İlkÖdev

Dünya Bankasından Veri Seti İndirme

library(WDI)
library(ggplot2)

data <- WDI(country = "TR", 
             indicator = c("DT.DOD.DECT.CD", "NY.GDP.MKTP.CD"), 
             start = 2000, 
             end = 2020)

head(data)

##   country iso2c iso3c year DT.DOD.DECT.CD NY.GDP.MKTP.CD
## 1 Turkiye    TR   TUR 2000   116799280014   274294623164
## 2 Turkiye    TR   TUR 2001   112946289541   201753123807
## 3 Turkiye    TR   TUR 2002   131758157348   240249071871
## 4 Turkiye    TR   TUR 2003   148358747087   314595572146
## 5 Turkiye    TR   TUR 2004   165473833919   408865430220
## 6 Turkiye    TR   TUR 2005   178256802925   506314717662

Dış Borç Grafiği

debt_plot <- ggplot(data, aes(x = year, y = DT.DOD.DECT.CD)) +
  geom_line(color = "red", size = 1) +
  geom_point(color = "darkred") +
  labs(title = "Dış Borç (Türkiye)", 
       x = "Yıl", 
       y = "Dış Borç (USD)") +
  theme_minimal()

## Warning: Using `size` aesthetic for lines was deprecated in ggplot2 3.4.0.
## ℹ Please use `linewidth` instead.
## This warning is displayed once every 8 hours.
## Call `lifecycle::last_lifecycle_warnings()` to see where this warning was
## generated.

debt_plot

## GSYİH Büyüme Oranı Grafiği

gdp_growth_plot <- ggplot(data, aes(x = year, y = NY.GDP.MKTP.CD)) +
  geom_line(color = "blue", size = 1) +
  geom_point(color = "darkblue") +
  labs(title = "GSYİH Büyüme Oranı (Türkiye)", 
       x = "Yıl", 
       y = "GSYİH (USD)") +
  theme_minimal()

gdp_growth_plot

Regresyon Analizi

model <- lm(NY.GDP.MKTP.CD ~ DT.DOD.DECT.CD, data = data)

summary(model)

## 
## Call:
## lm(formula = NY.GDP.MKTP.CD ~ DT.DOD.DECT.CD, data = data)
## 
## Residuals:
##        Min         1Q     Median         3Q        Max 
## -1.911e+11 -8.595e+10  1.124e+10  7.627e+10  1.340e+11 
## 
## Coefficients:
##                 Estimate Std. Error t value Pr(>|t|)    
## (Intercept)    9.281e+10  5.919e+10   1.568    0.133    
## DT.DOD.DECT.CD 1.906e+00  1.858e-01  10.260 3.48e-09 ***
## ---
## Signif. codes:  0 '***' 0.001 '**' 0.01 '*' 0.05 '.' 0.1 ' ' 1
## 
## Residual standard error: 9.738e+10 on 19 degrees of freedom
## Multiple R-squared:  0.8471, Adjusted R-squared:  0.839 
## F-statistic: 105.3 on 1 and 19 DF,  p-value: 3.477e-09

Dış Borcun Varyansı

var_debt <- var(data$DT.DOD.DECT.CD, na.rm = TRUE)

var_debt

## [1] 1.373258e+22

GSYİH varyansı

var_gdp <- var(data$NY.GDP.MKTP.CD, na.rm = TRUE)

var_gdp

## [1] 5.891915e+22

covariance <- cov(data$DT.DOD.DECT.CD, data$NY.GDP.MKTP.CD, use = "complete.obs")

covariance

## [1] 2.618004e+22

Regresyon Yorumu

Dış borç ve GSYİH arasındaki regresyon analizi, GSYİH’nın dış borç ile ilişkisini inceleyen bir lineer model kullanıyor. Dış borç katsayısı pozitifse, dış borç artışının GSYİH’yi artırdığı, negatifse azaltığı anlamına geliyor. R-kare değeri, modelin bağımsız değişkenin GSYİH’daki değişimi ne kadar açıkladığını gösteriyor; yüksek bir değer, modelin iyi bir uyum sağladığını belirtirken, p-değerleri dış borç katsayısının anlamlılığını belirliyor; eğer 0.05’in altındaysa, etkisi istatistiksel olarak anlamlı oluyor. Genel olarak, model çıktısına göre dış borç, GSYİH üzerindeki etkisiyle ekonomik büyüme veya daralma hakkında bilgi veriyor.