Đề tài tiểu luận

Phân tích giá vàng tại Việt Nam trong thời kì đại dịch Covid-19 và các yếu tố ảnh hưởng đến sự thay đổi của giá vàng.

Lời cảm ơn

Lời đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Thầy Giảng viên - ThS. Trần Mạnh Tường. Trong suốt quá trình học tập và tìm hiểu bộ môn ” Ngôn ngữ lập trình trong phân tích dữ liệu”, em đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ và sự hướng dẫn tận tình, tâm huyết quý báu của thầy. Từ những kiến thức mà thầy truyền tải, em dần tích lũy thêm nhiều kiến thức và tầm quan trọng của việc phân tích dữ liệu trong kinh tế. Sau quá trình học tập với thầy, em xin trình bày những gì mà em đã tìm hiểu về môn học thông qua bài tiểu luận ” Phân tích giá vàng thời kì đại dịch Covid-19”

Trong quá trình hoàn thành bài tiểu luận, chắc chắn em không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Vì vậy, em rất mong nhận được những đóng góp đến từ thầy để bản thân có thể học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm và hoàn thành tốt hơn trong những bài báo cáo sắp tới.

Em xin chân thành cảm ơn thầy!

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài:

Hiện nay, các kênh đầu tư đang biến động khó lường do ảnh hưởng của đại dịch. Giá vàng là một trong những yếu tố bị ảnh hưởng bởi sự biến động đó. Vàng đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế của một quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế toàn cầu hiện nay. Với thói quen tích trữ vàng từ lâu của người dân, vàng đã trở thành kênh đầu tư quan trọng; là một mặt hàng đặc biệt;và là dự trữ quốc gia để bảo toàn giá trị tài sản nắm giữ. Vì vậy, sự biến động của giá vàng có mối tương quan mật thiết với sự biến động của tình hình kinh tế - xã hội.

Hơn nữa, sự bùng phát của chủng virus Corona mới SARS-CoV-2 ở Trung Quốc đã nhanh chóng leo thang thành đại dịch mang tên Covid-19. Để ngăn chặn sự lây lan của Covid-19 trong các quốc gia, nhiều phương pháp phòng ngừa khác nhau được sử dụng, bao gồm phong tỏa, giãn cách xã hội, cách ly và cách ly. Vì vậy, giá cả hầu hết các mặt hàng trong thời gian này đều biến động bất thường. Vàng cũng không ngoại lệ.

2. Mục tiêu nghiên cứu

Phân tích sự thay đổi giá vàng Việt Nam giai đoạn 2017 - 2019, từ đó tìm hiểu yếu tố ảnh hưởng đến giá vàng Việt Nam trước và trong đại dịch.

3. Phạm vi nghiên cứu

Trong bài tiểu luận này, em tập trung nghiên cứu sự thay đổi giá vàng Việt Nam qua hai câu hỏi nghiên cứu:

  1. Yếu tố nào ảnh hưởng đến giá vàng Việt Nam trước và trong đại dịch?

  2. Đại dịch Covid-19 ảnh hưởng thế nào đến giá vàng tại Việt Nam?

4. Phương pháp nghiên cứu

Sử dụng các phương pháp thống kê mô tả, phân tích những thay đổi theo thời gian thông qua phần mềm R - một công cụ mạnh mẽ và phổ biến trong lĩnh vực thống kê và xử lí dữ liệu.

5. Kết cấu đề tài

Phần mở đầu

Chương 1: Tổng quan về đề tài

Chương 2: Phân tích và kết quả nghiên cứu

Chương 3: Kết luận

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI

1.1.Vai trò của vàng trong kinh tế

Vàng đóng vai trò quan trọng trong kinh tế hiện đại dưới nhiều khía cạnh. Nhìn chung, vàng có giá trị ở bốn phía: vàng là kim loại quý; vàng là một mặt hàng đặc biệt; vàng là một khoản đầu tư; và vàng là dự trữ quốc gia. Vì vậy, sự biến động của giá vàng có mối tương quan mật thiết với sự biến động của tình hình kinh tế - xã hội.

