Illam-2 Election Data Analysis & Prescriptive Strategy

Preliminary Assessment

sn party 2074 2079
1 नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले) 53.4% 45.4%
2 नेपाली काँग्रेस 39.3% 45.2%
3 राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी 0.0% 2.1%
4 मंगोल नेशनल अर्गनाइजेसन 0.0% 2.1%
5 राष्ट्रिय जनमुक्ति पार्टी 1.9% 1.9%
6 जनता समाजवादी पार्टी, नेपाल 0.0% 1.1%
7 संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्च 2.6% 1.0%
8 संघीय समाजवादी फोरम नेपाल 1.6% 0.0%
  • 2079 को निर्वाचनमा नेपाली काँग्रेसको मतदातालाई प्राप्त मत २०७४ को तुलनामा लगभग ६% को वृद्धि भएको देखिन्छ ।

  • यसै समय नेकपा एमाले को मत लगभग ८% ले घटेको देखिन्छ ।

  • नेकपा एमालेबाट घटेको मत र राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टिले २०७९ मा प्राप्त गरेको २.१ % मतलाई हेर्दा:
    • माओवादी संग बढीमा ८% मतदाता रहेको अनुमान गर्न सकिन्छ ।
    • राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टिले माओवादीबाट प्राप्त हुने भोट नकाटी नेपाली काँग्रेसको स्वयंको ऐतिहासिक भोट काटेको मान्ने हो भने, नेका को यस क्षेत्रमा न्यूनतम मत ३७% हुन आउँछ ।

Assessing vote conversion from Local Election to Federal Election


Observation based on above chart:

  • समग्रमा नेकपा एमालेका स्थानिय तहमा निर्वाचनमा उठेका प्रत्यासीहरुले प्राप्त गरेको कुल मत नेपाली काँग्रेसका प्रत्यासीहरुको भन्दा राम्रो छ ।

    • वडा सदस्य, वडा अध्यक्ष र महिला सदस्यहरुले यस क्षेत्रमा संघिय संसद निर्वाचनमा विजय भएका एमालेका उमेद्वारले भन्दा बढी मत प्राप्त गरेको देखिन्छ ।

  • Interesting: काँग्रेसले ३ वडामा वडा अध्यक्षमा कुनै पनि प्रत्यासी नउतारे पनि, एमाले भन्दा लगभग ३५० मत बढी प्राप्त गरेको देखिन्छ !

    • (संघीय चुनावमा) एमालेका उमेद्वारले भन्दा काँग्रेसका वडा अध्यक्षका प्रत्यासीहरुले स्थानिय चुनावमा २९४८ मत बढी प्राप्त गरेपनि सो अनुसार संघको चुनावमा vote transfer भएको छैन !

    • एमालेबाट वडा अध्यक्षका प्रत्यासीहरुले प्राप्त गरेको मत पनि सम्पूर्ण रुपमा संघिय चुनावमा transfer भएको छैन । Difference is 2507! एमाले बाहेकका left oriented party हरुले सबै वडा हरुमा अध्यक्षमा उमेद्वार उपस्थित नगरेकोले यो २५०० भोट core left भोट मान्न सकिन्छ ।

  • नेपाली काँग्रेसका उमेद्वारहरुले प्राप्त गरेको कुल मतमा एमालेका उमेद्वारहरुले प्राप्त गरेको मत भन्दा बढी deviation छ ।

