Như chúng ta đã biết, Vàng được dùng phổ biến như một tiêu chuẩn tiền tệ, được xem như là một loại hàng hóa đặc biệt với chức năng trao đổi, công cụ tài chính và còn là vật lưu trữ giá trị. Từ trước đên nay, vàng vẫn luôn được tượng trưng cho vẻ đẹp, cho sự quyền lực, sự thịnh vượng của mỗi con người, của mỗi quốc gia. Mọi người luôn quan tâm đến vì vàng là công cụ chính để bảo vệ tài sản, chống rủi ro kinh tế và biến động chính trị
Những năm gần đây, giá vàng liên tục biến đổi, làm cho thị trường vàng Thế giới nói chung cũng như thị trường vàng Việt Nam nói riêng trở nên sôi nổi, những biến động của nó luôn là chủ đề tốn không ít giấy mực của các cánh báo chí mỗi ngày. Và cũng chính sự biến động đó kéo theo những tác động, ảnh hưởng không nhỏ đến các nền kinh tế
Vậy từ đâu khiến cho giá vàng cũng như sự biến động của nó luôn là một mối quan tâm lớn, thu hút sự chú ý của rất nhiều người như thế. Ta hãy cùng đi tìm hiểu và phân tích xem rằng những yếu tố nào, những nguyên nhân, những sự thật nào đã đứng đằng sau những con số biết “nhảy múa” không ngừng này
Tìm hiểu, phân tích thị trường vàng cũng như giá thành của nó ở thị trường thế giới và thị trường Việt Nam trong 5 năm từ 2018-2022
Đồng thời làm rõ các yếu tố và các nguyên nhân dẫn tới sự biến động của mức giá thành này
Từ đó đưa ra các giải pháp và khuyến nghị phù hợp để phát triển thị trường vàng an toàn và bền vững
Tìm hiểu tình hình thị trường vàng trong 5 năm
Nhận xét và phân tích từ các dữ liệu có được
Phân tích các nguyên nhân gây biến động đến giá vàng
Phân tích các tác động của giá vàng đến nền kinh tế
Rút ra được các giải pháp phù hợp
Đối tượng nghiên cứu : Thị trường vàng Thế giới và thị trường vàng Việt Nam
Phạm vi nghiên cứu : Thị trường vàng trong 5 năm - bắt đầu từ 2018 đến 2022
Sử dụng biểu đồ đường và các dạng biểu đồ khác để minh họa xu hướng giá vàng
Sử dụng các chỉ số thống kê như mean, median,…. để mô tả biến động
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận và danh mục tham khảo, bài tiểu luận được chia làm 5 phần chính :
Phần B : KHÁI QUÁT CHUNG VỀ VÀNG
Phần C : TỔNG QUAN DỮ LIỆU
Phần D : PHÂN TÍCH BIẾN ĐỘNG CỦA GIÁ VÀNG TRONG 5 NĂM Ở CÁC THỊ TRƯỜNG
Phần E : CÁC SỰ THẬT VÀ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIÁ VÀNG
Phần F : CÁC GIẢI PHÁP VÀ KHUYẾN NGHỊ ĐẾN THỊ TRƯỜNG VÀNG VIỆT NAM
Vàng là một kim loại quý, mềm, dễ uốn và có màu vàng sáng, ký hiệu hóa học là Au - Aurum, số nguyên tử là 79. Nó là một trong những nguyên tố hóa học ít phản ứng nhất, không bị oxy hóa, không bị ăn mòn và có dạng rắn trong điều kiện tiêu chuẩn. Theo ước tính, trên toàn thế giới chỉ có khoảng 19 mét khối vàng. Bởi vậy, đây là kim loại vô cùng quý
Vàng được đánh giá cao vì tính chất hiếm và độ bền, làm cho nó trở thành một trong những tài sản quý giá nhất trên thế giới
Vàng thường xuất hiện ở dạng nguyên tố tự nhiên như cốm hoặc hạt, trong đá, trong mạch đất và trong trầm tích phù sa
Tuy nhiên, việc sản xuất và khai thác vàng có thể gây tác động tiêu cực lên môi trường và có thể gây ra những vấn đề liên quan đến đạo đức và nhân quyền. Do đó, việc sử dụng vàng cần được quản lý và kiểm soát một cách bền vững để giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường và xã hội
Thời tiền sử : Vàng đã được sử dụng từ thời tiền sử. Các di tích khảo cổ cho thấy rằng người ta đã biết và sử dụng vàng từ khoảng 4000 TCN. Trong các nền văn minh cổ đại như Ai Cập cổ đại và Mesopotamia, vàng được coi là một biểu tượng của sự giàu có và quyền lực
Thời kỳ cổ đại và cận đại : Vàng tiếp tục được sử dụng như một loại tiền tệ và biểu tượng của sự giàu có trong các nền văn minh cổ đại như Hy Lạp cổ đại, La Mã cổ đại và Trung Quốc cổ đại
Thời Trung cổ và thời Phục hưng : Trong thời kỳ Trung cổ, vàng vẫn giữ vai trò quan trọng làm tiền tệ và biểu tượng của quyền lực. Trong thời kỳ Phục hưng châu Âu, việc khai thác và xuất khẩu vàng từ các khu vực mới khám phá như Châu Mỹ đã góp phần quan trọng vào sự giàu có của các quốc gia châu Âu
Thời Cách mạng công nghiệp và hiện đại : Vàng tiếp tục được coi là một tài sản có giá trị và được sử dụng trong nhiều lĩnh vực như trang sức, y học, công nghệ và đặc biệt là trong tài chính và đầu tư. Trong thế kỷ 19 và 20, các sự kiện lớn như Sự Khủng hoảng Kinh tế lớn và các cuộc chiến tranh thế giới đã tăng giá trị của vàng làm một phương tiện giữ giá trị
Thời đại hiện đại : Vàng vẫn tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong thị trường tài chính và đầu tư. Nó được xem là một tài sản an toàn, đặc biệt trong các thời kỳ không chắc chắn kinh tế và chính trị. Đồng thời, vàng vẫn được sử dụng rộng rãi trong ngành trang sức và công nghệ
Tại Việt Nam, người ta thường phân biệt vàng thành 2 khái niệm : Vàng ta và Vàng tây, ngoài ra còn nhiều loại khác nữa. Nhưng bản chất của 2 loại vàng ta và tây được phân biệt bởi độ tinh khiết của nó. Hoặc để phân biệt chất lượng, thông thường người ta còn dựa vào tuổi vàng hay còn gọi chất lượng vàng
Vàng ta : hay còn được biết với những tên gọi quen thuộc khác như : vàng ròng, vàng bốn số 9, có hàm lượng 99,99% - có nghĩa là tỷ lệ tạp chất lẫn trong vàng chỉ chiếm 0.01% (Vàng không có tạp chất)
Vàng tây : là loại vàng có lẫn tạp chất, kết hợp giữa hợp kim vàng và các kim loại khác nhau. Vì thế mà nó có nhiều màu sắc như trắng, vàng, hồng,…Tùy theo hàm lượng vàng mà sẽ có các loại vàng tây khác nhau như 9K, 10K, 14K, 18K,…
Vàng khác : nhiều người hay nhầm lẫn giữa nó với bạch kim, đó chính là vàng trắng. Vàng trắng thực chất là vàng nguyên chất (có giá trị hơn vàng) được pha trộn giữa vàng, bạc, pladium hoặc niken. Do tính chất đặc biệt của các hợp kim mà khi pha trộn màu của nó đã bị thay đổi thành màu trắng
Ở Việt Nam, khối lượng của vàng được tính theo đơn vị là cây / lượng / lạng hoặc nhỏ hơn là tính theo chỉ
1 cây vàng = 1 lượng vàng = 37,50 gram
1 lượng vàng = 10 chỉ vàng = 100 phân vàng
Đơn vị thường niêm yết giá theo VND/lượng
Hay ta còn một khái niệm là Tuổi vàng hay hàm lượng vàng được tính theo thang độ K (karat)
1 Karat = 1/24 vàng nguyên chất
Khi tuổi vàng là 18K thì nó tương đương với hàm lượng vàng trong mẫu xấp xỉ 75%
Vàng dùng trong ngành trang sức thông thường còn gọi là vàng tây có tuổi khoảng 18K
Trên thế giới, vàng thường được tính theo đơn vị là ounce hay troy ounce
Ounce - viết tắt là oz, là một đơn vị đo lường trong hệ thống đo lường Anh-Mỹ được sử dụng chủ yếu để đo khối lượng
1 ounce = 31.103476 gram
1 ounce = 0.829 cây vàng = 8.29 chỉ vàng
1 cây vàng = 1.20556 ounce
Đơn vị thường niêm yết giá theo USD/ounce
Công thức chuyển đổi giá vàng thế giới (TG) sang giá vàng Việt Nam :
(TG + Phí vận chuyển) X 1.20556 X (1+thuế NK) X tỷ giá USD/VND + Phí gia công
Thị trường vàng cũng như giá thành của vàng trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng vẫn luôn là vấn đề được quan tâm lớn từ các nhà đầu tư, người tiêu dùng và chính phủ của nhiều quốc gia. Nên các dữ liệu về thứ kim loại quý này là rất nhiều và đa dạng, ta có thể dễ dàng bắt gặp các bảng hiển thị giá thành ở các tiệm vàng ở khắp nơi, hay có thể đọc ngay trên các trang đầu của các tờ báo mỗi ngày
Vậy nên mỗi sự biến động của giá vàng đều được theo dõi từng phút từng giây. Và từ đó, có một số trang web có thể lấy số liệu tham khảo như sau :
Dữ liệu lịch sử XAU/USD là dữ liệu về giá cả của vàng
XAU - viết tắt cho mã quốc tế của vàng trên thị trường tài chính so với đồng USD - Đô la Mỹ
Cụ thể, dữ liệu này thường bao gồm các thông tin về giá mở cửa, giá đóng cửa, giá cao nhất, giá thấp nhất,…. trong một khoảng thời gian nhất định
Dữ liệu lịch sử XAU/USD thường được sử dụng để phân tích xu hướng thị trường và dự đoán biến động giá cả trong tương lai. Nó có thể được sử dụng bởi các nhà đầu tư và người quan tâm để theo dõi sự biến động của giá vàng trong quá khứ và đánh giá khả năng lợi nhuận trong các chiến lược giao dịch và đầu tư
Trang web dữ liệu : Dữ liệu Lịch sử XAU/USD
Tại Việt Nam, có rất nhiều các tập đoàn và công ty về Vàng bạc đá quý và trang sức các loại, nhưng dù là của đơn vị nào, thì các chỉ số về giá bán, giá mua của vàng luôn được cập nhật thường xuyên trên mỗi trên web của từng đơn vị đó
Chính vì thế ta có thể tham khảo số liệu từ một số công ty vàng bạc đá quý lớn của Việt Nam. Dưới đây chính là 3 công ty có thương hiệu nổi tiếng nhất ở Việt Nam mà ta có thể tham khảo dữ liệu về thị trường vàng :
Ta có thể tham khảo các trang web khác như sau :
Các tổ chức tài chính và ngân hàng : Bloomberg, Reuters,… thường cung cấp dữ liệu về giá vàng và các chỉ số liên quan
Các tổ chức quản lý và phân tích thị trường : World Gold Council, Kitco,..cung cấp thông tin về giá vàng, xu hướng thị trường và báo cáo phân tích
Nhưng trong bài phân tích này, ta chủ yếu sữ dụng trang web : Macrotrends
Đây là trang web chuyên cung cấp các biểu đồ và dữ liệu thống kê về các xu hướng kinh tế tài chính lớn trên toàn cầu
Các chủ đề thường được thảo luận gồm chỉ số kinh tế như GDP, tỷ giá hối đoái, giá cổ phiếu….
Trang web cung cấp cho người dùng một cách tiếp cận dễ dàng để theo dõi và phân tích dữ liệu thống kê liên quan đến các xu hướng kinh tế và tài chính quan trọng.