Tại Việt Nam, theo Kiểm toán Nhà nước năm 2012, dân số Việt Nam dự trữ khoảng 400 tấn vàng, tương đương 22 tỷ USD (1.700 USD/ounce), xấp xỉ 11,2% GDP lúc bấy giờ. Dự trữ vàng chiếm tỉ trọng đáng kể trong nền kinh tế. Vì vậy, giới đầu tư cũng như người dự trữ vô cùng quan tâm đến giá vàng.

Hội đồng Vàng Thế giới (WGC, 2021) vừa công bố nghiên cứu điều tra về đầu tư vàng cá nhân tại Việt Nam, kết luận Việt Nam là thị trường tiêu thụ vàng lớn nhất Đông Nam Á và có tiềm năng phát triển. Năm 2021, một nghiên cứu người tiêu dùng ở Việt Nam cho thấy sự quan tâm đến vàng là cực kỳ cao vì người Việt tin rằng vàng là một công cụ phòng ngừa rủi ro tuyệt vời, 81% nhà đầu tư yên tâm về lâu dài và 79% đồng ý rằng vàng là một hàng rào tốt chống lại những thời kỳ bất ổn. Thị trường vàng Việt Nam có triển vọng tích cực; 81% người mua vàng cân nhắc việc mua thêm vàng.

1.2.Dữ liệu nghiên cứu

Dữ liệu nghiên cứu về giá vàng Việt Nam năm 2017 - 2021. Dữ liệu đã cung cấp thông tin về giá vàng trong nước và thế giới, lãi suất, tỷ giá USD/VND và chỉ số giá tiêu dùng là các yếu tố tác động đến giá vàng. Bộ dữ liệu được lấy của tác giả Nam Đại từ website Kaggle.com

# Load bộ dữ liệu xlsx
library(xlsx)
p <- read.xlsx("D:/AnhThu/month_gold_price.xlsx", sheetIndex = 1, header = T)
p <- p %>% rename(PV = P_vn, PQ = P_w)
p

Dữ liệu p bao gồm 60 quan sát với 6 biến, trong đó:

  • Date: tháng quan sát, từ 01/01/2017 đến 31/12/2021

  • PV: giá vàng Việt Nam hàng tháng (VND)

  • PQ: giá vàng thế giới hàng tháng (USD)

  • EX: tỷ số hối đoái giữa đồng Việt Nam và đô la Mỹ (USD/VN)

  • INT: lãi suất tiền gửi (%)

  • CPI: chỉ số giá tiêu dùng Việt Nam (%)

Dữ liệu nghiên cứu về giá vàng Việt Nam hằng ngày 2017 - 2019. Bộ dữ liệu chỉ cung cấp thông tin về giá vàng, lợi nhuận.

m <- read.xlsx("D:/AnhThu/daily_data.xlsx", sheetIndex = 1, header = 1)
str(m)
## 'data.frame':    1491 obs. of  7 variables:
##  $ Date: Date, format: "2017-01-03" "2017-01-04" ...
##  $ P   : num  3638000 3645000 3665000 3650000 3660000 ...
##  $ R   : num  NA 0.00192 0.00547 -0.0041 0.00274 ...
##  $ W1  : num  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ...
##  $ W2  : num  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ...
##  $ W3  : num  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ...
##  $ W4  : num  0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ...

Dữ liệu m bao gồm 1491 quan sát với 7 biến, trong đó:

  • Date: ngày quan sát trong tháng, từ tháng 1/2017 - 12/2021

  • P : Giá vàng Việt Nam hàng ngày (VND)

  • R : Lợi nhuận hàng tháng (%)

  • W1, W2, W3, W4: đợt dịch tại Việt Nam, giá trị 1 là trùng với đợt dịch, giá trị 0 thì ngược lại.

CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

2.1. Biến động giá vàng

a. Giá vàng Việt Nam thay đổi theo năm

# thêm cột month và year vào p, chứa tên ứng với giá trị tháng, năm của cột Date
p$month <- format(p$Date, "%B")
p$year <- format(p$Date, "%Y")

# tạo biểu đồ 
p %>% group_by(year) %>% summarise(m = mean(PV)) %>% 
  ggplot(aes(x= year, y = m, group = 1)) +
  geom_line(color = 'blue', linewidth = 1) +
  scale_y_continuous (labels =unit_format(unit = "", scale = 1e-6, prefix = "VND")) +
  labs(x = 'Năm', y = 'Giá vàng trung bình (triệu)', title = 'Sự biến động giá vàng theo giá trung bình')

Giá vàng trung bình ở Việt Nam 2017 - 2021 có biến động tăng lên theo thời gian, trong vòng 5 năm, giá vàng trung bình đạt cao nhất tại năm 2021 (xấp xỉ 6.000.000VND)

Giai đoạn 2017 - 2018, giá vàng giữ ở mức ổn định (dao động 3.500.000 - 4.000.000)

Năm 2019 là năm khởi đầu tăng lên về giá. Giá vàng tiếp tục tăng mạnh vào năm 2020 và đạt đỉnh tại năm 2021

p %>% group_by(year) %>% summarise(m = sd(PV)) %>% 
  ggplot(aes(x= year, y = m, group = 1)) +
  geom_line(color = 'red', size = 1) +
  scale_y_continuous (labels =unit_format(unit = "", scale = 1e-6, prefix = "VND")) +
  labs(x = 'Năm', y = 'Độ lệch chuẩn', title = 'Sự biến động giá vàng theo độ lệch chuẩn')
## Warning: Using `size` aesthetic for lines was deprecated in ggplot2 3.4.0.
## ℹ Please use `linewidth` instead.
## This warning is displayed once every 8 hours.
## Call `lifecycle::last_lifecycle_warnings()` to see where this warning was
## generated.

Năm 2017-2018, độ lệch chuẩn gần như không đổi , thể hiện giá vàng ở hai thời điểm này có sự thay đổi ổn định.

Năm 2019-2020 độ lệch chuẩn tăng lên đáng kể, đặc biệt năm 2020 là một năm đặc biệt với sự lan truyền của đại dịch COVID-19, sự biến động mạnh mẽ này kéo theo sự tăng lên về giá, khi vàng được xem là tài sản an toàn.

Sự biến động giá vàng vẫn diễn ra, tuy nhiên độ lệch chuẩn đã giảm xuống so với năm trước đó vì nền kinh tế dần kiểm soát được đại dịch nên có sự ổn định hơn trong giá vàng.

b. Giá vàng Việt Nam biến động theo quý

# tạo cột mới quy trong dữ liệu p, thể hiện quý tương ứng với mỗi năm
p$quy <- quarters(p$Date)

# tạo dữ liệu h chứa các cột PV,year,quy từ dữ liệu p
h <- p %>% select(PV,year,quy)
# tạo cột mới qy, kết hợp giữa quý và năm, chuyển đổi cột y thành factor chứa giá trị các quý
h$qy <- paste0(h$quy,"-",h$year)
h$year <- factor(h$qy, levels = unique(h$qy))
# tạo biểu đồ 
h %>% group_by(year) %>% summarise(mq = mean(PV))%>% 
  ggplot(aes(x = year, y = mq, group = 1)) +
  geom_line(color = 'pink', linewidth = 1) +
   scale_y_continuous (labels =unit_format(unit = "", scale = 1e-6, prefix = "VND")) +
  theme(axis.text.x = element_text(angle = 45, hjust = 1)) +
  labs(x = 'Quý', y = 'Giá vàng (triệu VND)')

Giá vàng trung bình ở Việt Nam từ quý 1-2017 đến quý 4-2021 có biến động tăng lên theo thời gian, trong vòng 5 năm, giá vàng trung bình đạt cao nhất tại quý 4 năm 2021 (xấp xỉ 6.000.000VND).

Từ quý 1-2017 đến quý 2-2019, giá vàng giữ ở mức ổn định (dao động 3.500.000 - 3.800.000).

