SPSS’te Ölçüm Düzeyleri: Scale, Ordinal ve Nominal

SPSS’te (Statistical Package for the Social Sciences), veri analizi sırasında değişkenlerin ölçüm düzeylerini belirlemek önemlidir. Üç temel ölçüm düzeyi vardır: Scale (Ölçek), Ordinal (Sıralı) ve Nominal (Nominal). Bu ölçüm düzeyleri, verilerin nasıl analiz edileceğini ve hangi istatistiksel yöntemlerin uygulanabileceğini belirler.

1. Scale (Ölçek)

Bu ölçüm düzeyi, sürekli ve sayısal veriler için kullanılır. Scale değişkenleri, aralıklı (interval) veya oranlı (ratio) ölçekte olabilir. Bu tür değişkenler, matematiksel işlemlere tabi tutulabilir ve genellikle birimler arasında eşit aralıklar bulunur. Örneğin, yaş, kilo, sıcaklık veya puanlar gibi değişkenler Scale olarak tanımlanır. Bu tür veriler üzerinde ortalama, standart sapma, korelasyon gibi istatistiksel analizler yapılabilir.

2. Ordinal (Sıralı)

Bu ölçüm düzeyi, sıralanabilir kategorik veriler için kullanılır. Ordinal değişkenler, belirli bir sıraya veya derecelendirmeye sahip olabilir, ancak aralarındaki farklar eşit veya anlamlı olmayabilir. Örneğin, eğitim düzeyi (ilkokul, lise, üniversite), memnuniyet düzeyi (çok memnun, memnun, memnun değil) gibi değişkenler Ordinal olarak tanımlanır. Bu tür veriler üzerinde medyan, yüzdelikler ve sıralama testleri gibi analizler yapılabilir.

3. Nominal (Nominal)

Bu ölçüm düzeyi, kategorik veriler için kullanılır. Nominal değişkenler, sınıflandırma veya gruplama amacıyla kullanılır ve bu değişkenlerin sayısal değerleri sadece etiket görevi görür. Örneğin, cinsiyet (erkek/kadın), medeni durum (evli/bekar) veya hasta grupları gibi değişkenler Nominal olarak tanımlanır. Bu tür veriler üzerinde frekans analizi, ki-kare testi gibi kategorik analizler yapılabilir.