Cụ thể từ các web ta có thể tham khảo dữ liệu đã nêu trên, ta sẽ chọn một số bộ dữ liệu như sau để phân tích như sau :
Trang web của bộ dữ liệu : Dữ liệu Lịch sử XAU/USD
Bộ dữ liệu cung cấp thông tin về các mức giá vàng ở thị trường thế giới tính theo đơn vị USD/ounce
Khoảng thời gian cung cấp của bộ dữ liệu là mỗi 12 tháng từ năm 2017 đến 2022
Ta đặt bộ dữ liệu này mang tên : DATAXAU
XAU/USD là một biểu thị thị trường trong giao dịch ngoại hối (forex). Nó ám chỉ tỷ giá giữa đồng USD và Vàng (XAU)
Các mức giá giá này biểu thị số lượng đơn vị đồng USD cần thiết để mua hoặc bán một đơn vị đồng vàng XAU
Giá trị của đồng vàng thường được giao dịch dựa trên trọng lượng ounce
Ví dụ : Ngày 1/12/2022, vàng có giá mở cửa của XAU/USD là 1,769 . Có nghĩa bạn sẽ phải trả 1,769 USD để mua được 1 ounce vàng
library(csv)
DATAXAU <- read.csv("D:/UFM/TL NNLT/Data/DATA XAU USD 1722.csv", header = TRUE)
DATAXAU| Date | Month | Year | Close | Open | High | Low | Change |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1/12/2022 | 12 | 2022 | 1824 | 1769 | 1833 | 1765 | 3.16 |
| 1/11/2022 | 11 | 2022 | 1768 | 1633 | 1787 | 1616 | 8.29 |
| 1/10/2022 | 10 | 2022 | 1633 | 1661 | 1730 | 1617 | -1.60 |
| 1/9/2022 | 9 | 2022 | 1660 | 1711 | 1735 | 1614 | -2.98 |
| 1/8/2022 | 8 | 2022 | 1711 | 1765 | 1808 | 1709 | -3.09 |
| 1/7/2022 | 7 | 2022 | 1765 | 1807 | 1814 | 1681 | -2.31 |
| 1/6/2022 | 6 | 2022 | 1807 | 1837 | 1877 | 1802 | -1.64 |
| 1/5/2022 | 5 | 2022 | 1837 | 1896 | 1910 | 1787 | -3.13 |
| 1/4/2022 | 4 | 2022 | 1896 | 1938 | 1999 | 1872 | -2.11 |
| 1/3/2022 | 3 | 2022 | 1937 | 1908 | 2070 | 1890 | 1.54 |
| 1/2/2022 | 2 | 2022 | 1908 | 1797 | 1974 | 1788 | 6.20 |
| 1/1/2022 | 1 | 2022 | 1796 | 1830 | 1854 | 1780 | -1.75 |
| 1/12/2021 | 12 | 2021 | 1828 | 1774 | 1831 | 1754 | 3.08 |
| 1/11/2021 | 11 | 2021 | 1774 | 1783 | 1877 | 1758 | -0.51 |
| 1/10/2021 | 10 | 2021 | 1783 | 1757 | 1814 | 1745 | 1.49 |
| 1/9/2021 | 9 | 2021 | 1757 | 1814 | 1835 | 1721 | -3.13 |
| 1/8/2021 | 8 | 2021 | 1813 | 1814 | 1832 | 1685 | -0.01 |
| 1/7/2021 | 7 | 2021 | 1814 | 1770 | 1834 | 1765 | 2.47 |
| 1/6/2021 | 6 | 2021 | 1770 | 1908 | 1917 | 1750 | -7.16 |
| 1/5/2021 | 5 | 2021 | 1906 | 1768 | 1913 | 1766 | 7.79 |
| 1/4/2021 | 4 | 2021 | 1769 | 1708 | 1798 | 1705 | 3.61 |
| 1/3/2021 | 3 | 2021 | 1707 | 1733 | 1760 | 1677 | -1.53 |
| 1/2/2021 | 2 | 2021 | 1733 | 1863 | 1872 | 1717 | -6.10 |
| 1/1/2021 | 1 | 2021 | 1846 | 1898 | 1960 | 1810 | -2.66 |
| 1/12/2020 | 12 | 2020 | 1896 | 1777 | 1907 | 1776 | 6.72 |
| 1/11/2020 | 11 | 2020 | 1777 | 1879 | 1966 | 1765 | -5.37 |
| 1/10/2020 | 10 | 2020 | 1878 | 1886 | 1933 | 1860 | -0.40 |
| 1/9/2020 | 9 | 2020 | 1885 | 1968 | 1992 | 1848 | -4.28 |
| 1/8/2020 | 8 | 2020 | 1970 | 1981 | 2073 | 1864 | -0.25 |
| 1/7/2020 | 7 | 2020 | 1975 | 1782 | 1981 | 1758 | 10.90 |
| 1/6/2020 | 6 | 2020 | 1781 | 1738 | 1786 | 1671 | 3.15 |
| 1/5/2020 | 5 | 2020 | 1726 | 1686 | 1766 | 1670 | 2.75 |
| 1/4/2020 | 4 | 2020 | 1680 | 1571 | 1748 | 1567 | 6.94 |
| 1/3/2020 | 3 | 2020 | 1571 | 1591 | 1703 | 1452 | -0.86 |
| 1/2/2020 | 2 | 2020 | 1585 | 1590 | 1689 | 1547 | -0.32 |
| 1/1/2020 | 1 | 2020 | 1590 | 1517 | 1611 | 1517 | 4.80 |
| 1/12/2019 | 12 | 2019 | 1517 | 1467 | 1525 | 1454 | 3.63 |
| 1/11/2019 | 11 | 2019 | 1464 | 1513 | 1516 | 1446 | -3.26 |
| 1/10/2019 | 10 | 2019 | 1513 | 1472 | 1519 | 1459 | 2.80 |
| 1/9/2019 | 9 | 2019 | 1472 | 1520 | 1557 | 1464 | -3.15 |
| 1/8/2019 | 8 | 2019 | 1520 | 1411 | 1555 | 1401 | 7.52 |
| 1/7/2019 | 7 | 2019 | 1414 | 1393 | 1453 | 1382 | 0.32 |
| 1/6/2019 | 6 | 2019 | 1409 | 1307 | 1439 | 1307 | 7.96 |
| 1/5/2019 | 5 | 2019 | 1305 | 1284 | 1307 | 1266 | 1.71 |
| 1/4/2019 | 4 | 2019 | 1283 | 1291 | 1311 | 1266 | -0.66 |
| 1/3/2019 | 3 | 2019 | 1292 | 1313 | 1325 | 1281 | -1.58 |
| 1/2/2019 | 2 | 2019 | 1313 | 1321 | 1347 | 1303 | -0.60 |
| 1/1/2019 | 1 | 2019 | 1321 | 1283 | 1327 | 1277 | 2.95 |
| 1/12/2018 | 12 | 2018 | 1283 | 1223 | 1284 | 1221 | 4.98 |
| 1/11/2018 | 11 | 2018 | 1222 | 1215 | 1238 | 1196 | 0.64 |
| 1/10/2018 | 10 | 2018 | 1214 | 1192 | 1244 | 1183 | 1.88 |
| 1/9/2018 | 9 | 2018 | 1192 | 1200 | 1213 | 1181 | -0.75 |
| 1/8/2018 | 8 | 2018 | 1201 | 1224 | 1225 | 1160 | -1.86 |
| 1/7/2018 | 7 | 2018 | 1223 | 1253 | 1266 | 1211 | -2.30 |
| 1/6/2018 | 6 | 2018 | 1252 | 1299 | 1310 | 1246 | -3.52 |
| 1/5/2018 | 5 | 2018 | 1298 | 1315 | 1326 | 1282 | -1.30 |
| 1/4/2018 | 4 | 2018 | 1315 | 1326 | 1365 | 1310 | -0.68 |
| 1/3/2018 | 3 | 2018 | 1324 | 1318 | 1357 | 1303 | 0.48 |
| 1/2/2018 | 2 | 2018 | 1318 | 1345 | 1362 | 1307 | -2.01 |
| 1/1/2018 | 1 | 2018 | 1345 | 1303 | 1366 | 1303 | 3.24 |
| 1/12/2017 | 12 | 2017 | 1302 | 1275 | 1308 | 1236 | 2.20 |
| 1/11/2017 | 11 | 2017 | 1274 | 1271 | 1299 | 1265 | 0.25 |
| 1/10/2017 | 10 | 2017 | 1271 | 1279 | 1306 | 1261 | -0.62 |
| 1/9/2017 | 9 | 2017 | 1279 | 1322 | 1358 | 1278 | -3.22 |
| 1/8/2017 | 8 | 2017 | 1322 | 1269 | 1326 | 1251 | 4.14 |
| 1/7/2017 | 7 | 2017 | 1269 | 1242 | 1271 | 1205 | 2.24 |
| 1/6/2017 | 6 | 2017 | 1241 | 1269 | 1296 | 1237 | -2.12 |
| 1/5/2017 | 5 | 2017 | 1268 | 1269 | 1274 | 1214 | 0.03 |
| 1/4/2017 | 4 | 2017 | 1268 | 1248 | 1296 | 1244 | 1.52 |
| 1/3/2017 | 3 | 2017 | 1249 | 1249 | 1261 | 1195 | 0.01 |
| 1/2/2017 | 2 | 2017 | 1249 | 1211 | 1264 | 1198 | 3.14 |
| 1/1/2017 | 1 | 2017 | 1211 | 1151 | 1220 | 1146 | 5.13 |
| Name | DATAXAU |
| Number of rows | 72 |
| Number of columns | 8 |
| _______________________ | |
| Column type frequency: | |
| character | 1 |
| numeric | 7 |
| ________________________ | |
| Group variables | None |
Variable type: character
| skim_variable | n_missing | complete_rate | min | max | empty | n_unique | whitespace |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Date | 0 | 1 | 8 | 9 | 0 | 72 | 0 |
Variable type: numeric
| skim_variable | n_missing | complete_rate | mean | sd | p0 | p25 | p50 | p75 | p100 | hist |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Month | 0 | 1 | 6.50 | 3.48 | 1.00 | 3.75 | 6.5 | 9.25 | 12.0 | ▇▅▅▅▇ |
| Year | 0 | 1 | 2019.50 | 1.72 | 2017.00 | 2018.00 | 2019.5 | 2021.00 | 2022.0 | ▇▃▃▃▃ |
| Close | 0 | 1 | 1549.57 | 258.40 | 1192.00 | 1289.75 | 1545.5 | 1781.50 | 1975.0 | ▇▁▂▅▃ |
| Open | 0 | 1 | 1540.99 | 261.25 | 1151.00 | 1283.75 | 1518.5 | 1778.25 | 1981.0 | ▇▃▂▆▃ |
| High | 0 | 1 | 1597.29 | 278.51 | 1213.00 | 1310.75 | 1584.0 | 1834.25 | 2073.0 | ▇▂▁▆▃ |
| Low | 0 | 1 | 1500.11 | 243.97 | 1146.00 | 1265.75 | 1461.5 | 1751.00 | 1890.0 | ▇▂▂▃▇ |
| Change | 0 | 1 | 0.71 | 3.67 | -7.16 | -1.90 | 0.0 | 3.10 | 10.9 | ▁▇▅▂▁ |
Trước khi tìm hiểu các biến tiếp theo, ta cần làm rõ một số khái niệm trong giá vàng như sau : “Year Close – Year Open – Year High – Year Low”
Đây là các thuật ngữ tiêu chuẩn muốn nói về các mức giá theo khoảng thời gian là hằng năm, có thể được tính là cuối năm tài chính hoặc cuối năm dương lịch. Về ý nghĩa của từng biến sẽ được giải thích ở phía dưới.
Nếu đúng như thông thường, người ta sẽ tổng hợp các mức giá này theo năm – nên mới có từ “Year” trong tên gọi, nhưng trong một số trường hợp ta cũng có thể xem xét các mức giá này theo tháng - Month. Cụ thể nhằm để đánh giá hiệu suất của thị trường trong tháng đó
Với bộ dữ liệu XAU này, thì các số liệu được lấy theo ngày đầu tiên của mỗi tháng, tức là tính theo tháng nên ta có thể tạm gọi nó là “Month Close – Month Open - ….”. Nhưng về mặt các thuật ngữ và ý nghĩa thì ta sẽ dựa trên các thuật ngữ tiêu chuẩn tính theo “Year”
Và ngày đầu tiên của mỗi tháng này mang ý nghĩa như chỉ số đại diện cho tháng đó về một biến cụ thể nào đó, chứ không phải đây chỉ là giá của 1 ngày duy nhất
Ví dụ : ở ngày 1/12/2022 có mức giá Close là 1,824 thì đây là mức giá đóng của tháng 12, tức là trong 31 ngày của tháng 12, mức giá đóng ghi nhận được là 1,824. Lấy mẫu từ đây và giải thích các chỉ số còn lại tương tự như vậy
Cụ thể các biến có trong bộ dữ liệu mang ý nghĩa sau :
Date : Cụ thể là ngày tháng năm cụ thể của các mức giá, và bộ dữ liệu này được tổng hợp ở ngày 1 ở mỗi 12 tháng của các năm, bắt đầu từ năm 2017 đến 2022
Month : là các tháng cụ thể của số liệu Date ở phía trên, mỗi năm sẽ có 12 tháng
Year : cũng là các năm cụ thể của số liệu Date, từ năm 2017 – 2022
Close : đại diện cho thuật ngữ tiêu chuẩn “Year Close”, có nghĩa là giá cuối cùng của vàng vào cuối năm
Nhưng như đã giải thích, bộ dữ liệu sẽ được tính theo tháng, ta có thể tạm hiểu nó là “Month Close”, có nghĩa là giá cuối cùng của vàng vào cuối tháng
Nó thường được sử dụng để đánh giá hiệu suất của thị trường vàng trong năm đó và là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá các chiến lược đầu tư và phân tích xu hướng thị trường
Và giá vàng cuối năm này thường được xem xét cùng với các chỉ số khác bên dưới
Open : là giá mà vàng mở cửa giao dịch vào mỗi năm. Đây là giá của vàng tại thời điểm mở cửa giao dịch trong ngày đầu tiên của năm, và ta cũng tạm xem ở bộ dữ liệu này là “Month Open”
Giá mở cửa vào đầu năm là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá sự biến động của thị trường vàng và dự đoán xu hướng trong tương lai
Nó thường được so sánh với giá vàng cuối năm trước đó (Year Close) để xác định sự tăng giảm của giá vàng trong năm mới.