Giá vàng bắt đầu tăng lên nhanh chóng từ quý 3-2019 đến quý 3-2020, sau đó giá vàng tiếp tục biến động tương đối ổn định.

c. Giá vàng Việt Nam thay đổi hàng tháng

# tạo dữ liệu a, được rút từ p, các biến PV, month, year
a <- p %>% select(PV,month,year)

# chuyển đổi cột month thành factor, thiết lập thành tên của các tháng
a$month <- factor(a$month, levels = month.name)

# vẽ biểu đồ 
a %>% ggplot(aes(x = month, y = PV, group = year, color = year)) +
  geom_smooth(method = "loess", se = FALSE) +
  theme(axis.text.x = element_text(angle = 45, hjust = 1)) +
  scale_y_continuous (labels =unit_format(unit = "", scale = 1e-6, prefix = "VND")) +
  labs(x = 'Month', y = 'Giá vàng (triệu)')
## `geom_smooth()` using formula = 'y ~ x'

Năm 2017: Giá vàng ổn định và tăng nhẹ trong những tháng đầu. Tuy nhiên, vào cuối năm giá vàng có xu hướng giảm đáng kể

Năm 2018: Giá vàng ổn định qua các tháng đầu năm và có xu hướng giảm dần trong những tháng cuối năm

Năm 2019: Trong năm này, giá vàng Việt Nam tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ từ tháng 4 đến tháng 10 (giá vàng đạt đỉnh vào tháng 10). Tuy nhiên, sau đó giá vàng có sự biến động và có xu hướng giảm dần

Năm 2020: Năm này là năm đặc biệt với sự biến động lớn do ảnh hưởng của đại dich Covid-19. Trong năm này, giá vàng tăng mạnh từ đầu năm và duy trì xu hướng tăng đến tháng 10 (giá vàng đạt đỉnh)

Năm 2021: Sự biến động giá vàng tiếp tục thể hiện trong năm này. Từ đầu năm đến giữa năm (tháng 4), giá vàng có xu hướng giảm dần. Tuy nhiên, giá vàng bắt đầu tăng trở lại và tiếp tục tăng mạnh trong những tháng cuối năm

2.2.Các yếu tố ảnh hưởng đến giá vàng Việt Nam

a. Giai đoạn 2017 - 2019

# Dữ liệu c là dữ liệu giá vàng năm 2017 - 2019
c <- p %>% filter(year <= '2019')

# Tính thống kê mô tả cho các biến số 
numeric_vars <- sapply(c, is.numeric)
numeric_data <- c[, numeric_vars]
summary(numeric_data)
##        PV                PQ             EX             INT       
##  Min.   :3629154   Min.   :1190   Min.   :22573   Min.   :6.000  
##  1st Qu.:3653743   1st Qu.:1245   1st Qu.:22734   1st Qu.:6.250  
##  Median :3671357   Median :1283   Median :22879   Median :6.250  
##  Mean   :3746277   Mean   :1306   Mean   :22985   Mean   :6.264  
##  3rd Qu.:3686933   3rd Qu.:1330   3rd Qu.:23202   3rd Qu.:6.250  
##  Max.   :4217167   Max.   :1511   Max.   :23416   Max.   :6.500  
##       CPI       
##  Min.   :105.1  
##  1st Qu.:107.2  
##  Median :110.1  
##  Mean   :109.7  
##  3rd Qu.:111.9  
##  Max.   :116.7

Giá vàng Việt Nam trung bình là 3,74 triệu đồng/ lượng, trong đó cao nhất là 4,21 đồng và thấp nhất là 3,62. Giá vàng thế giới bình quân là 1306 USD/ounce, trong đó cao nhất là 1511 và thấp nhất là 1190. Tỷ giá giao dịch trung bình là 22985 VNĐ/USD trong đó số liệu cao nhất là 23415 và thấp nhất là 22572. CPI trung bình là 109,7 trong đó cao nhất là 116,7 và thấp nhất là 105,1. Lãi suất tiền gửi bình quân là 6,264%/năm, trong đó cao nhất là 6,5% và thấp nhất là 6%.

1.1 Giá vàng Việt Nam và giá vàng thế giới

# vẽ biểu đồ giá vàng Việt Nam (c1) và thế giới(c2)
c1 <- c %>% ggplot(aes(x= Date, y = PV)) +
  geom_line(color = 'blue') +
  labs(x = 'Thời gian', y = '', title = 'Giá vàng Việt Nam 2017-2019')

c2 <- c %>% ggplot(aes(x= Date, y = PQ)) +
  geom_line(color = 'brown') +
  labs(x = 'Thời gian', y = '', title = 'Giá vàng thế giới 2017-2019')
# thể hiện hai biểu đồ trên cùng 1 trang
cr <- grid.arrange(c1,c2)

