| i | eij | ri | Pi | Zi |
|---|---|---|---|---|
| 1 | -0.302 | -0.768 | 0.033 | -1.834 |
| 2 | -0.022 | -0.578 | 0.100 | -1.282 |
| 3 | 0.488 | -0.442 | 0.167 | -0.967 |
| 4 | 0.278 | -0.418 | 0.233 | -0.728 |
| 5 | -0.442 | -0.302 | 0.300 | -0.524 |
| 6 | 0.002 | -0.258 | 0.367 | -0.341 |
| 7 | 0.472 | -0.168 | 0.433 | -0.168 |
| 8 | -0.258 | -0.022 | 0.500 | 0.000 |
| 9 | -0.578 | 0.002 | 0.567 | 0.168 |
| 10 | 0.362 | 0.278 | 0.633 | 0.341 |
| 11 | 0.472 | 0.362 | 0.700 | 0.524 |
| 12 | 0.882 | 0.472 | 0.767 | 0.728 |
| 13 | -4.180 | 0.472 | 0.833 | 0.967 |
| 14 | -0.168 | 0.488 | 0.900 | 1.282 |
| 15 | -0.768 | 0.882 | 0.967 | 1.834 |
Taller verificación de la normalidad diseño de un factor
Verificación gráfica
donde:
\[Pi=\frac{i-0.5}{N}\]
\[Z_i= \phi^2{-1}\left(\frac{1-0.5}{N}\right)\]
Verificación gráfica del supuesto de normalidad usando R
library(readxl)
datos <- read_excel("datos taller 3 DE.xlsx")
datos$tipo <- as.factor(datos$tipo)modelo <- lm(incremento~tipo, datos)
anova <- aov(modelo)
residuales <- anova$residualsri <- sort(residuales, index.return=F)
i <- c(1:15)
r <- sort(residuales,F)#Pi
pi <- (i-0.5)/15
#Zi
zi <- qnorm(pi)plot(ri, zi,
xlab = "Residuales",
ylab = "Zi",
main = "Gráfico cuantil - cuantil",
pch = 16,
col = "blue",
cex = 1.2)
abline(lm(zi ~ ri),
col = "red",
lwd = 2)plot(ri, pi,
xlab = "Residuales",
ylab = "Pi",
main = "Gráfico cuantil - cuantil",
pch = 16,
col = "blue",
cex = 1.2)
abline(lm(pi ~ ri),
col = "red",
lwd = 2)A partir de los gráficos se concluye que no debería haber sospecha sobre la normalidad en los datos, debido a que no se observa puntos en las esquinas de la línea que se separen de ella
Verificación analítica con Test de Shapiro-Wilk
Prueba de hipótesis
\(H_0: e_{ij} \sim N(\mu,\sigma^2)\)
\(H_1: e_{ij} \nsim N(\mu,\sigma^2)\)
Estadístico de prueba \(W\)
$a_i$ $x_{n-i+1}$ $x_i$ $x_{n-i+1}-x_{i}$ $a_i * (x_{n-i+1}- x_{i})$ Sumatoria Sumatoria^2 W 0.515 0.882 -0.768 1.65 0.84975 1.7417228 3.033598312 0.96291 0.3306 0.488 -0.578 1.066 0.3524196 - - - 0.2495 0.472 -0.442 0.914 0.228043 - - - 0.1878 0.472 -0.418 0.89 0.167142 - - - 0.1353 0.362 -0.302 0.664 0.0898392 - - - 0.088 0.278 -0.258 0.536 0.047168 - - - 0.0433 0.002 -0.168 0.17 0.007361 - - - \(W=\frac{1}{(n-1)S^2}\left[\sum_{i=1}^{h}{a_i(x_{n-i+1}-x_i)}\right]^2=0.96291\)
Estadístico teórico con \(\alpha = 0.05\)
\(W_{\alpha-1} = W_{0.95} =0.980\)
\(W = 0.96291 \ngtr W_{0.95} = 0.980\)
Conclución:
No existe evidencia estadística suficiente para rechazar \(H_0\) , por tanto se concluye que los residuales tienen una distribución normal
Verificación del supuesto de normalidad con Test de Shapiro-Wilk usando R
Prueba de hipótesis
\(H_0: e_{ij} \sim N(\mu,\sigma^2)\)
\(H_1: e_{ij} \nsim N(\mu,\sigma^2)\)
shapiro.test(residuales)
Shapiro-Wilk normality test
data: residuales
W = 0.96303, p-value = 0.745
Estadístico de prueba \(W\)
\(W=\frac{1}{(n-1)S^2}\left[\sum_{i=1}^{h}{a_i(x_{n-i+1}-x_i)}\right]^2=0.96303\)
Estadístico teórico
\(W_{0.95} =0.980\)