High : là mức giá được ghi nhận cao nhất mà vàng đạt được trong một khoảng thời gian, tùy vào thời gian được xét là theo năm, tháng, và ở đây ta cũm xem nó là “Month High”
Mức giá này được ghi nhận và theo dõi để đánh giá sự biến động và hiệu suất của thị trường vàng trong năm đó
Ngoài ra cũng cung cấp một cái nhìn quan trọng về mức độ biến động của thị trường vàng, cũng như là một chỉ số để đánh giá khả năng lợi nhuận và rủi ro trong các chiến lược giao dịch và đầu tư
Low : ngược lại với mức giá cao nhất là High, thì mức giá thấp mà vàng đạt được trong khoảng thời gian ghi nhận là Low
Change : đây chính là phần trăm % biến động của các giá vàng so với thời điểm trước đó
Con số % này chính là con số tăng lên hoặc giảm xuống của mức giá Month Close của mỗi tháng
Cách tính : lấy mức giá Close của tháng này trừ cho mức Close của tháng trước, hiệu của nó sẽ chia cho Close của tháng trước và ra được % thay đổi
Ví dụ : Ngày 1/12/2022 có % thay đổi là 3,16%, đồng nghĩa là mức giá Close của ngày hôm đó so với ngày 1/11/2022 đã tăng lên 3,16%
Trang web của bộ dữ liệu : macrotrends
Bộ dữ liệu cũng cung cấp thông tin về các mức giá vàng ở thị trường thế giới tính theo đơn vị USD/ounce
Nhưng khác với Bộ dữ liệu XAU - bộ dữ liệu này chỉ bao gồm các mức giá vàng đã được tổng hợp ở cuối mỗi năm, nên số lượng biến cũng như quan sát sẽ ít hơn hẳn so với bộ dữ liệu XAU
Khoảng thời gian cung cấp của bộ dữ liệu cũng là từ năm 2017 đến 2022
Ta đặt bộ dữ liệu này mang tên : DATA
library(xlsx)
DATA <- read.xlsx("D:/UFM/TL NNLT/Data/2017 2018.xlsx", sheetName = "Sheet1", header = TRUE)
DATA| Year | Average.Closing | Close | X.Open | X.High | X.Low | Change |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2017 | 1260 | 1296 | 1162 | 1351 | 1162 | 12.57 |
| 2018 | 1268 | 1281 | 1312 | 1360 | 1176 | -1.15 |
| 2019 | 1393 | 1523 | 1287 | 1542 | 1270 | 18.83 |
| 2020 | 1773 | 1895 | 1520 | 2058 | 1472 | 24.43 |
| 2021 | 1798 | 1828 | 1946 | 1954 | 1678 | -3.51 |
| 2022 | 1811 | 1658 | 1800 | 2043 | 1626 | -9.31 |
Các biến cũng tương tự như bộ dữ liệu XAU như các mức giá : Close - Open - High - Low - Change,…
Nhưng nó sẽ không được chia ra theo từng tháng mà là theo từng năm, với cách tổng hợp theo năm thì vễ mặt ý nghĩa lẫn thuật ngữ đều đúng hơn so với từng tháng
Ta có thêm 1 biến mới mang tên : Average Closing - với ý nghĩa là cung cấp về mức giá đóng trung bình theo các năm
Một trong những ông lớn chiếm lĩnh thị trường trang sức vàng nổi tiếng tại Việt Nam hiện nay chính là công ty SJC - Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn. Đây là đơn vị quen thuộc với hầu hết mọi người dân, khi có nhu cầu giao dịch vàng
Về bộ dữ liệu ta lấy từ công ty SJC - bộ dữ liệu này sẽ như một đại diện cho giá vàng của thị trường Việt Nam
Đương nhiên các mức giá của các công ty vàng bạc là khác nhau, ta chỉ lấy đại diện từ công ty SJC mà thôi
Các mức giá trong bộ dữ liệu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như cung và cầu trên thị trường trong nước, tỷ giá hối đoái,…nên việc so sánh và quy đổi sẽ chỉ mang tính tương đối, chứ không hoàn toàn chính xác
Bộ dữ liệu đã được quy đổi ra đơn vị tiền tệ VND/lượng vàng, sẽ khác so với bộ dữ liệu về XAU/USD bên trên
Ta đặt tên bộ dữ liệu này là : DATAVN
DATAVN <- read.xlsx("D:/UFM/TL NNLT/Data/Gía vàng PNJ.xlsx", sheetName = "Sheet1", header = TRUE)
DATAVN| Exactday | Annual | Purchase.Price | Rate.of.change | Price | Rate.of.change.2 |
|---|---|---|---|---|---|
| 31/12/2017 | 2017 | 36570000 | 1.29 | 36650000 | 0.95 |
| 31/12/2018 | 2018 | 36330000 | -0.66 | 36550000 | -0.27 |
| 31/12/2019 | 2019 | 42250000 | 14.01 | 42750000 | 14.50 |
| 31/12/2020 | 2020 | 55500000 | 23.87 | 56050000 | 23.73 |
| 31/12/2021 | 2021 | 60950000 | 8.94 | 61650000 | 9.08 |
| 31/12/2022 | 2022 | 68650000 | 11.22 | 69550000 | 11.36 |
Exactday : đại diện cho ngày tháng năm cụ thể của các mức giá, ở bộ dữ liệu này thì các ngày đều là ngày 31/12 ở các năm
Annual : đây chính là các năm của ngày ở phía trên, số liệu bắt đầu từ năm 2017 đến 2022
Purchase Price : đây chính là Gía mua đầu vào vàng của công ty SJC
Rate of change : đây chính là tỷ lệ thay đổi của giá mua đầu vào so với năm ngoái
Price : đây là giá bán của công ty tại các năm
Rate of change 2 : đây chính là tỷ lệ thay đổi của giá bán so với năm ngoái
Ta sẽ tiến hành phân tích các số liệu từ các bộ dữ liệu đã nói trên theo nhiều phương thức khác nhau bằng cách sử dụng các chức năng đa dạng được cung cấp bởi R, điển hình nhất :
Sử dụng các loại biểu đồ như : đường, cột,… để minh họa xu hướng giá vàng của các thị trường theo các năm
Sử dụng các chỉ số thống kê để tính toán như mean, median,.. để mô tả biến động
Và từ các biểu đồ cũng như các chỉ số trên, ta sẽ đưa ra nhận xét về tình hình biến động của nó, từ đó rút ra các đánh giá, xu hướng,….
## ── Attaching core tidyverse packages ──────────────────────── tidyverse 2.0.0 ──
## ✔ dplyr 1.1.4 ✔ readr 2.1.5
## ✔ forcats 1.0.0 ✔ stringr 1.5.1
## ✔ ggplot2 3.4.4 ✔ tibble 3.2.1
## ✔ lubridate 1.9.3 ✔ tidyr 1.3.0
## ✔ purrr 1.0.2
## ── Conflicts ────────────────────────────────────────── tidyverse_conflicts() ──
## ✖ dplyr::filter() masks stats::filter()
## ✖ dplyr::lag() masks stats::lag()
## ℹ Use the conflicted package (<http://conflicted.r-lib.org/>) to force all conflicts to become errors
Thị trường vàng trên thế giới cũng như ở Việt Nam từ năm 2018 - 2022 đã trải qua nhiều thăng trầm khi giá vàng được ghi nhận có nhiều biến động không ngừng. Sự thay đổi giá trong thị trường vàng của Việt Nam nhìn chung cũng chịu sự tác động từ thị trường vàng thế giới. Nên trước tiên, ta hãy xem tình hình chung của thị trường Thế giới đã biến động như thế nào trong 5 năm
Ta có thể xem từ bộ dữ liệu của Macrotrends có tên là DATA
| Year | Average.Closing | Close | X.Open | X.High | X.Low | Change |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2017 | 1260 | 1296 | 1162 | 1351 | 1162 | 12.57 |
| 2018 | 1268 | 1281 | 1312 | 1360 | 1176 | -1.15 |
| 2019 | 1393 | 1523 | 1287 | 1542 | 1270 | 18.83 |
| 2020 | 1773 | 1895 | 1520 | 2058 | 1472 | 24.43 |
| 2021 | 1798 | 1828 | 1946 | 1954 | 1678 | -3.51 |
| 2022 | 1811 | 1658 | 1800 | 2043 | 1626 | -9.31 |
Nhìn chung, qua từng năm trong từng mức giá khác nhiều đều có nhiều sự biến động, tăng lên rồi lại giảm xuống. Ta có thể thấy rõ sự biến động đó thông qua biến Change - các con số đó biểu thị cho phần trăm % thay đổi cũng như biến động của các mức giá vàng qua từng năm
Trong 5 năm từ 2018 đến 2022, có 3 năm là 2018 - 2021 - 2022 đã có số % giảm so với năm trước đó - chính vì điều đó số phần trăm là số âm
Còn trong 2 năm còn lại là 2019 và 2020 - các giá trị % đã đã có mức tăng rõ rệt
Đấy là lý do tại sao, người ta lại thường nói rằng giá vàng lại là những con số biết “nhảy múa”, vì cứ 1 phút giây trôi đi thì con số của nó lại có thể tăng lện hay hạ xuống, giống như là chúng đang nhảy múa vậy
Ta có thểm xem tổng quan từ bộ dữ liệu thành biểu đồ dưới đây như sau :
DATA %>% ggplot(aes(x=Year, y=Change)) +
geom_line(color='black', linewidth =1.5) +
labs(title = "Biểu đồ về dữ liệu phần trăm thay đổi") +
labs(x = 'Năm', y = 'Phần trăm biến động') +
theme_classic() +
geom_hline(yintercept = 0, color = "black", linetype = "dashed")Thông qua biến Change - biểu thị cho phần trăm thay đổi của các mức giá, nếu % này dương thì chứng tỏ giá thành của vàng đã có xu hướng tăng, còn nếu % này âm thì giá của nó đã có xu hương giảm
Nhìn từ biểu đồ ta có thể thấy xu hướng của giá vàng cũng như phần trăm trên thế giới có xu hướng tăng giảm không đồng đều
Khi % của năm 2018 đang ở mức âm thì trong 2 năm kế tiếp là 2019, 2020 lại có mức tăng đáng kinh ngạc - cả 2 đều tăng hơn 15%
Nhưng sau đó thì ở năm 2021 và 2022 lại tiếp tục giảm mạnh, phần trăm giảm của 2 năm này lại còn nhiều hơn so với 2018
Ta thấy các con số cứ “nhảy múa” theo cách riêng của chúng, cứ tăng rồi lại giảm không ngừng nghỉ
Và cũng từ các mức giá và % thay đổi này của thị trường thế giới, thị trường vàng Việt Nam cũng sẽ có những ảnh hưởng. Mặc dù, việc ảnh hưởng của các mức giá xuất phát từ rất nhiều yếu tố khác nhau nhưng nhìn chung thì nếu biến động ở thị trường thế giới thì ở thị Việt Nam ít nhiều cũng sẽ có các ảnh hưởng
Ta sử dụng bộ dữ liệu của công ty SJC như một đại diện cho tình hình thị trường vàng Việt Nam trong 5 năm
Bộ dữ liệu sẽ thiên về các đặc trưng mua bán tại Việt Nam như giá thua mua và giá bán ra
| Exactday | Annual | Purchase.Price | Rate.of.change | Price | Rate.of.change.2 |
|---|---|---|---|---|---|
| 31/12/2017 | 2017 | 36570000 | 1.29 | 36650000 | 0.95 |
| 31/12/2018 | 2018 | 36330000 | -0.66 | 36550000 | -0.27 |
| 31/12/2019 | 2019 | 42250000 | 14.01 | 42750000 | 14.50 |
| 31/12/2020 | 2020 | 55500000 | 23.87 | 56050000 | 23.73 |
| 31/12/2021 | 2021 | 60950000 | 8.94 | 61650000 | 9.08 |
| 31/12/2022 | 2022 | 68650000 | 11.22 | 69550000 | 11.36 |
Biểu đồ của thị trường thế giới đã vẽ trên là về % thay đổi của giá đóng qua từng năm. Còn ở biểu đồ của thị trường Việt Nam, sẽ là mức % thay đổi của mức giá mua vào - được tính trên đơn vị VND/lượng
Ta có thể xem biểu đồ dưới đây :
DATAVN %>% ggplot(aes(x=Annual, y=Rate.of.change)) +
geom_line(color='red', linewidth =1.5) +
labs(title = "Biểu đồ về phần trăm thay đổi ở thị trường Việt Nam trong 5 năm") +
labs(x = 'Năm', y = 'Phần trăm biến động') +
theme_classic() +
geom_hline(yintercept = 0, color = "black", linetype = "dashed")Nhìn chung thì ở thị trường thế giới có xu hướng biến động ra sao thì ở thị trường Việt Nam cũng có xu hướng như vậy
Qua từng năm thì phần trăm của các mức giá đều có xu hướng tăng không đồng đều nhau, cụ thể :
Khi giá vàng trên thế giới có xu hướng tăng vào các năm 2019(+18.83%) và 2020(+24.43%) thì ở thị trường vàng Việt Nam cũng có sự thay đổi tương tự khi xu hướng giá bán của 2 năm này cũng tăng khá cao - trên 14%
Hay khi ở 2 năm 2021 và 2022 - các mức giá ở thị trường thế giới đã có xu hướng giảm thì ở Việt Nam cũng có xu hướng giảm nhẹ, dù không giảm mạnh như thế giới nhưng so với 2 năm 2019, 2020 thì cũng đã có khoảng cách đáng kể
Nếu xét trên các mức giá cụ thể thì năm 2018 - từ mức 1,296 USD/ounce xuống còn 1,281 USD/ounce, thì ở Việt Nam , giá vàng SJC mua vào trung bình năm là 240,000 VND/lượng - từ mức 36,570,000 VND/lượng xuống 36,330,000 VND/lượng
Biến động giá vàng trên thị trường thế giới có thể tạo ra tác động trực tiếp và gián tiếp đến thị trường vàng trong nước, tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như cung cầu, tỷ giá hối đoái, ….