# tính hệ số tương quan giữa hai biến 
e <- c %>% select(PV,PQ)
cor(e)
##           PV        PQ
## PV 1.0000000 0.9088559
## PQ 0.9088559 1.0000000

Hệ số tương quan giữa giá vàng Việt Nam và giá vàng thế giới phản ánh mức độ tương quan giữa hai biến số này. Hệ số tương quan gần bằng một (xấp xỉ 0.91), điều này phản ánh rằng giá vàng Việt Nam chịu tác động mạnh mẽ từ giá vàng thế giới, giá vàng sẽ biến động cùng với sự biến động của giá vàng thế giới.

Từ năm 2017 - 2019, giá vàng thế giới tăng dần theo thời gian, giá vàng bắt đầu tăng lên nhanh từ các tháng đầu năm 2019. Sự biến động về giá vàng thế giới có mối liên hệ trực tiếp với sự biến động giá vàng Việt Nam.

2.2 Tỷ giá USD/VND và giá vàng Việt Nam

# vẽ biểu đồ tỷ giá (c3) và giá vàng Việt Nam
c3 <- c %>% ggplot(aes(x= Date, y = EX)) +
  geom_line(color = 'orange') +
  labs(x = 'Thời gian', y = '', title = 'Tỷ giá 2017-2019')
# thể hiện hai biểu đồ
cr <- grid.arrange(c1,c3)

# tính hệ số tương quan
r <- c %>% select(PV,EX)
cor(r)
##          PV       EX
## PV 1.000000 0.380505
## EX 0.380505 1.000000

Hệ số tương quan giữa giá vàng Việt Nam với tỷ giá hối đoán USD/VN ở mức độ trung bình (xấp xỉ 0,38), chứng tỏ biến động của tỷ giá hối đoán không ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá vàng tại Việt Nam.

Năm 2017 - 2019 tỷ giá biến động mạnh mẽ qua từng năm, sự biến động này tác động đến giá vàng nhưng không nhiều, chảng hạn tỷ giá tăng nhanh chóng từ giữa năm 2018 nhưng tại thời điểm này giá vàng Việt Nam có mức giá ổn định.

2.3 Lãi suất và giá vàng Việt Nam

# vẽ biểu đồ lãi suất (c4) và giá vàng Việt Nam
c4 <- c %>% ggplot(aes(x= Date, y = INT)) +
  geom_line(color = 'purple') +
  labs(x = 'Thời gian', y = '', title = 'Lãi suất 2017-2019')
cr <- grid.arrange(c1,c4)

# tính hệ số tương quan
t <- c %>% select(PV,INT)
cor(t)
##             PV        INT
## PV   1.0000000 -0.6529534
## INT -0.6529534  1.0000000

Hệ số tương quan giữa giá vàng Việt Nam và lãi suất là âm (-0,65), chứng tỏ giá vàng và lãi suất có mối quan hệ nghịch đảo, giá vàng tăng khi lãi suất giảm và ngược lại.

Năm 2017 - 2019 lãi suất giảm dần theo thời gian, điều này hoàn toàn ngược lại với sự biến động của giá vàng Việt Nam. Cuối năm 2019, lãi suất liên tục giảm đến mức chạm đáy, giá vàng lúc này tăng mạnh mẽ hơn.

2.4 Chỉ số giá tiêu dùng và giá vàng Việt Nam

# vẽ biểu đồ chỉ số giá tiêu dùng (c5) và giá vàng Việt Nam
c5 <- c %>% ggplot(aes(x= Date, y = CPI)) +
  geom_line(color = 'green') +
  labs(x = 'Thời gian', y = '', title = 'Chỉ số giá tiêu dùng 2017-2019')
cr <- grid.arrange(c1,c5)

# tính hệ số tương quan
y <- c %>% select(PV,CPI)
cor(y)
##           PV      CPI
## PV  1.000000 0.670662
## CPI 0.670662 1.000000

Hệ số tương quan giữa giá vàng Việt Nam và chỉ số giá tiêu dùng bằng 0,67 thể hiện mối tương quan mạnh mẽ và tích cực giữa hai biến số này, khi chỉ số giá tiêu dùng tăng thì giá vàng Việt Nam cũng có xu hướng tăng.