\(W = 0.96303 \ngtr W_{0.95} = 0.980\)
Valor Critico
\({p-value} = 0.745 \nless \alpha = 0.05\)
Concluciones
No existe evidencia estadística suficiente para rechazar $H_0$, por lo que se concluye que los residuales proceden de distribución normal
Verificación analítica con Test de Kolmogorov-Smirnov
Prueba de Hipotesis
\(H_0: e_{ij} \sim N(\mu,\sigma^2)\)
\(H_1: e_{ij} \nsim N(\mu,\sigma^2)\)
| i | $e_{ij}$ | $X_i$ | $p_i$ | $Z_i$ | $P(Zi)$ | $D_1$ | $D_2$ | D | $C_a$ | $K_n$ | KS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | -0.302 | -0.768 | 0.066666667 | -1.619103295 | 0.05271252 | 0.013954147 | 0.05271252 | 0.12108968 | 0.895 | 4.082452402 | 0.21923097 |
| 2 | -0.022 | -0.578 | 0.133333333 | -1.218543886 | 0.111508679 | 0.021824654 | 0.044842012 | - | - | - | - |
| 3 | 0.488 | -0.442 | 0.2 | -0.931827678 | 0.175712794 | 0.024287206 | 0.042379461 | - | - | - | - |
| 4 | 0.278 | -0.418 | 0.266666667 | -0.8812307 | 0.189096483 | 0.077570184 | 0.010903517 | - | - | - | - |
| 5 | -0.442 | -0.302 | 0.333333333 | -0.63667864 | 0.262167095 | 0.071166238 | 0.004499572 | - | - | - | - |
| 6 | 0.002 | -0.258 | 0.4 | -0.543917513 | 0.293249118 | 0.106750882 | 0.040084215 | - | - | - | - |
| 7 | 0.472 | -0.168 | 0.466666667 | -0.354178846 | 0.361602428 | 0.105064239 | 0.038397572 | - | - | - | - |
| 8 | -0.258 | -0.002 | 0.533333333 | -0.004216415 | 0.498317899 | 0.035015434 | 0.031651232 | - | - | - | - |
| 9 | -0.578 | 0.002 | 0.6 | 0.004216415 | 0.501682101 | 0.098317899 | 0.031651232 | - | - | - | - |
| 10 | 0.362 | 0.278 | 0.666666667 | 0.586081662 | 0.72108968 | 0.054423014 | 0.12108968 | - | - | - | - |
| 11 | 0.472 | 0.362 | 0.733333333 | 0.763171085 | 0.777319315 | 0.043985981 | 0.110652648 | - | - | - | - |
| 12 | 0.882 | 0.472 | 0.8 | 0.9950739 | 0.840149838 | 0.040149838 | 0.106816505 | - | - | - | - |
| 13 | -0.418 | 0.472 | 0.866666667 | 0.9950739 | 0.840149838 | 0.026516828 | 0.040149838 | - | - | - | - |
| 14 | -0.168 | 0.488 | 0.933333333 | 1.028805219 | 0.848214393 | 0.08511894 | 0.018452274 | - | - | - | - |
| 15 | -0.768 | 0.882 | 1 | 1.859438941 | 0.968517527 | 0.031482473 | 0.035184193 | - | - | - | - |
De los resultados obtenidos:
\(D= 0.1210\)
Estadístico teórico
\(KS=\frac{C_\alpha}{k(n)}=0.21923\)
Concluciones
\(D =0.1210 \ngtr KS =0.2192\)
DS es menor a KS por lo tanto no existe evidencia estadística suficiente para rechazar \(H_0\), lo que quiere decir que los residuales provienen de una distribución normal
Verificación analítica con Test de Kolmogorov-Smirnov usando R
library(nortest)
lillie.test(residuales)
Lilliefors (Kolmogorov-Smirnov) normality test
data: residuales
D = 0.12107, p-value = 0.8019
De los resultados obtenidos:
\(D= 0.12107\)
\(p-value=0.8019\)
Estadístico teórico
\(KS=\frac{C_\alpha}{k(n)}=0.21923\)
Concluciones
\(D =0.12107 \ngtr KS =0.21923\)
DS es menor a KS por lo tanto no existe evidencia estadística suficiente para rechazar \(H_0\), lo que quiere decir que los residuales provienen de una distribución normal