Vì việc dự đoán xu hướng của thị trường vàng là một vấn đề phức tạp và đôi khi không chắc chắn nên ta sẽ chỉ đánh giá được những xu hướng chung nhất của nó mà thôi
Nếu ở thị trường thế giới có một sự kiện hay một điều gì đó tác động lên và làm ảnh hưởng đến các mức giá thành, có thể tăng lên hoặc giảm xuống, thì có thể chắc chắn rằng Việt Nam cũng sẽ là một trong những nước chịu ảnh hưởng chung, từ đó các mức giá sẽ thay đổi
Tùy thuộc vào các yếu tố tác động lớn hay nhỏ, kéo di trong thời gian bao lâu, … từ đó sẽ quyết định đến các mức giá sẽ thay đổi như thế nào
Để có thể xem xét kỹ hơn các mức giá thay đổi như thế nào, ta sẽ phân tích nó trong từng năm cụ thể - từ 2018 đến 2022, để có thể thấy rõ, nhưng sự kiện, yếu tố nào đã làm ảnh hưởng ra sao
Trong phân tích từng năm cụ thể thì ta sẽ sử dụng gồm các dữ liệu để phân tích như sau :
Ta dùng bộ dữ liệu XAU để phân tích chính và vẽ biểu đồ về tình hình thị trường và xu hướng chung của cá mức giá vàng trong từng tháng của từng năm - kết hợp vưới bộ dữ liệu macrotrend để đưa ra nhận xét
Bên cạnh 2 bộ dữ liệu trên, ta sẽ tìm kiếm thêm các thông tin hình ảnh bên ngoài về thị trường Việt Nam thời điểm đó, cộng với bộ dữ liệu của công ty SJC để nêu ra những đánh giá kỹ càng hơn
Từ đó, dựa trên xu hướng về giá vàng đó của thế giới, ta sẽ xem xét xem thị trường Việt Nam liệu cũng có ảnh hưởng như thế hay không
Và cũng từ các phân tích này, ta có thể rút ra các yếu tố gây tác động cũng như ảnh hưởng đến giá vàng
Một số lưu ý như sau :
Bên cạnh việc phân tích cụ thể số liệu của từng năm, ta cũng tiến hành so sánh các năm đó với nhau
Có nghĩa, số liệu của năm này được phân tích so sánh dựa trên năm trước đó, cũng như là căn cứ và tiền đề cho năm sau
Nên tùy theo từng năm, ta có thể dùng một biến khác nhau để tiến hành phân tích
Năm 2018 được coi là năm nhiều biến động với giá vàng, thị trường vàng sau khi tụt xuống mức thấp lại lấy được sức mạnh ngay đó. Nhiều diễn biến kinh tế, chính trị thế giới ảnh hưởng tới thị trường kim loại quý này
Ta sử dụng biến có tên là High - với ý nghĩa mức giá Cao nhất của vàng được ghi nhận tại mỗi tháng trong năm 2018
Hãy cùng xem biểu đồ dưới đây :
DATAXAU %>% filter(Year==2018) %>%
ggplot(aes(x=Month, y=High)) +
geom_col(fill='lightblue') +
geom_line(color='blue', linewidth =1) +
geom_text(aes(label = High ),vjust = 5, color = 'black') +
labs(title = "Biểu đồ biến động của các mức giá vàng cao nhất trong mỗi tháng năm 2018") +
labs(x = 'Tháng', y = 'Mức giá vàng cao nhất') +
theme_classic()Trong các tháng đầu đến giữa năm 2018, thị trường vàng tương đối ổn định ở ngưỡng trên 1,300 USD/ounce
Nhưng từ khoảng giữa năm trở đi, giá vàng thế giới tụt dốc không phanh và không còn giữ được phong độ như ban đầu, ta có thấy ở biểu đồ trong 6 tháng cuối các mức đều ở mức 1,200 USD/ounce
Mức ghi nhận thấp nhất là 1,176.70 USD/ounce vào ngày 17/8/2018
Giá vàng đã phục hồi phần vào trong những tháng cuối cùng của năm, nhưng vẫn giảm khoảng 5% so với tháng 1
Nhìn từ biểu đồ trên, ta chưa thể thấy rõ các xu hướng của nó, nên ta xem thêm các hình ảnh về thị trường vàng năm 2018 như sau :
Trong quý I, giá vàng dao động khoảng 1.302 – 1.357 USD/ounce
Giá vàng giảm từ đầu tháng 4 và giảm hơn 6% trong quý II, xuống dưới 1.300 USD/ounce vào giữa tháng 5 và dao động quanh ngưỡng đó cho tới hết tháng 6
Bước sang quý III, giá vàng duy trì đà lao dốc, giảm sâu xuống mức thấp nhất năm ở 1.181 USD/ounce trong ngày 16/8
Đồng USD mạnh mẽ vẫn là nguyên nhân chính đằng sau sự sụt đổ của giá vàng trong giai đoạn tháng 7 – tháng 9, vì giới đầu tư chọn đồng bạc xanh làm nơi trú ẩn an toàn trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị thay vì vàng hay các đồng tiền lớn khác như yên Nhật.
Cùng với sự bùng nổ của đồng bạc xanh, nước Mỹ cũng trải qua một đợt tăng trưởng mạnh trong quý III. Điều này ảnh hưởng tiêu cực tới vàng, vì tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ sẽ thúc đẩy Fed thắt chặt chính sách tiền tệ
Trong 3 tháng cuối năm, đặc biệt là tháng 12, giá vàng được hỗ trợ bởi sự giảm giá của đồng USD và nhu cầu mua vàng phòng ngừa rủi ro của nhà đầu tư trong bối cảnh thị trường chứng khoán thế giới sụt giảm mạnh. Tuy vậy, sự tăng giá của đồng USD trong năm 2018 và việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) nâng lãi suất là những nguyên nhân chính khiến vàng mất giá trong cả năm.
Trên thị trường vàng nội địa, giá vàng thường có xu hướng biến động theo diễn biến vàng thế giới nhưng xu hướng đó cũng không làm ảnh hưởng nhiều. Xu hướng này đã đảo ngược từ quý II, khi giá vàng thế giới xuống thấp nhất năm và duy trì
Giới phân tích đã dự đoán rằng làn sóng tăng giá vàng đã bắt đầu từ năm 2018, nguyên nhân là do các nhà đầu tư bất an về khủng hoảng kinh tế thế giới. Tuy nhiên, nhìn vào biểu đồ dưới đây, ta nhận thấy những biến động của giá vàng tại thị trường Việt Nam so với sự biến động của thế giới là chưa đáng kể
Trong 2 quý đầu năm, giá vàng nội địa vẫn bám theo diễn biến của thị trường vàng thế giới
Tuy nhiên, khi giá vàng thế giới giảm sâu vào quý III, giá vàng trong nước có xu hướng đi lên, sau đó ổn định và giảm nhẹ kéo dài cho tới tháng cuối cùng của năm, trong khi giá vàng thế giới có xu hướng tăng nhẹ vào đầu tháng 12
Trong năm 2018, giá vàng SJC vượt 37 triệu VND/lượng ở cả 2 chiều mua bán từ cuối tháng 1 và duy trì cho tới cuối tháng 2, ngay sau đó đà giảm bắt đầu
Trong năm 2018, thị trường vàng đã chứng kiến một số biến động quan trọng :
Giá vàng: Giá vàng đã trải qua một năm biến động, nhưng chủ yếu là giảm giá. Điều này có thể được giải thích bởi việc tăng lãi suất của Mỹ và sự mạnh mẽ của đồng USD, làm cho vàng trở nên ít hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư tìm kiếm lợi tức cao hơn từ các cơ hội đầu tư khác.
Tăng trưởng kinh tế toàn cầu: Sự tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2018 không mạnh mẽ như mong đợi, điều này có thể làm tăng nhu cầu cho vàng như một tài sản an toàn. Tuy nhiên, ảnh hưởng của tăng trưởng kinh tế không đủ để đảo ngược xu hướng giảm giá chính của vàng trong năm.
Thị trường tài chính và địa chính: Các yếu tố như căng thẳng thương mại toàn cầu, sự bất ổn chính trị và thị trường, cùng với sự biến động của các loại tiền tệ, đã tạo ra một môi trường không chắc chắn, điều này thường làm tăng nhu cầu cho vàng làm một tài sản giữ giá trị.
Chính sách tiền tệ: Các biện pháp tiền tệ của các quốc gia trên thế giới, đặc biệt là chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), đã ảnh hưởng đến giá vàng. Sự tăng lãi suất của Fed thường làm giảm giá vàng, trong khi các biện pháp nới lỏng tiền tệ có thể làm tăng giá.
Trong Báo cáo triển vọng năm 2019 của thị trường vàng của WGC, John Reade cũng nhận định: “Vàng là loại tài sản có tiềm năng mang lại lợi nhuận cao, là công cụ đa dạng hóa tốt danh mục khi các tài sản khác giảm mạnh”
Trong bối cảnh đó, thị trường chứng khoán đang có xu thế hình thành một “thị trường con gấu”. Chỉ số Dow Jones giảm gần 17% kể từ mức cao kỷ lục tháng 10. Chỉ số S & P 500 cũng giảm gần 18% so với mức cao từ tháng 9.
Ngoài yếu tố thu hút nhà đầu tư, yếu tố quan trọng nhất để thúc đẩy vàng trong năm 2019 là các ngân hàng trung ương được dự đoán sẽ tiếp tục mua vào
Và đúng như dự đoán, năm 2019 chính là một năm bứt phá của giá vàng ở quốc tế lẫn trong nước
Ta sử dụng 2 biến là giá vàng ở mức cao nhất - High và mức thấp nhất - Low để tiến hành vẽ biểu đồ sau :
DATAXAU %>% filter(Year==2019) %>%
ggplot(aes(x=Month, y=Low)) +
geom_line(aes(color = "Gía vàng cao nhất"), linewidth = 1) +
geom_line(aes(y = High, color = "Gía vàng thấp nhất"), linewidth = 1) +
scale_y_log10() +
labs(title = "Biểu đồ các mức giá vàng cao và thấp nhất trong mỗi tháng năm 2019") +
labs(x = 'Tháng', y = 'Mức giá vàng') +
theme_classic()Ở khoảng 5 tháng đầu năm, mức giá cao lẫn thấp đều gần 1,300 USD/ounce, và mức độ chênh lệch ở các tháng này là không quá nhiều, mức thấp nhất được ghi nhận là là 1,270 USD/ounce vào ngày 03/05/2019
Nhưng khi bắt đầu từ tháng 6 trở đi, mức giá vàng đã tăng rất nhanh chóng, giá cao nhất đạt 1,542 USD/ounce vào 05/09/2019
Mức tăng của giá vàng trong năm 2019 là rất đáng kể, trong khi đầu năm vẫn khá yên ắng thì khoảng cuối năm lại tăng rất mạnh
Tính chung cả năm 2019, giá vàng đã tăng được tổng cộng 234.7 USD/ounce tương đương với sự tăng trưởng 18,83% so với 2018
Lý do mức giá vàng lại tăng đột ngột vào khoảng thời gian cuối năm có thể là do Căng thẳng thương mại Mỹ-Trung
Các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã tạo ra sự bất ổn và không chắc chắn trong thị trường toàn cầu
Các biện pháp trừng phạt thương mại và đe dọa thêm các biện pháp bổ sung có thể đã làm tăng nhu cầu đối với vàng như một tài sản an toàn trong bối cảnh tăng rủi ro kinh tế và chính trị
Bên cạnh đó cũng có các cuộc bất ổn chính trị ở nhiều quốc gia khác cũng góp phần làm ảnh hưởng đến giá vàng
Khác với năm 2018 là một năm khá yên ắng ở thị trường trong nước, thì năm 2019 giá vàng tại Việt Nam chịu tác động trực tiếp từ diễn biến giá vàng trên thế giới
Năm 2019 đối với thị trường Việt Nam như một khởi đầu của sự tăng giá
Trong những tháng đầu năm, mức giá cũng chỉ rơi vào khoảng 36 triệu VND/lượng, và kéo dài tới tháng 6
Nhưng từ tháng 6 trở đi, giá vàng đã bất ngờ tăng mạnh như ở thị trường quốc tế
Giá vàng tăng mạnh nhất lên khoảng 42 - 43 triệu VND/lượng ở mức mua vào lẫn bán ra
Chỉ số giá vàng tháng 12/2019 giảm 0,36% so với tháng trước nhưng tăng 16,23% so với cùng kỳ năm 2018
Gía vàng trong nước bình quân năm 2019 tăng 7,55% so với năm 2018
Tóm lại ta thấy thị trường Việt Nam cũng có xu hướng như ở thị trường thế giới, yên ắng ở đầu năm nhưng bùng nổ ở cuối năm, cũng một phần là do các căng thẳng và bất ổn chính trị xuất hiện ở nhiều quốc gia, điều đó cũng dẫn đến ảnh hưởng đến giá thành của vàng ở thị trường Việt Nam
Dưới đây là một số điểm tổng kết chính về thị trường vàng trong năm 2019 :
Giá vàng tăng : Trong năm 2019 thì giá vàng đã có mức tăng đáng kể. Điều này đặc biệt rõ ràng trong bối cảnh của sự bất ổn và lo ngại về tình hình kinh tế toàn cầu, các mối căng thẳng thương mại, và việc giảm lãi suất của các ngân hàng trung ương lớn trên toàn cầu.
Sự biến động của thị trường chứng khoán và tăng trưởng kinh tế : Sự không chắc chắn về triển vọng tăng trưởng kinh tế đã khiến các nhà đầu tư tìm kiếm các tài sản an toàn như vàng. Sự dao động của thị trường chứng khoán và các lo ngại về suy thoái kinh tế đã thúc đẩy nhu cầu đối với vàng.
Chính sách của các ngân hàng trung ương : Các ngân hàng trung ương, đặc biệt là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), đã thực hiện chính sách giảm lãi suất và mua lại tài sản để kích thích nền kinh tế. Điều này đã làm tăng giá vàng do giảm giá trị đồng USD và làm tăng sự lo ngại về lạm phát.
Yếu tố geopolitics : Các yếu tố địa chính trị và địa lý, như căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, xung đột ở Trung Đông, và sự không ổn ở khu vực châu Âu, đã tạo ra một môi trường không chắc chắn cho các nhà đầu tư và tăng cường nhu cầu đối với tài sản an toàn như vàng.