Năm 2017 - 2019, chỉ số giá tiêu dùng biến động mạnh mẽ, tăng liên tục trong vòng 3 năm này, dựa vào biểu đồ liên quan ta thấy chỉ số giá tiêu dùng tăng song song với giá vàng.

b.Giai đoạn 2020 - 2021

# Dữ liệu f là dữ liệu về giá vàng 2020 - 2021
f <- p %>%  filter(year > '2019')

# tính thống kê mô tả cho các biến số 
numeric_vars <- sapply(f, is.numeric)
numeric_data <- f[, numeric_vars]
summary(numeric_data)
##        PV                PQ             EX             INT       
##  Min.   :4361650   Min.   :1559   Min.   :22690   Min.   :4.000  
##  1st Qu.:5135788   1st Qu.:1729   1st Qu.:23023   1st Qu.:4.000  
##  Median :5622500   Median :1798   Median :23116   Median :4.000  
##  Mean   :5426972   Mean   :1785   Mean   :23098   Mean   :4.333  
##  3rd Qu.:5715629   3rd Qu.:1853   3rd Qu.:23189   3rd Qu.:4.500  
##  Max.   :6124444   Max.   :1968   Max.   :23590   Max.   :6.000  
##       CPI       
##  Min.   :115.2  
##  1st Qu.:116.5  
##  Median :118.0  
##  Mean   :117.5  
##  3rd Qu.:118.5  
##  Max.   :119.5

Giá vàng Việt Nam và các yếu tố ảnh hưởng có sự thay đổi so với giai đoạn 2017 - 2019. Giá vàng Việt Nam trung bình là 5,135 triệu VND/lượng, trong đó giá thấp nhất là 4,36 triệu và giá cao nhất là 6,12 triệu. Giá vàng thế giới trung bình 1785 USD/ounce, giá cao nhất là 1968 USD và 1559 USD/ounce là giá thấp nhất. Tỷ giá trung bình là 23098 VNĐ/USD trong đó cao nhất là 23590 và thấp nhất là 22690. CPI bình quân là 117,5 trong đó cao nhất là 119,5 và thấp nhất là 115,2. Lãi suất tiền gửi bình quân là 4,333%/năm, trong đó cao nhất là 6% và thấp nhất là 4%.

Các chỉ số thống kê mô tả ở giai đoạn 2020 - 2021 đều lớn hơn các chỉ số ở giai đoạn 2017 - 2019 (ngoại trừ chỉ số INT), thể hiện giá vàng của hai năm này có sự biến động mạnh mẽ hơn bởi các yếu tố ảnh hưởng.

2.1 Giá vàng Việt Nam và giá vàng thế giới

# tạo biểu đồ giá vàng Việt Nam (f1) và thế giới (f2)
f1 <- f %>% ggplot(aes(x = Date, y = PV)) +
  geom_line(color = 'blue') +
  labs(x = 'Thời gian', y ="", title = 'Giá vàng Việt Nam 2020-2021')
f2 <- f %>% ggplot(aes(x= Date, y = PQ)) +
  geom_line(color = 'brown') +
  labs(x= 'Thời gian', y = "", title = 'Giá vàng quốc tế 2020-2021' )
# vẽ và thể hiện biểu đồ trên cùng 1 mặt lưới
fr <- grid.arrange(f1,f2)

# tính hệ số tương quan 
f1 <- f %>% select(PV,PQ)
cor(f1)
##           PV        PQ
## PV 1.0000000 0.7653168
## PQ 0.7653168 1.0000000

Hệ số tương quan giữa giá vàng Việt Nam và giá vàng thế giới bằng 0,765, giá vàng tại Việt Nam chịu tác động giá vàng thế giới, giữa chúng có mối quan hệ tích cực, giá vàng thế giới tăng thì giá vàng Việt Nam cũng có xu hướng tăng lên. Tuy nhiên sự tác động này có một mức độ nhất định.

Giá vàng thế giới biến động tăng giảm đồng thời cùng giá vàng Viêt Nam. Tuy nhiên từ tháng 6 -2021, giá vàng Việt Nam tiếp tục tăng trong khi giá vàng thế giới giảm. Trong khi giá vàng Việt Nam có xu hương tăng giá và đạt đỉnh vào tháng 12 -2022 thì giá vàng thế giới đạt đỉnh tại tháng 8 - 2020 rồi có xu hướng giảm.

