Badania mleka

Wstęp

Droga rodzinko, bardzo wam dziękuje za wzięciu udziału w pasjonujących badaniach oceny jakości, a raczej poziomu smaku mleka. Jak wiecie ocenialiście trzy rodzaje mleka:

Mleko UHT Łaciate 2,0%

Mleko Łaciate 2% od MLEKPOL to produkt UHT, dostępny w kartonie 1 litra.

Mleko Łaciate 2%

Mleko łaciate 2% w butelce od MLEKPOL świeże, mikrofiltrowane i pasteryzowane mleko

Mleko wiejskie 2%

Mleko Wiejskie Piątnica 2% w butelce (1 L)

Wyniki ocen

Poniżej rozkład wyników ocen.

## # A tibble: 3 × 4
## # Groups:   mleko [3]
##   mleko           średnia mediana zakres
##   <fct>             <dbl>   <dbl>  <dbl>
## 1 Łaciate butelka    1.93       2      2
## 2 Łaciate UHT        2.4        3      2
## 3 Wiejskie           2.2        3      2

Mogło by się wydawać, że najwyższe notowania otrzymało mleko Łaciate UHT, które uzyskało najwyższą średnią ocen.

Niestety wyniki testu Tukeya nie uprawniają nas do odrzucenia hipotezy zerowej o nieistotności różnic. P-wartość w żadnym z przypadków nie osiągnęła bowiem wartości poniżej 0.1. Oznacza to, że z punktu widzenia statystycznego różnice pomiędzy średnimi są nieistotne.

##   Tukey multiple comparisons of means
##     95% family-wise confidence level
## 
## Fit: aov(formula = ocena ~ mleko, data = df)
## 
## $mleko
##                                   diff        lwr       upr     p adj
## Łaciate UHT-Łaciate butelka  0.4666667 -0.3188915 1.2522248 0.3284138
## Wiejskie-Łaciate butelka     0.2666667 -0.5188915 1.0522248 0.6899445
## Wiejskie-Łaciate UHT        -0.2000000 -0.9855582 0.5855582 0.8108218

Preferencje uczestników badania

Interesujące okazuje się jednak jeżeli przyjrzymy się preferencją poszczególnych uczestników badania.

Test ANOVA wykazuje, że istnieje istotnie statystyczna interakcja (na poziomie istotności 0.1) pomiędzy czetnikiem badania a wystawianymi przez nich ocenami.

##             Df Sum Sq Mean Sq F value Pr(>F)  
## mleko        2  1.644  0.8222   1.194 0.3171  
## osoba        4  1.689  0.4222   0.613 0.6566  
## mleko:osoba  8 10.578  1.3222   1.919 0.0938 .
## Residuals   30 20.667  0.6889                 
## ---
## Signif. codes:  0 '***' 0.001 '**' 0.01 '*' 0.05 '.' 0.1 ' ' 1

Zobaczmy więc jak badane rodzaje mleka oceniali poszczególni badani

## $emmeans
## osoba = Ania:
##  mleko           emmean    SE df lower.CL upper.CL
##  Łaciate butelka   1.00 0.479 30   0.0213     1.98
##  Łaciate UHT       3.00 0.479 30   2.0213     3.98
##  Wiejskie          3.00 0.479 30   2.0213     3.98
## 
## osoba = Asia:
##  mleko           emmean    SE df lower.CL upper.CL
##  Łaciate butelka   2.33 0.479 30   1.3547     3.31
##  Łaciate UHT       2.33 0.479 30   1.3547     3.31
##  Wiejskie          1.00 0.479 30   0.0213     1.98
## 
## osoba = Krzysiu:
##  mleko           emmean    SE df lower.CL upper.CL
##  Łaciate butelka   2.00 0.479 30   1.0213     2.98
##  Łaciate UHT       2.00 0.479 30   1.0213     2.98
##  Wiejskie          2.00 0.479 30   1.0213     2.98
## 
## osoba = Małgosia:
##  mleko           emmean    SE df lower.CL upper.CL
##  Łaciate butelka   2.00 0.479 30   1.0213     2.98
##  Łaciate UHT       2.33 0.479 30   1.3547     3.31
##  Wiejskie          2.67 0.479 30   1.6880     3.65
## 
## osoba = Marek:
##  mleko           emmean    SE df lower.CL upper.CL
##  Łaciate butelka   2.33 0.479 30   1.3547     3.31
##  Łaciate UHT       2.33 0.479 30   1.3547     3.31
##  Wiejskie          2.33 0.479 30   1.3547     3.31
## 
## Confidence level used: 0.95 
## 
## $contrasts
## osoba = Ania:
##  contrast                      estimate    SE df t.ratio p.value
##  Łaciate butelka - Łaciate UHT   -2.000 0.678 30  -2.951  0.0163
##  Łaciate butelka - Wiejskie      -2.000 0.678 30  -2.951  0.0163
##  Łaciate UHT - Wiejskie           0.000 0.678 30   0.000  1.0000
## 
## osoba = Asia:
##  contrast                      estimate    SE df t.ratio p.value
##  Łaciate butelka - Łaciate UHT    0.000 0.678 30   0.000  1.0000
##  Łaciate butelka - Wiejskie       1.333 0.678 30   1.967  0.1378
##  Łaciate UHT - Wiejskie           1.333 0.678 30   1.967  0.1378
## 
## osoba = Krzysiu:
##  contrast                      estimate    SE df t.ratio p.value
##  Łaciate butelka - Łaciate UHT    0.000 0.678 30   0.000  1.0000
##  Łaciate butelka - Wiejskie       0.000 0.678 30   0.000  1.0000
##  Łaciate UHT - Wiejskie           0.000 0.678 30   0.000  1.0000
## 
## osoba = Małgosia:
##  contrast                      estimate    SE df t.ratio p.value
##  Łaciate butelka - Łaciate UHT   -0.333 0.678 30  -0.492  0.8757
##  Łaciate butelka - Wiejskie      -0.667 0.678 30  -0.984  0.5926
##  Łaciate UHT - Wiejskie          -0.333 0.678 30  -0.492  0.8757
## 
## osoba = Marek:
##  contrast                      estimate    SE df t.ratio p.value
##  Łaciate butelka - Łaciate UHT    0.000 0.678 30   0.000  1.0000
##  Łaciate butelka - Wiejskie       0.000 0.678 30   0.000  1.0000
##  Łaciate UHT - Wiejskie           0.000 0.678 30   0.000  1.0000
## 
## P value adjustment: tukey method for comparing a family of 3 estimates