Sự ảnh hưởng của dầu và tiền tệ : Giá dầu và tỷ giá tiền tệ cũng đã ảnh hưởng đến giá vàng. Sự tăng giảm của giá dầu có thể ảnh hưởng đến tình hình lạm phát và sự ổn định kinh tế toàn cầu, trong khi các biến động trong tỉ giá tiền tệ có thể làm thay đổi giá trị tài sản vàng khi so sánh với các đồng tiền khác.
Năm 2020, dịch bệnh COVID-19 bắt đầu hoành hành, giá vàng bị ảnh hưởng rất nhiều từ dịch bệnh, các yếu tố chính trị, xã hội cũng như nền kinh tế trên toàn cầu. Giá trị tiền tệ giảm khiến người dân đổ xô mua vàng để tìm nơi trú ẩn cho tài sản của mình. Nên năm 2020, có thể xem là một đầy sóng gió của thị trường vàng với những đợt biến động dữ dội chưa từng thấy
Ta sẽ sử dụng mức giá đóng của từng tháng - Close để biểu thị tình hình thị trường vàng năm 2020
Cộng thêm đó, ta sẽ hiển thị thêm % thay đổi của mức giá này so với tháng trước trong năm
Biểu đồ năm biến động như 2020 có ý nghĩa như sau :
Các con số ở phần đỉnh biểu đồ chính là mức giá đóng cụ thể ở mỗi tháng, dao động từ 1,500 - 1,900 USD/ounce
Các con số phẩy ở giữa phần biểu đồ chính là % thay đổi của tháng này so với tháng trước, nếu con số âm thì chứng tỏ mức giá đã giảm, nếu con số dương thì chứng tỏ giá đã tăng
DATAXAU %>% filter(Year==2020) %>%
ggplot(aes(x=Month, y=Close)) +
geom_col(fill='lightgreen') +
geom_line(color='red', linewidth =1) +
geom_text(aes(label = Close ),vjust = -0.5, color = 'black') +
geom_text(aes(label = Change ),vjust = 12, color = 'black') +
labs(title = "Biểu đồ biến động của mức giá đóng trong mỗi tháng năm 2020") +
labs(x = 'Tháng', y = 'Mức giá đóng của vàng') +
theme_classic()Ngay những tháng đầu năm giá vàng đã tăng và gần trạm mốc 1.600 USD/ounce trước sự ngỡ ngàng của giới đầu tư
Dù mức giá có xuống thấp nhất vào khoảng tháng 3/2020 nhưng vàng vẫn trong khoảng giá 1,500 USD/ounce
Tới khoảng các tháng giữa năm 2020, vào tháng 7/2020 mức giá đã chạm đến đỉnh cao nhất trong 3 năm qua, vượt mốc 1,900 USD/ounce
Tưởng chừng đà tăng ở tháng 7 là mạnh mẽ nhất trong năm, nhưng xu hướng tăng vẫn không ngừng nghỉ ở những tháng tiếp sau đó. Cao điểm có thể nhắc đến là tháng 8/2020 khi giá vàng điên loạn xổ đổ hàng loạt kỉ lục chỉ trong thời gian ngắn được thiết lập - vượt 2.000 USD/ounce – đạt mức cao nhất trong lịch sử
Trong năm, đã có các dự báo giá vàng trung bình năm 2020 là 2000 USD/ounce, và sẽ đạt đỉnh cao trên 2.300 USD vào quý IV/2020. Nhưng vào khoảng quý IV thì mức giá lại giảm nhẹ so với quý III, nhưng dù có tỷ lệ giảm, nhưng vẫn ở mức 1,700 - 1,800 USD/ounce
Nhưng nhìn chung, năm 2020 đã khép lại với mức giá đã lên đỉnh điểm 2,000 USD/ounce và đạt con số 24.43% về thay đổi hằng năm của thị trường vàng trên thới giới. Khi tính riêng so với đầu năm 2019, kim loại quý này đã tăng hơn 23%
Không khác với thị trường thế giới là bao, thị trường vàng Việt Nam năm 2020 cũng đã bùng nổ vì tác động của Covid-19
Vàng được coi là một loại tài sản đảm bảo an toàn và là nơi để gửi gắm tài sản mỗi khi xảy ra những biến cố chính trị, kinh tế, thiên tai, bệnh dịch với quy mô toàn cầu. Do đó, thay vì bỏ tiền vào chứng khoán, bất động sản… thì năm 2020, năm đại dịch Covid-19 toàn cầu, người dân Việt Nam cũng đã chọn vàng làm nơi để bảo toàn tài sản của mình
Từ mốc chỉ hơn 42 triệu VND/lượng vào đầu tháng 1/2020 đối với vàng SJC, giá vàng tăng không ngừng và chạm đỉnh ngay vài tháng sau đó
Ngay sau tháng 1/2020, Giá vàng có xu hướng tăng từ đầu năm, cho đến tháng 8 là tháng giá vàng lên ngưỡng cao nhất
Ngày 7/8/2020, giá vàng SCJ chạm mốc cao nhất với giá mua vào là 60,5 triệu VND/lượng, giá bán ra khoảng 62,2 VND/lượng, tức tăng 45% so với đầu năm
Đây được xem là mức kỷ lục cao nhất trong thị trường vàng tại Việt Nam tính đến thời điểm năm 2020 đó. Mức chênh lệch giữa giá vàng SJC và giá vàng thế giới cũng đã vô cùng lớn. Mức chênh cả giá mua và bán đều từ 2 - 4 triệu VND/lượng. Tuy nhiên, giá mua vào và bán ra có mức chênh lệch này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro
Giao dịch vàng trong nước cũng nhộn nhịp hơn hẳn so với những năm trước. Vào những hôm giá vàng tăng kỷ lục, không khó bắt gặp cảnh khách hàng xếp hàng dài đợi giao dịch tại các cửa hiệu lớn, trong đó nhu cầu bán cũng như nhu cầu mua đều tăng mạnh
Đến khoảng cuối tháng 12/2020, giá vàng SJC đã tăng hơn 47% so với cuối tháng 12/2019. Đồng nghĩa nhà đầu tư lời khoảng 20 triệu/lượng sau khoảng 8 tháng mua vào
Nhìn chung lại năm 2020, thị trường Việt Nam cũng có mức biến động bất ngờ như ở thị trường thế giới, các mức giá đã liên tục chạm đỉnh so với trước đây rất nhiều
Năm 2020 là năm đầy biến động và không chắc chắn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và các yếu tố kinh tế và chính trị khác :
Tăng giá vàng : Trong bối cảnh của sự bất ổn toàn cầu và lo ngại về tình hình kinh tế do đại dịch COVID-19, giá vàng đã tăng mạnh. Vàng thường được xem là một tài sản an toàn trong thời điểm khó khăn và sự không chắc chắn.
Lãi suất thấp và chính sách tiền tệ nới lỏng : Đáp ứng với đại dịch, các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới đã áp dụng chính sách tiền tệ nới lỏng và giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế. Điều này đã làm tăng nhu cầu đối với vàng, do giảm giá trị của tiền tệ và tăng lo ngại về lạm phát.
Sự biến động của thị trường chứng khoán : Sự dao động của thị trường chứng khoán và sự không chắc chắn về triển vọng kinh tế đã thúc đẩy nhà đầu tư tìm kiếm các tài sản an toàn như vàng
Tăng trưởng kinh tế sụt giảm : Do ảnh hưởng của đại dịch, nhiều quốc gia đã phải thực hiện các biện pháp phong tỏa và hạn chế hoạt động kinh tế, dẫn đến suy thoái kinh tế và suy giảm nhu cầu tiêu dùng và sản xuất. Điều này cũng đã làm tăng giá vàng.
Yếu tố geopolitics : Các căng thẳng và xung đột địa chính trị, cũng như sự không ổn ở khu vực châu Á, Trung Đông và châu Âu, cũng đã tạo ra sự không chắc chắn và thúc đẩy nhu cầu đối với vàng.
Nếu như căng thẳng thương mại Mỹ - Trung là yếu tố chính thúc đẩy giá vàng tăng trong năm 2019 thì những tác động của đại dịch Covid-19 lên nền kinh tế toàn cầu là nguyên nhân khiến giới đầu tư đổ xô vào vàng – được xem là tài sản trú ẩn an toàn bậc nhất
Dịch covid-19 bùng phát và lan rộng trên toàn thế giới, số ca ghi nhận mắc covid và tử vong vì covid liên tục tăng mạnh, từ đó cũng ảnh hưởng tiêu cực trực tiếp và mạnh mẽ đến toàn bộ các nền kinh tế của các quốc gia và vùng lãnh thổ
Các lệnh phong tỏa, cách ly liên tiếp được ban hành, làm tăng trì trệ cũng như đứt gãy các chuỗi cung ứng, làm thu hẹp cả một nền tổng cung và tổng cầu của cả quốc gia, làm tăng nạn thất nghiệp, giảm sút nhiều yếu tố kinh tế khác nhau
Ngoài ra, dịch bệnh cũng làm mất đi cơ hội kinh doanh của nhiều tổ chức doanh nghiệp hay tổ chưc cá nhân, cả nền kinh tế của các quốc giá gần như đóng băng và mất một khoảng thời gian để làm quen với tình hình mới
Đặc biệt, các biện pháp phòng chống dịch cũng làm gia tăng xu hướng nới lỏng tài chính - tiền tệ thông qua sự bùng nổ các gói hỗ trợ tài chính lên tới hàng nghìn tỷ USD và cắt giảm lãi suất tiền tệ,..từ đó kéo theo nguy cơ giảm giá các đồng tiền và gia tăng sức ép nợ công và lạm phát tiền tệ trên cả phạm vi quốc gia và toàn cầu
Sau một năm tăng ngoạn mục, nhiều nhà phân tích dự báo giá vàng sẽ còn tăng tiếp trong năm 2021. Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng ngày càng tỏ ra thận trọng hơn khi dự đoán về triển vọng của kim loại quý này giữa bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang dần hồi phục.
Nhưng khác với các dự đoán của các chuyên gia, biến động giá vàng trong năm 2021 vô cùng thất thường, đối lập với sự ổn định của giá vàng vào năm 2020. Nhu cầu mua vàng vật chất đã giảm mạnh do giá vàng quá cao và những đợt giãn cách/cách ly xã hội để chống dịch Covid-19.
Ta sử dụng giá cao nhất - High để phân tích biến động trong năm 2021
DATAXAU %>% filter(Year==2021) %>%
ggplot(aes(x=Month, y=High)) +
geom_line(aes(color = "Gía vàng cao nhất"), linewidth = 1) +
geom_text(aes(label = High ),vjust = -0.6, color = 'black') +
geom_point(color = 'black') +
labs(title = "Biểu đồ thể hiện giá vàng cao nhất của trong các tháng năm 2021") +
labs(x = 'Tháng', y = 'Mức giá vàng cao nhất') +
theme_classic()Từ 2 biểu đồ về tình hình vàng thế giới bên trên trong năm 2021, ta có thể đưa ra các nhận xét như sau :
Trong những tháng đầu năm như tháng 1,2 mức giá của vàng vẫn đang ở mức chạm đỉnh, vẫn hơn 1,800 USD/ounce
Nhưng ngay lập tức sau đó, giá thành đã giảm nhẹ xuống ở tháng 3,4 - khoảng 1,700 USD/ounce
Sau đó liên tiếp các tháng sau, giá vàng tiếp tục lại tăng lên mức 1,800 - 1,900 USD/ounce như hồi đầu năm
Và mức giá đã duy trì như vậy cho đến hết năm 2021
Nhìn chung, các khoảng chênh lệch tăng giảm vẫn là không quá lớn hay đáng kể, nhưng việc tăng rồi lại giảm của giá thành là rất thất thường và khó dự đoán
Việc biến động tăng giảm thất thường như vậy có thể là do :
Gói giải cứu trị giá 1.900 tỷ USD của chính quyền Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden vào đầu năm 2021 là nhân tố chính khiến giá vàng giảm đáng kể, từ khoảng 1,900 USD/ounce vào đầu tháng 1 xuống dưới 1.700 USD/ounce vào tuần đầu tiên của tháng 3
Ngay sau đó là tình trạng lạm phát vẫn còn leo thang cộng thêm những lo ngại đã đẩy giá vàng tăng trở lại lên trên mức 1,800 - 1,900 USD/ounce vào tháng 6
Và khi số liệu về lạm phát của Hoa Kỳ đã tăng lên đến 6.2% trong tháng 10/2021 (mức cao nhất trong 31 năm), khiến giá vàng lại leo lên trên mức 1,850 USD/ounce vào giữa tháng 11, làm cho giới đầu tư tìm đến vàng như một biện pháp phòng trừ rủi ro lạm phát
Nhưng sau đó, giá vàng lại đảo chiều đi xuống nhẹ cho đến hết năm - Diễn biến này có thể một phần là do việc ông Jerome Powell được tái bổ nhiệm vào vị trí Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed), điều làm gia tăng những đồn đoán về khả năng Fed sẽ bình thường hóa chính sách tiền tệ bằng cách tăng lãi suất và giảm chương trình mua tài sản sớm hơn dự kiến ban đầu
Có thể nói, giá vàng thế giới đã có thêm một năm biến động rất mạnh và khó lường, ngay cả đối với những người lâu năm trong nghề cũng bất ngờ. Và cũng từ đó, giá vàng trong nước cũng giằng co theo giá vàng thế giới, tuy nhiên mức độ biến động có chậm hơn
Theo các chuyên gia, sự biến động thất thường của thị trường vàng trong năm 2021 ở cả thế giới và ở Việt Nam là hậu quả của rất nhiều yếu tố bao gồm: dịch bệnh, lạm phát, chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương
Trong năm 2021, giá vàng thế giới giảm khoảng 7% sau khi tăng khoảng 27% trong năm 2020. Giá vàng trong nước trong khi đó trái chiều tăng khoảng 9% trong năm 2021
Trung bình giá mua vào và bán ra sẽ rơi vào khoảng 55 - 57 triệu VND/lượng trong các tháng đầu tiên của năm, sau đó giá vàng tăng lên ở mức 61 triệu VND/lượng. Tuy nhiên, bình quân giá vàng trong năm 2021 giảm khoảng 6 triệu VND/lượng.