    • कुल प्राप्त मतलाई हेर्दा यस क्षेत्रमा एमालेको कम्तिमा २९००० dedicated vote रहेको देखिन्छ । संघिय चुनावमा एमालेका विजयी उमेद्वारले प्राप्त गरेको ३०,०२० मत एमालेले खासै दुख नगरी प्राप्त गरेको मत रहेको आँकलन गर्न सकिन्छ ।
इलाम -२ निर्वाचन क्षेत्र अन्तर्गतका स्थानिय तहमा प्रमुख ७ राजनीतिक दलहरुले प्रत्यक पदमा प्राप्त गरेको कुल मत
sn party दलित महिला सदस्य महिला सदस्य वडा अध्यक्ष सदस्य 1 सदस्य 2
1 नेपाली काँग्रेस 27050 29660 32978 30004 25469
2 नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले) 30085 31972 32527 31637 29851
3 नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) 4070 3496 2717 5287 3004
4 स्वतन्त्र 1391 292 1408 610 487
5 राष्ट्रिय जनमुक्ति पार्टी 1100 259 1400 1095 962
6 संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्च 1217 1255 1208 1237 1119
7 मंगोल नेशनल अर्गनाइजेसन NA 745 702 1131 741


Base map (ward level) of Local Level in Illam-2

ईलाम-२ अन्तर्गत रहेका स्थानिय तहहरु

क्रस स्थानिय तह वडाहरु
1 इलाम नगरपालिका 1,2,3,4,5,6,7,8,9,11,12
2 चुलाचुली गाउँपालिका 1,2,3,4,5,6
3 देउमाई नगरपालिका 1,2,3,4,5,6,7,8,9
4 फाकफोकथुम गाउँपालिका 1,2,3,4,5,6,7
5 माई नगरपालिका 6,7,8
6 माङसेबुङ गाउँपालिका 1,2,3,4,5,6

स्थानिय निर्वाचन र प्राप्त मत

नेपाली कांग्रेसका वडा अध्यक्षको पदका उमेद्वारहरुले प्राप्त गरेको मतको आधारमा समिक्षा


  • 2079 को चुनावमा यस निर्वाचन क्षेत्र भित्र रहेका ४२ वटा वडाहरु मध्ये माङ्सेबुङ्ग गाउँपालिका वडा नं २,३ र ५ बाहेक सबै वडाहरुमा नेपाली काँग्रेसले आफ्नो उम्द्वार उठाएको थियो ।

  • ३८ वटा वडा अध्यक्षका उम्द्वारहरुले कुल ३२,९७८ मत प्राप्त गरे, जुन ४४.६२% हो ।

  • यस्तो ३८ वडाहरुमा गठबन्धन गरेको हो भनेर नमान्ने हो भने, संघिय संसदको काँग्रेसको उमेद्वारले प्राप्त गरेको ४५.२ % मत नेपाली काँग्रेस को हो मान्न सकिने आधार छ ।

  • POSITIVE thing: सबै भन्दा धेरै मतदाता (३३,९४६) रहेको ईलाम नगरपालिकामा वडा अध्यक्षहरुको चुनावी परिणाम राम्रो छ । ईलाम ६ मा लगभग ७०% र ईलाम १,४,५,७, ९ र १२ मा ५०% भन्दा बढी मत प्राप्त गरेको देखिन्छ ।(ईलाम नगरपालिकामा यस क्षेत्रको २९.४ % मतदाता रहेका छन् ।)

Strategy: Where to focus campaign !

Stable Wards

Stable Wards निर्धारण गर्न देहायको method प्रयोग गरिएको छ:

  • यस प्रयोजनका लागि २०७४ र २०७९ मा भएको स्थानिय निर्वाचनमा नेपाली काँग्रेसका तर्फबाट दलित महिला सदस्य को उमेद्वारहरुले प्राप्त गरेको मतलाई कांग्रेस पार्टिको पार्टिगत मत मानिएको छ ।
  • नेका को तर्फबाट २०७९ को चुनावमा प्रत्येक वडामा दलित महिला सदस्यहरुले प्राप्त गरेको मतलाई २०७४ को तुलना १०% सम्म थप वा घट भएका वडाहरुलाई stable मानिएको छ ।
  • दुई निर्वाचनमा १०% भन्दा थप घट भए पनि दुबै चुनावमा कम्तिमा ४०% मत प्राप्त गरेका वडाहरुलाई पनि समावेश गरिएको
  • यद्यपी २०७९ को चुनावमा ईलाम-२ मा पर्ने ८ वटा वडाहरुमा नेका तर्फबाट दलित महिला सदस्यमा कोही उमेद्वार उपस्थित थिएन्न्, त्यस्ता वडाहरुमा, सम्बन्धित स्थानिय निकायका अन्य वडाहरुमा रहेका उमेद्वारहरुमध्ये सबैभन्दा कम मतलाई आधार मानिएको छ ।