2.2 Tỷ giá USD/VND và giá vàng Việt Nam

# vẽ biểu đồ tỷ giá (f3) và giá vàng Việt Nam
f1 <- f %>% ggplot(aes(x = Date, y = PV)) +
  geom_line(color = 'blue') +
  labs(x = 'Thời gian', y ="", title = 'Giá vàng Việt Nam 2020-2021')
f3 <- f %>% ggplot(aes(x = Date, y = EX)) +
  geom_line(color = 'orange') +
  labs(x = 'Thời gian', y ="", title = 'Tỷ giá USD/VN 2020-2021')
fr <- grid.arrange(f1,f3)

# hệ số tương quan
f2 <- f %>% select(EX,PV)
cor(f2)
##           EX        PV
## EX  1.000000 -0.725925
## PV -0.725925  1.000000

Hệ số tương quan giữa tỷ giá USD/VND và giá vàng Việt Nam là âm (-0,726), chứng tỏ giá vàng và tỷ giá có mối quan hệ nghịch, giá vàng tăng khi tỷ giá giảm và ngược lại. Mối tương quan này khác với mối tương quan 2017 - 2019.

Năm 2020 - 2021 tỷ giá có xu hướng giảm, điều này hoàn toàn ngược lại với sự biến động của giá vàng Việt Nam. Tháng 3 - 2020, tỷ giá giảm đến mức chạm đáy, giá vàng khi này tăng mạnh mẽ hơn.

2.3 Lãi suất và giá vàng Việt Nam

# biểu đồ lãi suất (f4) và giá vàng Việt Nam
f1 <- f %>% ggplot(aes(x = Date, y = PV)) +
  geom_line(color = 'blue') +
  labs(x = 'Thời gian', y ="", title = 'Giá vàng Việt Nam 2020-2021')
f4 <- f %>% ggplot(aes(x = Date, y = INT)) +
  geom_line(color = 'purple') +
  labs(x = 'Thời gian', y = "", title = 'Lãi suất 2020-2021')
fr <- grid.arrange(f1,f4)

# hệ số tương quan
f3 <- f %>% select(INT,PV)
cor(f3)
##            INT         PV
## INT  1.0000000 -0.8840037
## PV  -0.8840037  1.0000000

Tương tự hệ số tương quan của tỷ giá và giá vàng, hệ số tương quan giữa lãi suất và giá vàng Việt Nam là hệ số âm (-0,884), chứng tỏ giá vàng và lãi suất có quan hệ nghịch mạnh mẽ, có một mối liên hệ chặt chẽ giữa biến động lãi suất và giá cả.

Giai đoạn 2020 - 2021, khi lãi suất có sự biến động giảm liên tục thì giá vàng Việt Nam tăng liên tục đạt giá trị cao nhất vào cuối năm 2021.

2.4 Chỉ số giá tiêu dùng và giá vàng Việt Nam

# biểu đồ chỉ số giá tiêu dùng (f5) và giá vàng Việt Nam
f1 <- f %>% ggplot(aes(x = Date, y = PV)) +
  geom_line(color = 'blue') +
  labs(x = 'Thời gian', y ="", title = 'Giá vàng Việt Nam 2020-2021')
f5 <- f %>% ggplot(aes(x = Date, y = CPI)) +
  geom_line(color = 'green') +
  labs(x = 'Thời gian', y ="", title = 'Chỉ số giá tiêu dùng 2020-2021')
fr <- grid.arrange(f1,f5)

# hệ số tương quan
f4 <- f %>% select(CPI,PV)
cor(f4)
##           CPI        PV
## CPI 1.0000000 0.4436689
## PV  0.4436689 1.0000000

Hệ số tương quan giữa chỉ số giá tiêu dùng và giá vàng Việt Nam ở mức độ trung bình (0,44), chứng tỏ biến động của tỷ giá hối đoán có ảnh hưởng nhưng không ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá vàng tại Việt Nam.