Wnioski

Jak można się przekonać analizując powyższe wyniki w badanej grupie osób są są tacy badani dla których typ mleka ma istotne znaczenie jak i tacy, dla których jest to kompletnie bez znaczenia. To jest przyczyna, że oceny ogólne dla całej populacji badanych nie wykazały różnic istotnych statystycznie.

Można jednak przyjrzeć się preferencją poszczególnych badanych. I tak Ani zdecydowanie nie podchodzi mleko Łaciate butelkowane, natomiast pozostałe dwa są dla niej nierozróżnialne.

Druga osobą spośród badanych wykazującą silne preferencje jest Asia. Dla niej najmniej walorów smakowych ma Mleko Wiejskie (choć musimy zauważyć, że jest tak przy poziomie istotności 0.15). Natomiast w przypadku mleka Łaciatego nie ma dla niej znaczenia czy pochodzi ono z kartonu czy z butelki. Tego bowiem nie rozróżnia.

Bardzo ciekawie wypadaj tu wyniki obu panów. Otóż zarówno dla Krzyska jak i dla Marka kompletnie nie ma znaczenia które mleko piją.

Końcowe porównanie przygotowane przez ChatGPT

Porównując trzy produkty mleczne pod względem wartości odżywczych i jakości, przedstawiają się one następująco:

Łaciate Mleko świeże 2,0%

Wartości odżywcze w 100 ml:
Wartość energetyczna: 50 kcal
Tłuszcz: 2,0 g w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 1,2 g
Węglowodany: 4,8 g w tym cukry: 4,8 g
Białko: 3,3 g Sól: 0,1 g
Wapń: 120 mg (15% RWS)
Jakość: Mleko pasteryzowane, mikrofiltrowane, co pozwala na zachowanie wartości odżywczych. Nie zawiera GMO.

Łaciate Mleko UHT 2,0%

Wartości odżywcze w 100 ml:
Wartość energetyczna: 49 kcal
Tłuszcz: 2,0 g w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 1,2 g
Węglowodany: 4,7 g w tym cukry: 4,7 g
Białko: 3,0 g
Sól: 0,10 g
Jakość: Mleko poddane procesowi UHT, co zapewnia dłuższy termin przydatności do spożycia bez konieczności chłodzenia przed otwarciem.

Piątnica Mleko Wiejskie świeże 2,0%

Wartości odżywcze w 100 ml:
Wartość energetyczna: 50 kcal
Tłuszcz: 2,0 g w tym kwasy tłuszczowe nasycone: 1,3 g
Węglowodany: 4,8 g w tym cukry: 4,8 g
Białko: 3,2 g Sól: 0,10 g
Wapń: 121 mg (15% RWS)
Jakość: Mleko poddane procesowi mikrofiltracji i pasteryzacji w temperaturze 74°C, co pozwala na zachowanie większości cennych składników odżywczych, w tym witamin oraz niezdenaturowanych białek serwatkowych.

Podsumowanie:

Wszystkie trzy produkty mają zbliżone wartości odżywcze. Mleko Piątnica wyróżnia się nieco wyższą zawartością białka (3,2 g) i wapnia (121 mg) w porównaniu do mleka Łaciate UHT. Pod względem jakości, mleko Piątnica oraz Łaciate świeże są poddawane procesowi mikrofiltracji i pasteryzacji, co pozwala na zachowanie większej ilości składników odżywczych. Mleko Łaciate UHT, dzięki procesowi ultrawysokiej temperatury, ma dłuższy termin przydatności do spożycia, ale może mieć nieco niższą wartość odżywczą w porównaniu do mleka świeżego.