Stable मानिएका वडाहरु यस प्रकारका छन्:

ईलाम-२ अन्तर्गत नेका का लागि stable वडाहरु
क्रस स्थानिय तह वडा
1 ILLAM 1,11,12,3,4,5,6,7,8,9
2 CHULACHULI 3,6
3 DEUMAI 2,3,4,5,6,7
4 FAKPHOKTHUM 1,2,3,4,6,7
5 MANGSEBUNG 1

प्रस्तुत २५ वटा वडाहरु नेपाली काँग्रेसका उमेद्वारले प्राप्त गरेको मतको आधारमा हेर्दा सबै भन्दा stable र positive देखिन्छ । यी वडाहरुमा नेपाली काँग्रेसको उम्द्वारले कम्तिमा पनि ३५% मत प्राप्त गरेका थिए र पछिल्ला दुई चुनाव मा लगभग उस्तै (१० % फरक) मत परिणाम गरेकाले यस वडाहरुलाई stable मानिएको हो ।

यी वडाहरुको Strategy कस्तो हुने ?

  • पार्टीको उमेद्वारले पछिल्लो दुई चुनावमा समान जस्तो मत परिणाम प्राप्त गरेकोले यी २५ वडा बाट प्रत्येक वडाबाट कम्तिमा ४०% नेकाको उमेद्वारलाई जाने अनुमान गर्न सकिन्छ । यस कारण यी वडाहरुमा constant ground level political activities हरु design गर्नु पर्यो !

  • माथि उल्लेखित २५ वडाहरुमा २०७४ को निर्वाचनमा 47.58% र २०७९ को निर्वाचनमा 51.52% मत नेपाली काँग्रेसका उमेद्वार(दलित महिला सदस्यमा) प्राप्त गरेको दिखिन्छ ।

  • यी वडाहरुमा गरिने activity हरुको उद्देश्य मतदाताहरुलाई काँग्रेस पार्टि संग engage गराउने हुुनुपर्छ । उमेद्वारको impression भन्दा पनि party प्रतिको loyalty बढी भएकोले star campaigner हरुले यी वडामा आफ्नो कार्यक्रम राख्ने ! Show that party high command and star campaigners value the voters of this wards.

Stable भनिएका वडाहरुमा कति मतदाता छन् ?

  • कुल ४२ वडाहरु मध्ये माथि stable ward भनेर पहिचान भएको २५ वटा वडाहरुमा कुल 62.52%% मतदाता रहेको देखिन्छ ।

  • २०७४ र २०७९ को स्थानिय चुनावमा (नेका को दलित महिला सदस्यको उमेद्वारले) average मा यी 25 वडाहरुमा कुल 47.58% मत प्राप्त गरेको देखिन्छ । यी stable पहिचान भएको वडाहरुमा कम्तिमा ४०% मत नेका आउने वातावरण स्थापित गर्नु पर्छ ।

  • 25 वडाहरुबाट average मा ४०% मत प्राप्त भएमा कुल मत प्रतिशत 25% हुन आउँछ । तिन प्रमुख दलका उमेद्वार competitive हुने हो भने ३०-३५% मत ल्याउने उमेद्वारले निर्वाचन जित्ने अनुमान गर्न सकिन्छ । यसर्थ यी 25 सहज मानिएको वडाहरुबाट कुल 25% मतको target नेकाको हुनुपर्छ ।

  • Remember these ward highest highest reward for least effort. So these areas should be priority A.