Năm 2020 - 2021 chỉ số giá tiêu dùng biến động tăng trong 2 năm này, sự biến động này tác động đến giá vàng nhưng không nhiều, chẳng hạn chỉ số giá tiêu dùng giảm từ đầu năm 2020 đến tháng 5 - 2020 nhưng giá vàng lúc này lại tăng lên.

2.3.Ảnh hưởng của dịch Covid tới giá vàng Việt Nam

1. Làn sóng dịch Covid-19 tại Việt Nam

Đợt dịch đầu tiên diễn ra từ tháng 3/2020 đến tháng 5/2020. Đợt thứ hai là từ tháng 7. 2020 đến tháng 9 năm 2020. Đợt thứ ba là từ tháng 1 năm 2021 đến tháng 3 năm 2021. Đợt thứ tư - đợt dịch nghiêm trọng nhất từ trước đến nay ở Việt Nam - từ tháng 5 năm 2021 đến nay.

Làn sóng dịch bệnh gây thiệt hại về mặt giá trị kinh tế khoảng 507.000 tỉ đồng theo giá năm 2010, 847.000 tỉ đồng, tương đương 37 tỉ USD (tính theo giá hiện hành).

2. Giá vàng thay đổi trong thời kì đại dịch

m %>% ggplot(aes(x = Date, y = P)) +
  geom_line() +
  scale_y_continuous (labels =unit_format(unit = "", scale = 1e-6, prefix = "VND")) +
  labs(x = 'Thời gian', y = 'Giá vàng (triệu) VND', title = 'Giá vàng Việt Nam hằng ngày')

Có thể thấy, trước năm 2020, giá vàng thay đổi khá ổn định. Tuy nhiên, kể từ năm 2020 - đại dịch Covid bắt đầu - giá vàng đã chịu ảnh hưởng nặng nề. Có hai biến động lớn về giá vàng trong đại dịch, lần thứ nhất là vào đầu năm 2020 và lần thứ hai là vào đầu tháng gần cuối năm 2020 trùng với đợt dịch thứ nhất và thứ hai ở Việt Nam.Ở đợt dịch thứ ba và thứ tư, giá vàng biến động nhẹ so với đợt thứ nhất và thứ hai nhưng vẫn thay đổi mạnh so với những năm trước dịch.

Điều này xảy ra bởi tâm lí sợ hãi trước tin tức của đại dịch Covid giai đoạn đầu khiến nền kinh tế bị ảnh hưởng, vì thế họ đầu tư vào tiền vào vàng (loại tài sản an toàn). Ở giai đoạn đại dịch sau (làn sóng thứ ba và thứ tư), tâm lý con người cũng quen với trạng thái bình thường mới trong thời kỳ đại dịch. Vì vậy, có nhiều sự lựa chọn đầu tư hơn vào vàng.

CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN

Với mục tiêu phân tích giá vàng và các yếu tố ảnh hưởng đến nó. Sau khi thực hiện trực quan hóa dữ liệu, rút ra được kết luận như sau.

Trước đại dịch Covid, mối quan hệ giữa giá vàng thế giới, tỷ giá, CPI và giá vàng Việt Nam là tích cực. Mối quan hệ giữa lãi suất và giá vàng Việt Nam là tiêu cực. Trong thời kỳ Covid-19, mối quan hệ giữa giá vàng thế giới, CPI và giá vàng Việt Nam là tích cực. Mối quan hệ giữa tỷ giá, lãi suất và giá vàng Việt Nam là tiêu cực. Dịch bệnh cũng đẩy giá vàng tăng trong giai đoạn này. Điều này chứng tỏ giá vàng Việt Nam nhạy cảm với các chỉ số kinh tế.

Tài liệu tham khảo

  1. Trần Mạnh Tường: “Bài giảng Ngôn ngữ lập trình trong phân tích dữ liệu”, trường Đại học Tài chính - Marketing.

  2. Cổng thông tin Kiểm toán nhà nước: “Hơn 400 tấn vàng nguy cơ nằm ‘chết’ trong dân”

  3. Tạp chí Thương trường: “Nhu cầu vàng tăng cao, người Việt có xu hướng tích trữ lâu dài”

  4. Dữ liệu từ website Kagge: https://www.kaggle.com/datasets/namitra/vietnamese-gold-price-2017-2021/data