Nếu như ở vào thời điểm đầu năm 2021, giá vàng thế giới giao ngay ở mức 1.938 USD/ounce (tương đương 54,9 triệu VND/lượng) và mức chênh với vàng thế giới chỉ khoảng 2,5 triệu VND/lượng
Thì tới đầu tháng 6, mức chênh lệch lên 4 triệu VND/lượng và mức chênh đạt kỷ lục gần 12 triệu VND/lượng vào giữa tháng 11
Với mức chênh khoảng 10-12 triệu VND/lượng, người dân Việt đang phải mua giá vàng cao hơn giá thế giới tới khoảng 20%. Người mua vàng trong nước thiệt thòi và nhiều người mua đầu tư có thể thua lỗ
Nguyên nhân làm cho giá vàng trong nước tăng mạnh trong năm 2021 và tăng nhanh hơn so với giá vàng thế giới chủ yếu do tâm lý lo ngại lạm phát và được hỗ trợ bởi nguồn cung hạn chế. Vàng nguyên liệu trong nước khan hiếm, Nhà nước không cho nhập khẩu để sản xuất vàng. Thị trường vàng trong nước không có nhiều liên thông với thị trường vàng thế giới
Ngoài ra, giá vàng cũng chịu ảnh hưởng của đồng USD, khi mà trong năm 2021 đồng USD đã tăng giá hơn 7% so với các đồng tiền dự trữ khác
Giảm thuế và lệ phí nhập khẩu : Chính phủ có thể đánh giá và giảm thuế và lệ phí nhập khẩu vàng để giảm chi phí sản xuất và khuyến khích nhập khẩu, từ đó giảm giá bán của vàng cho người tiêu dùng, tái tạo nguồn ngoại tệ đồng thời tăng việc làm cho người lao động
Cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu : Đã gần 10 năm nay các doanh nghiệp vàng không được cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu. Nhưng chủ trương của Chính phủ là giảm nhập siêu để tăng dự trữ ngoại hối nên Ngân hàng Nhà nước vẫn không cấp phép cho nhập khẩu vàng nguyên liệu. Hiện nay, thị trường vàng tương đối ổn định nên việc xem xét cấp giấy phép nhập khẩu cho doanh nghiệp là cần thiết
Đề xuất bỏ độc quyền vàng miếng, cấp phép sản xuất vàng miếng cho doanh nghiệp : Chính phủ có thể xem xét cho một số ngân hàng thương mại hoặc doanh nghiệp được sản xuất vàng miếng để cung ứng cho thị trường. Điều này phù hợp với thông lệ quốc tế và sẽ giúp giảm chênh lệch giá vàng miếng trong nước và quốc tế
Trong năm 2021, thị trường vàng tiếp tục chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, từ chính sách tiền tệ đến biến động kinh tế và thị trường chứng khoán. Dưới đây là một số điểm tổng kết chính về thị trường vàng trong năm đó:
Biến động giá vàng : Giá vàng đã trải qua một loạt biến động trong năm 2021. Ban đầu, giá vàng tăng lên do lo ngại về lạm phát và sự không chắc chắn về triển vọng kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, sau đó, khi các lo ngại về lạm phát giảm và các chỉ số kinh tế cải thiện, giá vàng đã có một số biến động giảm
Chính sách tiền tệ : Các ngân hàng trung ương tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng để hỗ trợ phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19. Việc giữ lãi suất thấp và mua lại tài sản đã làm tăng nhu cầu đối với vàng như một tài sản an toàn
Triển vọng kinh tế toàn cầu : Sự phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19 đã tạo ra sự không chắc chắn về triển vọng kinh tế toàn cầu. Các biện pháp kích thích kinh tế và các gói cứu trợ đã tạo ra lo ngại về lạm phát và động lực tăng trưởng kinh tế, điều này cũng ảnh hưởng đến giá vàng.
Yếu tố geopolitics : Các yếu tố địa chính trị, như căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn còn, các xung đột ở Trung Đông và những biến động chính trị khác trên thế giới, vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự không chắc chắn và thúc đẩy nhu cầu đối với vàng.
Tình hình cung và cầu : Cung và cầu vàng cũng đã ảnh hưởng đến giá vàng. Sự giảm sản xuất và khai thác vàng do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 có thể làm tăng giá vàng trong một số trường hợp.
Từ đỉnh cao của giá cả vì dịch Covid-19 trong năm 2020, rồi tới một năm đầy biến động không ngừng trong năm 2021. Liệu rằng trong năm 2022, giá vàng có lấy lại được phong độ và tiếp tục tăng cao hơn nữa hay sẽ tụt dốc không phanh do nhiều yếu tố tác động tới
DATAXAU %>% filter(Year==2022) %>%
ggplot(aes(x=Month, y=High)) +
geom_line(aes(color = "Cao nhất"), linewidth = 1) +
geom_point() +
geom_text(aes(label = High ),vjust = -0.6, color = 'black') +
geom_line(aes(y = Low, color = "Thấp nhất"), linewidth = 1) +
scale_y_log10() +
labs(title = "Biểu đồ thể hiện hai mức gia thanh cao nhat va thap nhat trong năm 2022") +
labs(x = 'Thang', y = 'Gia thanh') +
theme_classic()Ngay khi bước sang năm 2022, giá vàng thế giới đã nhận được lực đẩy từ môi trường lạm phát nóng lên trên toàn cầu và căng thẳng địa chính trị của nhiều quốc gia
Với lực đẩy kép này, giá vàng tăng bùng nổ ngay từ đầu năm - từ ngưỡng 1.800 USD/ounce lên tới 2.050 USD/ounce vào đầu tháng 3 và đe doạ phá vỡ kỷ lục mọi thời đại 2.060 USD/ounce thiết lập vào tháng 8/2020
Chỉ trong 3 tháng đầu, mức tăng đã lên tới 16% ngay sau khi xung đột Nga - Ukraine bùng nổ
Tuy nhiên, đỉnh giá này không duy trì được lâu, vì giá vàng nhanh chóng để mất vị thế được ưa chuộng nhất vào tay đồng USD
Khi Fed đưa ra đợt tăng lãi suất đầu tiên vào giữa tháng 3 năm 2022, vàng bắt đầu giảm giá
Từ đỉnh giá trên 2.000 USD/ounce, giá vàng gần đã giảm còn hơn 1.600 USD/ounce vào cuối tháng 9, tương đương giảm 22% từ mức cao nhất trong tháng 3 xuống mức thấp nhất trong tháng 9 trong bối cảnh đồng USD tăng giá và lợi suất trái phiếu kho bạc tăng
Cuối tháng 12, giá vàng hồi phục lên ngưỡng 1.800 USD/ounce do kỳ vọng lạm phát toàn cầu có thể đã qua đỉnh và các ngân hàng trung ương lớn giảm bớt tốc độ tăng lãi suất. Ở mức giá này, vàng đã trở lại xuất phát điểm vào đầu năm, không giữ được thành quả tăng giá trước đó
Theo dữ liệu của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) công bố ngày 1/11/2022, tốc độ mua vào của các ngân hàng trung ương đã đạt mức cao nhất trong 55 năm qua. Chỉ riêng trong quý III các ngân hàng trung ương đã mua vào gần 400 tấn vàng, trị giá khoảng 20 tỷ USD
Theo Tổng cục thống kê thì giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá vàng thế giới
Giá vàng khởi động năm 2022 ở mức 61,7 triệu VND/lượng cho chiều bán ra
Với lực đẩy mạnh từ giá vàng thế giới, giá vàng trong nước đạt mức kỷ lục 74,4 triệu VND/lượng được thiết lập vào ngày 8/3. Chênh lệch giữa mức thấp nhất và cao nhất trong năm 2022 là 12,8 triệu VND/lượng, tương đương tăng gần 20% chỉ trong vòng hơn 2 tháng
So với đầu năm, giá vàng dao động quanh ngưỡng 60,9 - 61,6 triệu VND/lượng ở hai chiều mua vào và bán ra, thi khi tính đến cuối năm thì giá vàng miếng đã tăng thêm 5 triệu VND/lượng.
Giá vàng trong nước còn bứt phá mạnh hơn giá vàng thế giới, thể hiện qua chênh lệch giữa giá vàng trong nước-quốc tế kéo giãn rộng. giá vàng miếng bán lẻ cao hơn giá vàng thế giới khoảng 20 triệu VND/lượng - mức chênh lớn chưa từng thấy trong lịch sử.
Việc chênh lệch có thể là do yếu tố cung cầu. Việt Nam không phải là một nước sản xuất vàng và phải nhập khẩu vàng, việc Việt Nam hạn chế nhập khẩu vàng dẫn tới nhu cầu vàng trong nước vượt quá nguồn cung. Điều này, cộng thêm chi phí hậu cần, dẫn tới chênh lệch lớn
Trong năm 2022, thị trường vàng đã trải qua một loạt các biến động và ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác nhau :
Biến động giá vàng : Giá vàng đã trải qua sự biến động trong năm 2022, phản ánh sự không chắc chắn và yếu tố rủi ro trong nền kinh tế và thị trường tài chính toàn cầu. Các yếu tố như lạm phát, triển vọng kinh tế và chính sách tiền tệ đã ảnh hưởng đến giá vàng.
Yếu tố lạm phát : Sự lo ngại về lạm phát đã tạo ra áp lực tăng giá cho vàng, vì nó được xem là một cách bảo vệ trước giảm giá trị của tiền tệ trong điều kiện lạm phát.
Chính sách tiền tệ : Các quyết định về chính sách tiền tệ từ các ngân hàng trung ương trên thế giới đã ảnh hưởng đến giá vàng. Sự giảm lãi suất hoặc các biện pháp nới lỏng tiền tệ thường làm tăng giá vàng.
Biến động thị trường chứng khoán : Sự biến động của thị trường chứng khoán và các yếu tố kinh tế khác đã tạo ra một môi trường không chắc chắn, thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm tài sản an toàn như vàng.
Căng thẳng quốc tế : Các căng thẳng và xung đột chính trị ở các khu vực như Biển Đông, Trung Đông, và Ukraine đã tạo ra một môi trường không chắc chắn cho thị trường tài chính toàn cầu. Những lo ngại về khả năng bùng phát xung đột hoặc tác động đến cung ứng năng lượng đã thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm tài sản an toàn như vàng.
Quan hệ Mỹ-Trung : Các biến động trong quan hệ Mỹ-Trung cũng đã ảnh hưởng đến thị trường vàng. Các biện pháp cực đoan từ cả hai bên có thể tạo ra sự bất ổn và lo ngại về tình hình kinh tế toàn cầu, từ đó tăng cường nhu cầu đối với vàng.
Tình hình cung và cầu : Sự cung và cầu vàng trên thế giới đã ảnh hưởng đến giá vàng. Biến động trong sản xuất và khai thác vàng, cũng như nhu cầu tiêu thụ từ các ngành công nghiệp và người tiêu dùng, đều có tác động đến giá vàng.
Trong giai đoạn từ năm 2018 đến 2022, thị trường vàng đã trải qua nhiều biến động và ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một tổng kết về thị trường vàng trong 5 năm qua:
Năm 2018 :
Giá vàng chịu áp lực giảm do tăng trưởng kinh tế toàn cầu mạnh mẽ và tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED)
Nhưng nhìn chung thì biến động không gây quá nhiều ảnh hưởng, vàng lúc này không còn là kênh đầu tư hấp dẫn đối với nhiều nhà đầu tư
Năm 2019 :
Giá vàng đã tăng mạnh do sự bất ổn toàn cầu và lo ngại về tình hình kinh tế
Các chính sách nới lỏng tiền tệ từ các ngân hàng trung ương cũng đã tạo ra áp lực giảm giá trị USD và tăng nhu cầu đối với vàng
Năm 2020 :
Đại dịch Covid-19 đã tạo ra một loạt biến động và sự không chắc chắn trong thị trường vàng
Sự suy thoái kinh tế và lo ngại về lạm phát đã thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm tài sản an toàn, dẫn đến tăng giá vàng
Năm 2021 :
Thị trường vàng tiếp tục chịu ảnh hưởng từ sự không chắc chắn và lo ngại về lạm phát và tình hình kinh tế.
Các chính sách tiền tệ và các yếu tố chính trị cũng đã ảnh hưởng đến giá vàng, khiến nó biến động rất thất thường trong năm này
Năm 2022 :
Giá vàng tiếp tục trải qua sự biến động do các yếu tố kinh tế, chính trị và địa chính trị.
