM’nin anlamlı bir yordayıcısıdır (PATM –> SCM).

3- SCM, MATBASARININ anlamlı bir yordayıcısıdır (SCM –> MATBASARI).

4- SCM, PATM ve MATBASARI arasındaki ilişkide anlamlı bir aracı değişkendir (PATM –> SCM –> MATBASARI).

12.1 Baron & Kenny Yöntemi

library(stargazer) # Kullanışlı regresyon tabloları
data <- data_complete_noleverage
#1. toplam etki
fit <- lm(MATBASARI ~ PATM, data=data)

#2. YOL A (X on M)
fita <- lm(SCM ~ PATM, data=data)

#3. YOL B' (M on Y, X kontrol edildiğinde )
fitb <- lm(SCM ~ MATBASARI + PATM, data=data)

#4. YOL C - ters yol (Y on X,  M  kontrol edildiğinde)
fitc <- lm(PATM ~ SCM + MATBASARI, data=data)

# Özet tablo
stargazer(fit, fita, fitb, fitc, type = "text", title = "Baron and Kenny Yöntemi ile Aracılık Etkisi",digits = 2,
          font.size ="tiny")
## 
## Baron and Kenny Yöntemi ile Aracılık Etkisi
## ============================================================================================================
##                                                       Dependent variable:                                   
##                     ----------------------------------------------------------------------------------------
##                          MATBASARI                            SCM                              PATM         
##                             (1)                   (2)                    (3)                    (4)         
## ------------------------------------------------------------------------------------------------------------
## SCM                                                                                           0.09***       
##                                                                                               (0.03)        
##                                                                                                             
## MATBASARI                                                              0.004***               0.0000        
##                                                                        (0.0004)              (0.0002)       
##                                                                                                             
## PATM                      46.53**               0.53***                0.36***                              
##                           (22.85)                (0.15)                 (0.13)                              
##                                                                                                             
## Constant                 373.78***              1.43***                  0.06                 1.67***       
##                           (43.97)                (0.29)                 (0.28)                (0.09)        
##                                                                                                             
## ------------------------------------------------------------------------------------------------------------
## Observations                234                   234                    234                    234         
## R2                          0.02                  0.05                   0.34                  0.05         
## Adjusted R2                 0.01                  0.04                   0.33                  0.04         
## Residual Std. Error  104.04 (df = 232)      0.69 (df = 232)        0.58 (df = 231)        0.29 (df = 231)   
## F Statistic         4.15** (df = 1; 232) 11.96*** (df = 1; 232) 58.49*** (df = 2; 231) 5.97*** (df = 2; 231)
## ============================================================================================================
## Note:                                                                            *p<0.1; **p<0.05; ***p<0.01

Baron & Kenny yöntemi ile yapılan analiz sonucunda SCM’nin kısmî aracı bir değişken olabileceği görülmektedir.

12.2 Bootstrap Yöntemi ile Aracılık Analizi

library(mediation)
library(gvlma)

fitM <- lm(SCM ~ PATM, data=data) 
fitY <- lm(MATBASARI ~ SCM + PATM, data=data) 
gvlma(fitM) 
## 
## Call:
## lm(formula = SCM ~ PATM, data = data)
## 
## Coefficients:
## (Intercept)         PATM  
##      1.4296       0.5269  
## 
## 
## ASSESSMENT OF THE LINEAR MODEL ASSUMPTIONS
## USING THE GLOBAL TEST ON 4 DEGREES-OF-FREEDOM:
## Level of Significance =  0.05 
## 
## Call:
##  gvlma(x = fitM) 
## 
##                         Value   p-value                   Decision
## Global Stat         3.003e+01 4.816e-06 Assumptions NOT satisfied!
## Skewness            2.709e+01 1.946e-07 Assumptions NOT satisfied!
## Kurtosis            1.837e+00 1.753e-01    Assumptions acceptable.
## Link Function      -4.114e-15 1.000e+00    Assumptions acceptable.
## Heteroscedasticity  1.111e+00 2.919e-01    Assumptions acceptable.
gvlma(fitY)
## 
## Call:
## lm(formula = MATBASARI ~ SCM + PATM, data = data)
## 
## Coefficients:
## (Intercept)          SCM         PATM  
##     255.962       82.410        3.108  
## 
## 
## ASSESSMENT OF THE LINEAR MODEL ASSUMPTIONS
## USING THE GLOBAL TEST ON 4 DEGREES-OF-FREEDOM:
## Level of Significance =  0.05 
## 
## Call:
##  gvlma(x = fitY) 
## 
##                     Value p-value                Decision
## Global Stat        3.0041  0.5571 Assumptions acceptable.
## Skewness           0.3807  0.5372 Assumptions acceptable.
## Kurtosis           2.0432  0.1529 Assumptions acceptable.
## Link Function      0.4228  0.5155 Assumptions acceptable.
## Heteroscedasticity 0.1573  0.6916 Assumptions acceptable.

Varsayımların büyük oranda sağlandığı ancak Global Stat ve Çarpıklık için aracı değişken - yordayıcı değişken ilişkisinde varsayımların ihlal edildiği görülmektedir.

Bu bağlamda bootstrap yöntemi kullanılarak aracı etki analizi yapılmıştır. Bootstrap yöntemi ile yapılan analiz sonucunda PATM’nin SCM üzerinden MATBASARI üzerindeki etkisinin anlamlı olduğu görülmektedir (PATM –> SCM –> MATBASARI \(\beta = 43.421,p<0.05\)). Ayrıca doğrudan etkinin anlamlı olmadığı (ADE: \(\beta=3.108, p>0.05\)).

set.seed(59)
fitMed <- mediate(fitM, fitY, boot=TRUE, sims=1000,treat=c("PATM"), mediator=c("SCM"))
summary(fitMed)
## 
## Causal Mediation Analysis 
## 
## Nonparametric Bootstrap Confidence Intervals with the Percentile Method
## 
##                Estimate 95% CI Lower 95% CI Upper p-value   
## ACME             43.421       15.526        71.56   0.004 **
## ADE               3.108      -33.436        36.60   0.864   
## Total Effect     46.529        6.541        80.13   0.018 * 
## Prop. Mediated    0.933        0.315         3.29   0.018 * 
## ---
## Signif. codes:  0 '***' 0.001 '**' 0.01 '*' 0.05 '.' 0.1 ' ' 1
## 
## Sample Size Used: 234 
## 
## 
## Simulations: 1000

Bu bağlamda dolaylı etki, doğrudan etkinin %93.3’ünü açıklamaktadır (Dolaylı Etki / Toplam Etki = 43.421 / 46.529)

Not: Ödev 3 farklı günde toplam 7-8 saatimi aldı.