ईलाम-२ अन्तर्गत नेका का लागि पहिचान गरिएको stable ward हरुमा मतदाता प्रतिशतमा
क्रस स्थानिय तह प्रतिशत
1 ILLAM 9 3.76%
2 ILLAM 5 3.47%
3 CHULACHULI 3 3.17%
4 DEUMAI 3 3.11%
5 ILLAM 1 2.85%
6 ILLAM 8 2.79%
7 DEUMAI 5 2.78%
8 FAKPHOKTHUM 4 2.57%
9 ILLAM 7 2.57%
10 ILLAM 12 2.57%
11 ILLAM 6 2.56%
12 ILLAM 11 2.56%
13 CHULACHULI 6 2.46%
14 DEUMAI 2 2.40%
15 FAKPHOKTHUM 1 2.36%
16 DEUMAI 4 2.23%
17 DEUMAI 7 2.23%
18 ILLAM 3 2.22%
19 ILLAM 4 2.18%
20 DEUMAI 6 2.14%
21 FAKPHOKTHUM 7 2.04%
22 FAKPHOKTHUM 3 2.01%
23 MANGSEBUNG 1 1.95%
24 FAKPHOKTHUM 2 1.91%
25 FAKPHOKTHUM 6 1.63%
Total - 62.52%

Swing Wards

सम्भावित swing wards पहिचान गर्न :

  • २०७४ र २०७९ को स्थानिय चुनावमा नेका का तर्फबाट दलित महिला सदस्यको उमेद्वारहरुको मतलाई आधार लिइएको छ ;
  • Swing wards पहिचान का आधारहरु:
    • २०७९ को निर्वाचनमा कि ५% भन्दा बढीले मत घटेको वा १५% भन्दा बढीले बढेको वडाहरु
    • तर दुबै निर्वाचनमा कम्तिमा २०% भन्दा बढी मत प्राप्त गरेका वडाहरु

LocalBodyName WardNo 74 79 diff
CHULACHULI 5 27.59 42.59 15.00
CHULACHULI 4 33.19 50.38 17.19
DEUMAI 1 40.42 28.15 -12.27
DEUMAI 9 44.71 28.15 -16.56

Strategy / Status of supposed swing wards

  • यी वडाहरुमा candidate probably needs to find स्थानिय एजेन्डा ।
  • These Wards demand higher work for relatively low return.
  • But shouldn’t be ignored. Priority B

Gone Case / Unpredictable

sn LocalBodyName WardNo 74 79 diff
1 MANGSEBUNG 5 12.36 12.36 0.00
2 CHULACHULI 1 15.51 26.85 11.34
3 CHULACHULI 2 26.23 39.23 13.00
4 MAI 8 26.97 26.97 0.00
5 CHULACHULI 5 27.59 42.59 15.00
6 DEUMAI 8 28.15 39.36 11.21
7 MANGSEBUNG 4 29.74 33.57 3.83
8 MAI 6 29.89 2.94 -26.95
9 MANGSEBUNG 3 44.37 12.36 -32.01
10 MANGSEBUNG 2 46.74 12.36 -34.38

Strategy for wards which are unpredictable wards

  • Mangsebung 5, Chulachuli 1 माई ६ मा bare minimal बाहेक विशेष campaign plan worth it हुन्न ।
  • Mangsebung 2 र 3 पनि highly unpredictable देखिन्छ ।
  • Mangsebung 4 को हकमा कम्तिमा २५% मत ल्याउने target राख्न सकिन्छ । तर Mangsebung 4 मा कुल मतदाताको जम्मा 1.16% मतदाता रहेकोले priority मा राख्ने doesnt make sense as well.
  • Chulachuli 2 र 5 मा के कस्तो कारणले पछिल्लो स्थानिय निर्वाचनमा मतभार बढेको हो (is it because of candidate or just brute anti-incumbency?) त्यो हेरर priorities garne; यदी prioritize गर्ने हो भने पनि low priority राख्नु पर्छ ।