Sự lo ngại về lạm phát, triển vọng kinh tế và các biện pháp chính sách tiền tệ từ các ngân hàng trung ương vẫn là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá vàng
Gía vàng đạt từ đỉnh cao rồi lại tụt dốc trong năm này
Sau khi nhìn rõ được độ biến động của các mức giá thành trong từng năm, ta tiến hành vẽ thêm một biểu đồ khác dựa trên mức giá đã được tính trung bình của từng năm, biến ta sử dụng để tính toán là mức giá đóng mỗi năm - Close
DATAXAU %>% filter(Year >2017) %>%
group_by(Year) %>% summarise(m = mean(Close)) %>%
ggplot(aes(x= Year, y = m)) +
geom_col(position = 'dodge', fill='pink') +
geom_text(aes(label = round(m,2)), vjust = 2, color = 'black') +
labs(x = 'Năm', y = 'Mức giá vàng trung bình')Sau khi đã tính trung bình ở mức giá đóng ở mỗi năm, ta có số liệu như sau :
Năm 2018, mức giá đóng trung bình là khoảng 1,200 USD/ounce
Năm 2019, mức giá đóng trung bình là khoảng 1,400 USD/ounce, đã tăng thêm 200 USD so với năm ngoái
Năm 2020, mức giá đóng trung bình là khoảng 1,770 USD/ounce, con số lại tiếp tục tăng thêm 300 USD nữa
Năm 2021, mức giá đóng trung bình là khoảng 1,790 USD/ounce
Năm 2022, mức giá đóng trung bình là gần khoảng 1,800 USD/ounce, chỉ trong 5 năm so với 2018 đã tăng gần 600 USD
Ta có thể dễ dàng thấy được, mức giá của vàng có xu hướng ngày càng tăng, tùy thuộc vào các yếu tố khác nhau của năm đó mà có thể tăng ít hay nhiều
Như năm 2020, vì dịch Covid-19 mà giá trung bình đã tăng hơn đáng kể so với 2019
Nhưng ngay đó vài năm, con số này cũng lại được ổn định trở lại và không còn tăng nhiều như trước
Nếu như năm 2018 bạn muốn sở hữu 1 ounce (xấp xỉ 0.83 lượng vàng) thì bạn sẽ phải trả khoảng 1,200 USD để có nó, nhưng tính tới năm 2022, giá đã tăng thêm hơn 600 USD để được sở hữu
Nên các mức chênh lệch và biến động này nếu được đầu tư đúng cách thì có thể sinh lời, nhưng những con số này sẽ luôn “nhảy múa” không ngừng và những điệu nhảy nó mang lại, mỗi phút mỗi giây của nó đều khiến toàn thế giới phải theo dõi nó
Khi thực hiện các phân tích tình hình thị trường vàng thế giới và trong nước qua 5 năm, ta cũng phần nào hiểu được các con số biết “nhảy múa” này có cơ sở xuất phát từ đâu, nguyên nhân nào mà khiến chúng tăng giảm liên tục không ngừng nghỉ. Đứng phía sau chúng là những sự thật nào, lý do nào khiến chúng chỉ là một con số bé nhỏ, mà có thể gây ảnh hưởng đến nhiều yếu tố kinh tế khác nhau
Các nguyên nhân chính gây ảnh hưởng hay biến động đến mức độ tăng giảm của giá vàng như sau :
Giá đồng USD với giá vàng có mối quan hệ nghịch đảo :
Khi đồng Đô la Mỹ càng mất giá thì vàng càng tăng giá
Khi đồng Đô tăng liên tục thì việc nắm giữ vàng trở nên đắt đỏ hơn, người ta sẽ mua ít đi, khi nhu cầu giảm thì giá vàng sẽ giảm xuống
Vàng được coi là một trong những công cụ phòng ngừa lạm phát và sự mất giá của đồng tiền nói chung và đồng Đô nói riêng. Khi có giá trị đồng USD có dấu hiệu biến động xấu thì các nhà đầu tư có xu hướng mua vàng để “trú ẩn”, chính lượng cầu tăng khiến cung ít đi, để cân bằng thì trường thì vàng buộc phải tăng giá.
Tuy nhiên không phải lúc nào vàng và USD cũng tỷ lệ nghịch với nhau. Trước đó đã ghi nhận trường hợp cả vàng và đồng Đô đều tăng do ảnh hưởng đến từ nguồn cung - cầu
Giá vàng sẽ tăng vọt khi nền kinh tế cận kề tình trạng lạm phát. Người dân hoặc các nhà đầu tư có xu hướng rót tiền vào vàng để bảo toàn tài sản của mình, cầu tăng thì giá sẽ tăng. Suy ra, lạm phát tỷ lệ thuận với giá vàng, chúng tác động qua lại lẫn nhau
Từ xưa đến nay, vàng luôn là một hầm trú ẩn an toàn trước những đợt lạm phát và suy thoái kinh tế, khi giá Đô la Mỹ mất giá so với các đồng tiền khác thì việc mua và nắm giữ vàng trở nên đắt đỏ
Đầu cơ vàng nhằm mục đích hưởng lợi nhuận chênh lệch từ việc mua vàng ở giá thấp và bán ra khi giá cao
Khi xem xét thấy vàng đang có dấu hiệu tăng giá liên tục thì chắc chắn những nhà đầu cơ sẽ không bỏ qua cơ hội mua nhiều vàng vào để tích trữ. Chờ đến khi vàng đạt đỉnh thì bán ra. Như vậy, càng nhiều người mua (cầu tăng) thì giá vàng càng tăng cao.
Biến động giá vàng rất bất thường, không bất di bất dịch theo một quy tắc nào, cũng có nguy cơ đảo chiều giá. Vì vậy, nếu đã xác định đầu cơ vàng phải hết sức thận trọng, không nên mua dưới dạng lướt sóng, nên tích lũy ít nhất từ 3 - 6 tháng. Hoặc tối thiểu cũng cần phân tán nguồn tiền vào nhiều kênh đầu tư khác nhằm hạn chế nhất rủi ro có thể xảy ra
Yếu tố cung vàng :
Hằng năm, Việt Nam nhập khẩu vàng từ những nguồn cung trên thế giới
Khi giá vàng trong nước thấp hơn giá vàng thế giới thì các công ty có sẵn nguồn vàng sẽ xuất khẩu vàng đi nhằm thu lợi nhuận và ngược lại. Khi giá vàng trong nước cao hơn giá quốc tế thì họ lại nhập khẩu vàng về bán nội địa
Tuy nhiên, nguồn cung này sẽ phụ thuộc vào hạn ngạch do Ngân hàng Nhà nước cho phép đáp ứng chậm so với nhu cầu. Chính điều này đã đẩy giá vàng lên cao hơn, tạo thuận lợi cho đầu cơ và buôn lậu vàng. Từ đó tình hình giao dịch vàng trong nước sẽ càng khó kiểm soát
Yếu tố cầu vàng :
Theo báo cáo của Hội đồng vàng Thế giới năm 2021, Việt Nam là nước đứng thứ 2 trên thị trường tiêu thụ vàng
Lượng tiêu thụ vàng miếng cũng lớn nhất trong khu vực và có xu hướng tích trữ trong lâu dài
Cả năm 2021, nhu cầu về vàng của Việt Nam đạt 31 tấn. Trong năm 2022, nhu cầu vàng của người tiêu dùng nước ta tăng 12.6 tấn trong quý II năm 2021 lên 14 tấn trong quý II năm 2022.
Nhu cầu vàng càng lớn thì giá vàng sẽ càng tăng và ngược lại để có thể bình ổn được thị trường.
Vì giá dầu được tính bằng USD nên bất cứ biến động nào trong giá dầu cũng sẽ ảnh hưởng đến tỷ giá Đô la Mỹ, kéo theo sự tăng giảm của giá vàng.Nghĩa là giá vàng không bị ảnh hưởng trực tiếp từ giá dầu nó ảnh hưởng bởi những tác động liên quan đến giá dầu, có thể là tỷ giá Đô, biến cố chính trị - xã hội,…
Khi giá dầu tăng sẽ dẫn đến hệ quả đồng USD giảm giá, từ đó người ta có xu hướng nhập vàng về để tích trữ, chính vì cầu tăng đột ngột nên kéo theo sự tăng giá của vàng
Chính sách về tiền tệ: Tỷ giá USD/VND góp phần làm giá vàng trong nước và thế giới quy đổi có sự chênh lệch với nhau
Tại Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước có quy định về việc nhập khẩu vàng nhằm kiểm soát ngoại hối có liên quan đến việc điều chỉnh tỷ giá USD/VND
Hơn nữa trong 10 năm nay các doanh nghiệp vàng không được cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu. Vì chủ trương của Chính phủ là giảm nhập siêu để tăng dự trữ ngoại hối nên Ngân hàng Nhà nước vẫn không cấp phép cho nhập khẩu vàng nguyên liệu hay cấp phép sản xuất vàng miếng cho doanh nghiệp
Điển hình nhất là năm 2021 và 2022, mức giá bán cũng như mua vàng ở thị trường Việt Nam là chênh lệch quá lớn so với thị trường nước ngoài, kỷ lục của mức độ chênh lệch này được ghi nhận trong năm 2022 với khoảng 20 triệu VND/ lượng
Trong thời kỳ kinh tế - chính trị bất ổn, vàng vẫn giữ nguyên được giá trị của nó trong khi các tài sản khác đều giảm giá. Bởi thế nên nó luôn là mặt hàng ưu tiên hàng đầu người ta lựa chọn trong các giai đoạn đầy khó khăn.
Chẳng hạn trong năm 2020, giá vàng tăng lên kỷ lục do lo ngại tác động của dịch bệnh Covid-19 cũng như việc nền kinh tế bị phong tỏa. Các nhà đầu tư ồ ạt rút tiền khỏi các mô hình đầu tư khác để mua vàng nhằm tích trữ cho những bất ổn gia tăng trên thị trường
Cũng trong đợt đầu năm 2022, khủng hoảng địa chính trị của Nga và Ukraine đã khiến vàng trở nên quý giá và tăng chóng mặt. Nhu cầu vàng trong quý I tăng lên 34% so với cùng kỳ năm trước
Thông thường, khi thị trường chứng khoán giảm thì giá vàng sẽ tăng nhưng đây không phải sự tác động trực tiếp, nghĩa là thị trường chứng khoán không trực tiếp khiến giá vàng tăng mà do dịch chuyển nhu cầu thị trường. Cụ thể, các nhà đầu tư thường tìm đến kênh trú ẩn an toàn là vàng để bảo toàn vốn khi thị trường chứng khoán giảm
Có thể nhận định giá vàng và thị trường chứng khoán thường chuyển động nghịch chiều với nhau. Điều này ở hầu hết các nền kinh tế là giống nhau nhưng khác nhau ở mức độ tác động. Đối với thị trường Việt Nam, do giá vàng chịu sự điều chỉnh của Nhà nước và lượng cung vàng còn hạn chế nên giá vàng biến động không đáng kể khi thị trường chứng khoán diễn biến xấu.
Nhưng giá vàng không hoàn toàn phản ánh được thị trường chứng khoán, vẫn có những trường hợp giá vàng và thị trường chứng khoán không biến động ngược chiều nhau. Nguyên nhân là vì cả 2 đều là thành phần của thị trường tài chính, do đó cũng gây tác động không nhỏ tới thị trường này. Khi thấy thị trường tài chính tốt, nhà đầu tư chứng khoán có thể đầu tư thêm vàng và ngược lại, dẫn tới biến động cùng chiều
Theo quy luật, các thị trường như vàng, ngoại tệ, chứng khoán, bất động sản, tín dụng luôn có sự liên thông. Tuy nhiên, giá vàng tăng chóng mặt dường như không gây xáo trộn lớn đến thị trường bất động sản. Giá vàng chỉ tác động đến thị trường vốn bất động sản hay các vốn đầu tư khác thôi, không tác động trực tiếp
Đối với giới đầu tư, các kênh: Bất động sản, vàng, chứng khoán và lãi suất tiết kiệm là những yếu tố tham chiếu quan trọng để hoạch định các kế hoạch cho dòng tiền tương lai. Sự tăng giá mạnh của giá vàng làm xáo trộn trật tự ưu tiên của các kênh đầu tư
Theo nhận định của các chuyên gia, hiện nay đa phần người dân hướng đến các kênh đầu tư đa dạng, trong đó, đầu tư bất động sản luôn là kênh truyền thống chiếm ưu thế. Thế nhưng vào thời điểm này, giới đầu tư nhận thấy rằng bất động sản trở nên kém hấp dẫn hơn do giá rẻ, dòng tiền đầu tư đổ vào thị trường nhà đất sẽ giảm dần do chủ yếu đầu tư cho thị trường vàng
Theo Nghị định 24/2012/NĐ-CP :
Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng
Ngân hàng Nhà nước tổ chức và quản lý sản xuất vàng miếng, tổ chức thực hiện xuất khẩu vàng nguyên liệu, nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng và thực hiện mua, bán vàng miếng trên thị trường trong nước theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ
Hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng là hoạt động kinh doanh có điều kiện và phải được Ngân hàng Nhà nước cấp Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng
Và mục tiêu xuyên suốt của Nghị định 24 là quản lý thị trường vàng nhằm hạn chế ảnh hưởng của biến động giá vàng đến tỷ giá, lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô và hơn hết là hạn chế tình trạng “vàng hóa” trong nền kinh tế
Việt Nam là một nước mà gần đến 95% vàng được nhập khẩu từ nước ngoài, vì vậy hàng năm phải chi hàng trăm triệu đô la để nhập khẩu vàng. Nhập vàng đồng nghĩa phải tiêu đi một số lượng lớn ngoại tệ nên cán cân ngoại tệ trong nước cũng bị ảnh hưởng
Bên cạnh đó khi giá vàng tăng cao sẽ có trường hợp người ta gom đô la để nhập vàng dù và đường chính ngạch hay đường lậu, từ đó làm đẩy tỷ giá USD/VNĐ tăng cao, điều đó gây không ít khó khăn cho việc nhập khẩu các mặt hàng khác
Thật ra giá vàng cao gần như không có ảnh hưởng gì xấu đến nhu cầu trang sức và nền kinh tế, mà chỉ ảnh hưởng đến yếu tố tâm lý, đơn giản là người dân muốn sở hữu vàng, khi mua vào phải trả giá cao thì khi bán ra lại được thu về với giá cao
Thực tế đã cho thấy rằng rủi ro càng cao thì lợi nhuận càng lớn, người dân sẵn sàng chấp nhận rủi ro để kiểm được lợi nhuận. Đã có rất nhiều thời điểm giá vàng tăng cao, người dân đổ xô đi mua vàng làm giá vàng trong nước chênh lệch lớn với giá vàng thế giới.
Ví dụ như thời điểm năm 2021 hay 2022, mức chênh lệch đã có lúc chạm đến 20 triệu VND/ lượng vàng, lúc đấy thị trường vàng trở nên hoảng loạn, người dân đổ xô đi rút tiền ở các ngân hàng để mua vàng tích trữ, giá vàng tăng lên từng phút
Nhưng cũng nhiều lúc giá biến động không ngừng và không thể lường trước của thị trường vàng mà có nhiều nhà đầu tư đã phá sản vì đầu tư vàng. Như vậy có thể thấy rõ được sự tác động sâu và rộng của thị trường vàng đến cuộc sống của người dân Việt Nam những người có thói quen tích trữ vàng từ xưa hay những nhà đầu tư coi vàng là một kênh đầu tư kiếm lợi
Ảnh hưởng đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) : Hiện tại vàng không được tính trong 572 nhóm hàng và dịch vụ (hay còn gọi là “rổ hàng hóa”) để tính CPI. Nên khi giá vàng tăng, các nguyên liệu đầu vào phục vụ cho việc sản xuất, chế tác các dòng sản phẩm có liên quan đến vàng hoặc ngành vàng bạc đá quý sẽ tăng theo, dẫn đến giá bán tăng đối với nhóm hàng hóa này. Khi giá bán các sản phẩm kim loại quý tăng, các sản phẩm này sẽ tác động gián tiếp đến rổ 572 nhóm hàng và dịch vụ chính thức nói trên
Ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ : Khi giá vàng tăng gây ảnh hưởng gián tiếp đến chỉ số CPI tăng, những dấu hiệu về lạm phát sẽ xuất hiện. Nếu tỷ lệ lạm phát không dao động trong vùng kiểm soát theo kỳ vọng chung của nền kinh tế, Ngân hàng Nhà nước sẽ phải xem xét thực thi một số giải pháp như điều chỉnh lãi suất cơ bản, điều chỉnh tỷ lệ dự trữ bắt buộc, và điều tiết tổng phương tiện thanh toán của nền kinh tế để kiềm chế lạm phát.
Ngân hàng khó cho vay vàng : Theo số liệu thống kê, vốn huy động tiết kiệm bằng vàng của các ngân hàng thương mại đạt ở mức khoảng 95.000 tỷ đồng (khoảng 115 tấn vàng hoặc 4,8 tỷ USD). Nếu giá vàng tăng, người dân và doanh nghiệp sẽ không dám vay vàng, vì lo ngại bị “thiệt hại kép” khi đến ngày đáo hạn trả nợ vay (vừa trả lãi suất vay vàng, vừa bù lỗ mức chênh lệch giá vàng). Nếu các ngân hàng huy động vàng mà không cho vay được, kênh tín dụng bằng vàng sẽ bị tắc nghẽn, gây lãng phí cho nguồn vốn vàng to lớn không sử dụng được
Thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới để ngăn chặn tình trạng giới đầu cơ làm giá, gây nhũng nhiễu thị trường, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô là mục tiêu quản lý thị trường vàng trong nước của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước. Muốn vậy, Ngân hàng Nhà nước cần xem xét thực hiện những giải pháp sau :
Bởi vì, theo Nghị định này, Ngân hàng Nhà nước là cơ quan duy nhất có quyền nhập khẩu vàng thế giới để sản xuất vàng miếng
Việc nhập khẩu vàng của Ngân hàng Nhà nước hoàn toàn được miễn thuế nhập khẩu nên giá vàng miếng trong nước nhờ đó không phải gánh thêm chi phí này như trước đây
Mặt khác, Ngân hàng Nhà nước thực hiện việc sản xuất vàng không vì mục tiêu lợi nhuận, do đó giá thành cũng sẽ thấp hơn trước đây khi tư nhân con được quyền sản xuất
Việc tận dụng tối đa để có thể tối thiểu hóa chi phí sản xuất
Hiện nay, theo Quyết định 1623/QÐ-NHNN của Ngân hàng Nhà nước thì chỉ có Công ty TNHH một thành viên Vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC được Ngân hàng Nhà nước giao cho sản xuất vàng miếng
Do đó, câu hỏi đặt ra là đối với những doanh nghiệp và tổ chức tín dụng không được sản xuất vàng miếng theo đơn đặt hàng của Ngân hàng Nhà nước thì họ phải xử lý như thế nào với hệ thống dây chuyền máy móc sản xuất vàng miếng trị giá hàng chục, hàng trăm tỷ đồng đang có hiện nay mà không lãng phí?
Vì thế, Ngân hàng Nhà nước cần sớm có văn bản quy định rõ về các điều kiện mà doanh nghiệp và tổ chức tín dụng cần có để có thể được gia công vàng miếng cho Ngân hàng Nhà nước. Như vậy, sẽ vừa làm giảm áp lực lên lượng cung vàng miếng trong nước, vừa tận dụng được tối đa nguồn lực sản xuất vàng miếng trong nước để tối thiểu hóa chi phí sản xuất vàng..
Như đã nói hiện tại Ngân hàng Nhà nước là cơ quan duy nhất có quyền nhập khẩu vàng thế giới để sản xuất vàng miếng
Nhưng cũng có các cá nhân, tổ chức lợi dụng sự chênh lệch giá để kinh doanh vàng miếng trái phép, nhất là vào thời điểm hiện nay khi mà giá vàng miếng trong nước đang chênh lệch rất lớn so với giá vàng thế giới
Cần có biện pháp xử lý nghiêm các hành vi trái pháp luật này
Gía vàng trong nước tăng cao cũng phụ thuộc rất nhiều vào tỷ giá hối đoái của đồng USD và VND
Để giá vàng trong nước không bị biến động nhiều do tỷ giá thay đổi khi nhập vàng thế giới về để sản xuất cần ổn định tỷ giá này ở mức độ ổn định
Điều này có nghĩa là hàng ngày, Ngân hàng Nhà nước sẽ công bố giá vàng miếng SJC bình quân
Sau đó, các doanh nghiệp và tổ chức tín dụng được phép kinh doanh vàng sẽ áp dụng giá mua, bán vàng dựa vào giá vàng bình quân do Ngân hàng Nhà nước công bố nhưng phải nằm trong biên độ giá mà Ngân hàng Nhà nước quy định
Giá vàng bình quân do Ngân hàng Nhà nước công bố được tính bằng giá vàng thế giới nhập khẩu cộng với chi phí sản xuất.
Biên độ giá vàng sẽ do Ngân hàng Nhà nước quy định phù hợp từng thời kỳ, nhưng biên độ này không nên quá lớn để tránh làm biến động giá vàng trong nước và hạn chế chênh lệch giữa giá vàng trong nước với giá vàng thế giới quy đổi
Việt Nam không phải là nước khai thác vàng lớn. Vàng có được chủ yếu từ nhập khẩu, do vậy, để có được vàng nước ta phải mất ngoại tệ
Ngược lại khi xuất được vàng, nước ta cũng thu được ngoại tệ
Nói một cách khác, việc xuất nhập khẩu vàng của Ngân hàng Nhà nước gián tiếp tạo ra nguồn thu hoặc khoản chi ngoại tệ. Vì vậy, vàng được tính là dự trữ ngoại hối của quốc gia.
Trong thời gian vừa qua, thị trường vàng thế giới và trong nước diễn biến phức tạp, giá vàng trong nước biến động mạnh, tăng nhanh, tác động tiêu cực đến an toàn thị trường tài chính, tiền tệ và tâm lý xã hội
Để ổn định và phát triển thị trường vàng an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững - ngày 27/12/2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện 1426/CĐ-TTg về các giải pháp quản lý thị trường vàng trong đó có 6 yêu cầu chính như sau :
Theo dõi sát diễn biến giá vàng thế giới và trong nước việc này giúp khẩn trương thực hiện ngay các giải pháp theo quy định để bình ổn thị trường vàng
Chủ động xây dựng các kịch bản, phương án ứng phó với biến động của giá vàng thế giới và trong nước để sẵn sàng các biện pháp xử lý, sử dụng các công cụ theo thẩm quyền phù hợp, hiệu quả, kịp thời, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, ổn định kinh tế vĩ mô
Dứt khoát không để tình trạng “vàng hóa” nền kinh tế, không để tác động tiêu cực đến tỷ giá, lãi suất, thị trường tiền tệ, ngoại hối và an toàn, an ninh tài chính, tiền tệ quốc gia
Khẩn trương có giải pháp hiệu quả để quản lý, điều hành giá vàng miếng trong nước theo nguyên tắc thị trường
Không để tình trạng chênh lệch giữa giá vàng miếng trong nước và vàng quốc tế ở mức cao như thời gian qua ảnh hưởng tiêu cực đến điều hành kinh tế vĩ mô, báo cáo kết quả thực hiện trong tháng 01 năm 2024.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, giám sát chặt chẽ, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm đối với thị trường vàng, hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng, các cửa hàng, đại lý phân phối và mua bán vàng miếng và các chủ thể khác tham gia thị trường
Kịp thời phát hiện những sơ hở, bất cập để xử lý chủ động, tích cực, hiệu quả theo thẩm quyền và báo cáo những vấn đề vượt thẩm quyền, đề xuất cấp thẩm quyền biện pháp xử lý phù hợp, đúng quy định
Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định pháp luật, nhất là các hành vi buôn lậu, trục lợi, đầu cơ, thao túng, lợi dụng chính sách đẩy giá của các tổ chức, cá nhân… gây mất ổn định, an toàn thị trường vàng
Trường hợp phát hiện hoạt động kinh doanh vàng có dấu hiệu vi phạm pháp luật, kịp thời chuyển tài liệu, hồ sơ cho cơ quan chức năng để xử lý nghiêm, công khai, minh bạch theo quy định pháp luật
Đánh giá tổng thể, toàn diện về tình hình thị trường vàng trong nước và công tác quản lý nhà nước về thị trường vàng, bao gồm cả các nội dung về sản xuất, kinh doanh vàng miếng, vàng thương hiệu SJC, vàng trang sức…
Xác định cụ thể những kết quả đạt được, hạn chế, bất cập, tồn tại và nguyên nhân, bài học kinh nghiệm để có cơ sở đề xuất các giải pháp quản lý trong thời gian tới, bảo đảm chặt chẽ, khả thi, hiệu quả, đúng quy định, đúng thẩm quyền, ổn định thị trường vàng, ngoại hối, tiền tệ, góp phần hạn chế tình trạng vàng hóa nền kinh tế, bảo đảm an ninh tài chính, tiền tệ quốc gia.
Rà soát khung khổ pháp lý, cơ chế, chính sách liên quan đến quản lý thị trường vàng và hoạt động kinh doanh vàng miếng, vàng trang sức…
Đồng thời tổng kết thực hiện Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 03/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng để kịp thời đề xuất cấp thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung các quy định, bảo đảm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công cụ quản lý nhà nước đối với thị trường vàng, phát triển thị trường minh bạch, lành mạnh, hiệu quả và bền vững, hoàn thành trong tháng 01 năm 2024
Chủ động hơn nữa trong công tác thông tin, truyền thông, kịp thời cung cấp các thông tin chính thức công khai, minh bạch về chủ trương, chính sách quản lý thị trường tài chính, tiền tệ, ngoại hối và vàng
Củng cố niềm tin vào giá trị đồng Việt Nam và ổn định tâm lý người dân, tạo đồng thuận xã hội
Thị trường vàng cũng như giá thành của nó ở thị trưởng quốc tế nói chung, thị trường Việt Nam nói riêng vẫn luôn là kênh đầu tư hữu hiệu, bảo vệ tài sản trước biến động khó lường của nền kinh tế và nhiều yếu tố khách quan khác. Biến động của các con số vẫn không ngừng thay đổi liên tục theo nhiều chiều hướng khác nhau, khiến cho các quốc gia, các nhà đầu tư luôn phải theo dõi sát sao từng diễn biến, từng phút giây một
Chỉ trong khoản thời gian là 5 năm, từ 2018 đến 2022, đã có rất nhiều sự kiện, nhiều yếu tố, nguyên nhân làm tác động lớn nhỏ đến thị trường vàng trong nước lẫn quốc tế. Và con số tương ứng với từng giá thành của vàng cũng “nhảy múa” không ngừng theo điệu nhảy của riêng nó. Nên từ các biến động đó, việc tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến giá vàng và đưa ra các giải pháp khuyến nghị phát triển thị trường vàng an toàn và bền vững là rất cần thiết
Bên cạnh đó, việc nghiên cứu và phân tích không những đáp ứng yêu cầu tìm hiểu kiến thức về kinh doanh, đầu tư vàng mà còn để thấy bao quát được tầm ảnh hưởng của các chính sách kinh tế đến thị trường vàng nói chung và giá vàng nói riêng
Nội dung của tiểu luận chủ yếu phân tích sự biến động của giá vàng và thị trường của nó, đây là một đề tài rộng và khá mới mẻ đối với em . Mặc dù đã có nhiều cố gắng và nỗ lực song do những hạn chế về kiến thức, kinh nghiệm và trải nghiệm nên không thể không tránh khỏi các thiếu sót. Vì vậy em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của thầy để bài tiểu luận được hoàn thiện hơn
Tài liệu về biểu đồ và hình ảnh
Các trang web tin tức về phân tích tình hình biến động trong các năm
Các bài khuyến nghị, nghị định của Chính phủ và Nhà nước Việt Nam
Một số giải pháp quản lý thị trường và giá vàng : Cổng thông tin điện tử Bộ Tài Chính
Giải pháp thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới : Trang web chính thức của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Chính phủ (03/4/2012), Nghị định số 24/2012/NĐ-CP quản lý hoạt động kinh doanh vàng, có hiệu lực từ 25/5/2012